ปิดเทอมนี้! เด็กวัยไหน ควรทำกิจกรรมอะไรเพื่อเสริมพัฒนาการ?
สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี แนะกิจกรรมเด็กในแต่ละช่วงวัย เพื่อเสริมสร้างพัฒนาทั้งร่างกายและจิตใจ ลดวงจรชีวิตที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพ
- แนะใช้เวลากับครอบครัวมากกว่าส่งเรียนพิเศษ
นายแพทย์ธนินทร์ เวชชาภินันท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ เปิดเผยว่า ในช่วงปิดเทอมวงจรชีวิตของเด็กนักเรียน กว่าร้อยละ 80 - 90 จะนอนดึกตื่นสาย เล่นอินเทอร์เน็ต เล่นเกม จนถึงเที่ยงคืน ซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพร่างกาย เช่น ระบบสายตา โรคอ้วน เครียด พัฒนาการถดถอย หรือบางรายอาจเกิดภาวะอารมณ์ที่รุนแรง
นอกจากนี้ หลายครอบครัวนิยมส่งลูกไปเรียนภาควิชาแทนการทำกิจกรรมนอกหลักสูตรที่ช่วยพัฒนาทักษะทางสังคม ซึ่งในช่วงปิดเทอมเด็กๆ จะมีเวลาว่างอยู่กับผู้ปกครองมากกว่าช่วงเปิดเทอม ช่วงนี้จึงเป็นโอกาสสำคัญที่เด็กๆ และผู้ปกครองจะได้มีโอกาสทำกิจกรรมร่วมกัน เพื่อสร้างสัมพันธภาพกับเด็กให้เด็กรู้สึกอบอุ่น มีพัฒนาการ และสร้างความมั่นใจ การเลือกกิจกรรมที่เหมาะสมให้แก่เด็กๆ ทำให้มีทักษะในด้านต่าง ๆ เพิ่มมากขึ้น
- ผู้ปกครองคนไหนยังนึกกิจกรรมไม่ออก บอกให้! เด็กแต่ละวัย ควรทำกิจกรรมอะไร
นายแพทย์อาคม ชัยวีระวัฒนะ ผู้อำนวยการสถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กรมการแพทย์ แนะผู้ปกครองควรเลือกกิจกรรมที่เหมาะสมกับเด็ก โดยแบ่งตามช่วงวัยดังนี้
กิจกรรมสำหรับเด็กวัยอนุบาล อายุ 3-6 ปี
ต้องการกิจกรรมที่สนุกสนาน กระตุ้นประสาทสัมผัส และเสริมจินตนาการ
กิจกรรมแนะนำ
- การเล่นบทบาทสมมติ เพื่อช่วยฝึกการควบคุมตนเองและความยืดหยุ่นทางความคิด
- ศิลปะสร้างสรรค์ เช่น วาดภาพ ปั้นดินน้ำมัน พับกระดาษ ช่วยฝึกสมาธิและความคิดสร้างสรรค์
- การเล่านิทานแบบมีส่วนร่วม จะช่วยพัฒนาภาษาและความจำเพื่อใช้งาน
- การทำอาหารง่ายๆ ฝึกการทำตามขั้นตอนและการจดจำ
- การเล่นกลางแจ้ง เช่น วิ่งไล่จับ ว่ายน้ำ ปีนป่าย ช่วยพัฒนากล้ามเนื้อและการประสานงาน
กิจกรรมสำหรับเด็กวัยประถมศึกษา อายุ 6-12 ปี
เป็นวัยที่เริ่มพัฒนาความสนใจเฉพาะด้านและทักษะทางสังคม
กิจกรรมแนะนำ
- การทำโครงงานตามความสนใจ เช่น ทดลองวิทยาศาสตร์ง่ายๆ ปลูกพืช เลี้ยงสัตว์ ช่วยฝึกการวางแผนและการแก้ปัญหา
- กิจกรรมกีฬาประเภททีม เช่น ฟุตบอล บาสเกตบอล วอลเลย์บอล ช่วยฝึกการทำงานร่วมกับผู้อื่นและการควบคุมอารมณ์ รู้แพ้รู้ชนะ รู้อภัย
- การเรียนดนตรี ช่วยฝึกสมาธิ ความจำ และความอดทน
- การเข้าค่ายกิจกรรม เช่น ค่ายศิลปะ ค่ายอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม เพื่อช่วยฝึกทักษะสังคม
- การอยู่ร่วมกับผู้อื่นและการบริหารจัดการตนเองการเขียนบันทึกประจำวันหรือเรื่องราว ช่วยฝึกการจัดระเบียบความคิดและการแสดงออกทางภาษา
กิจกรรมสำหรับวัยรุ่น อายุ 13-17 ปี
เด็กวัยนี้ต้องการความท้าทายและการยอมรับ
กิจกรรมแนะนำ
- กิจกรรมอาสาสมัครในชุมชน ช่วยเสริมสร้างความรับผิดชอบและความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น
- กีฬาผจญภัย เช่น ปีนผา ไต่เชือก ปั่นจักรยานเสือภูเขา ช่วยฝึกการตัดสินใจและการจัดการความเสี่ยง
- การเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่มตามความสนใจ เช่น ชมรมดนตรี การแสดง ศิลปะ ช่วยค้นหาความถนัดและสร้างอัตลักษณ์
- การวางแผนการท่องเที่ยวหรือกิจกรรมครอบครัว ช่วยฝึกการวางแผนและการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า
- การเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ เช่น การเขียนโค้ด การถ่ายภาพ การทำอาหาร ช่วยเสริมความมั่นใจและการเรียนรู้ตลอดชีวิต
ทั้งนี้ กรมการแพทย์ โดยสถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินีชี้ว่า การใช้ช่วงปิดเทอมให้เกิดประโยชน์สูงสุดจะช่วยให้เด็กพัฒนาทักษะ บริหารจัดการ (Executive Functions: EF) ที่สำคัญสำหรับความสำเร็จในอนาคต ผู้ปกครองจึงมีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนและจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้อย่างสร้างสรรค์ เพื่อให้เด็กกลับไปเริ่มต้นเทอมใหม่ด้วยความพร้อมทั้งร่างกายและจิตใจ


