ไทยผงาดใน NASA! ภารกิจ TLC ทดลองผลึกเหลว บนสถานีอวกาศนานาชาติ
ไทยสร้างประวัติศาสตร์อีกครั้ง NASA เริ่มติดตั้งเพย์โหลดจาก โครงการ TLC เข้าสู่กล้องจุลทรรศน์บนสถานีอวกาศนานาชาติ (ISS) เดินหน้า ทดลองผลึกเหลวในอวกาศ เต็มรูปแบบ
KEY
POINTS
- นักบินอวกาศ Mike Fincke ติดตั้งเพย์โหลดไทยเข้ากับกล้องจุลทรรศน์ KERMIT บนสถานีอวกาศ ISS สำเร็จเมื่อ 1 ธ.ค. 2568
- ทีมวิจัย ม.เกษตรฯ ปักหลักห้องควบคุมที่เท็กซัส สั่งการทดลอง 3 รูปแบบ ตลอด 120 ชั่วโมง เพื่อศึกษาจุดพร่องของผลึกเหลวในสภาวะไร้แรงโน้มถ่วง
- โครงการได้รับทุนสนับสนุนและการดำเนินการรวมกว่า 500 ล้านบาท มุ่งเป้าปฏิวัติอุตสาหกรรมจอภาพ LCD ที่คาดว่าจะมีมูลค่าแตะ 1.4 ล้านล้านดอลลาร์
นับเป็นอีกหนึ่งความคืบหน้าครั้งสำคัญของวงการวิทยาศาสตร์ไทย เพย์โหลดของ โครงการ TLC (Thailand Liquid Crystals in Space) ซึ่งพัฒนาโดยทีมนักวิจัยไทย ได้เริ่มกระบวนการ ทดลองผลึกเหลวในอวกาศ อย่างเป็นทางการแล้ว
ภายหลังจากที่ Mike Fincke นักบินอวกาศขององค์การนาซา (NASA) ได้ทำการติดตั้งอุปกรณ์เข้าสู่กล้องจุลทรรศน์ KERMIT (KEyence Research Microscope Testbed) บน สถานีอวกาศนานาชาติ (ISS) พร้อมเปลี่ยนฟิลเตอร์ชุดพิเศษของโครงการเพื่อเริ่มเก็บข้อมูลวิจัย เมื่อวันที่ 1 ธันวาคม 2568 เวลา 09.30 น. (ตามเวลาท้องถิ่นรัฐเท็กซัส)
ปฏิบัติการข้ามทวีป 120 ชั่วโมงแห่งความท้าทาย
การทดลองในครั้งนี้มีระยะเวลารวมทั้งสิ้น 120 ชั่วโมง ระหว่างวันที่ 1 - 22 ธันวาคม 2568 โดยมีการทำงานประสานกัน 3 ส่วนหลัก ได้แก่
- บนสถานีอวกาศ: นักบินอวกาศจะผลัดเปลี่ยนกันติดตั้งเพย์โหลดและเปลี่ยนฟิลเตอร์ให้กล้องจุลทรรศน์ KERMIT ทุกเช้า เพื่อให้สอดคล้องกับชุดการทดลองที่ออกแบบไว้
- ทีมวิจัยไทย: ควบคุมการทดลองเพย์โหลด ณ ห้องควบคุมของบริษัท Voyager Technologies ในเมืองฮิวสตัน รัฐเท็กซัส
- ทีมควบคุมกล้อง: ควบคุมการทำงานของกล้อง KERMIT ณ ห้องควบคุมบริษัท Bioserve Space Technologies ในเมืองโบลเดอร์ รัฐโคโลราโด
ทีม นักวิจัยไทย ภายใต้การนำของ รศ.ดร.ณัฐพร ฉัตรแถม จากภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ร่วมกับ ผศ.ดร.อภิชาติ พัฒนโภครัตนา รองหัวหน้าโครงการ พร้อมด้วยทีมวิศวกรและนิสิตระดับบัณฑิตศึกษา ได้แก่
นายวุฒิพันธ์ เสถียรไพศาล, นายจาตุรงค์ จันทร์เรีย, นายธีรทัศน์ ชมโชค, น.ส. จุฑารัตน์ แก้วทอง และนายนพดล เสนีย์วงศ์ ณ อยุธยา ได้เฝ้าติดตามผลการทดลองอย่างใกล้ชิด
ภารกิจวิจัย ไขความลับผลึกเหลว
หัวใจสำคัญของ โครงการ TLC คือการศึกษา "จุดพร่อง" (Defect) ของฟิล์มบางผลึกเหลวในสภาวะไร้แรงโน้มถ่วง ซึ่งจะช่วยกำจัดผลกระทบจากแรงโน้มถ่วงโลก ทำให้ผลึกเหลวตอบสนองต่อสนามไฟฟ้าได้ดียิ่งขึ้น โดยแบ่งเป็น 3 การทดลองย่อย ได้แก่
- การศึกษาฟิล์มบางผลึกเหลวภายใต้ความแตกต่างของความดันไอ
- การศึกษาภายใต้การเฉือนของอากาศ
- การศึกษาภายใต้สภาพแวดล้อมที่มีความแตกต่างของความร้อน
โดยมีทีมนักบินอวกาศระดับโลก 5 ท่าน ได้แก่ Commander Mike Fincke, Zena Cardman, Chris Williams, Jonny Kim จาก NASA และ Kimiya Yui จาก JAXA (ญี่ปุ่น) ผลัดเปลี่ยนกันดูแลการทดลองนี้
กว่าจะมาเป็น การทดลองผลึกเหลวในอวกาศ ที่สมบูรณ์แบบ เพย์โหลด TLC ใช้เวลาพัฒนาถึง 2 ปี โดยผ่านการตรวจสอบมาตรฐานความปลอดภัยจากคณะกรรมการ NASA ถึง 4 เฟส ภายใต้การกำกับดูแลของบริษัท Voyager Technologies โดยมี Mr. Marcello Corporicci เป็นผู้จัดการภารกิจ
เพย์โหลดดังกล่าวถูกส่งขึ้นสู่อวกาศเมื่อวันที่ 16 กันยายน 2568 ด้วยยานอวกาศ Cygnus เที่ยวบิน NG-23 ของ Northrop Grumman ผ่านจรวด Falcon 9 ของ SpaceX จากฐานปล่อยแหลมคะเนอเวอรัล
ส่วนงบประมาณการวิจัยได้รับการสนับสนุนจาก บพค. ภายใต้ สกสว. ในขณะที่ค่าใช้จ่ายด้านการนำส่งและปฏิบัติการบนอวกาศ มูลค่ากว่า 500 ล้านบาท ได้รับการสนับสนุนจาก U.S. ISS National Laboratory และ NASA
อนาคตเทคโนโลยีจอภาพ LCD
ความสำเร็จของ โครงการ TLC ไม่เพียงแต่เป็นความภาคภูมิใจของวงการวิทยาศาสตร์ไทย แต่ยังส่งผลโดยตรงต่อการพัฒนา เทคโนโลยีจอภาพ LCD ขั้นสูง ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมที่มีมูลค่ากว่า 1.5 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี และคาดว่าจะเติบโตถึง 1.4 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2572
องค์ความรู้ใหม่จากการลดจุดบกพร่องของผลึกเหลวในอวกาศ จะเป็นกุญแจสำคัญในการพัฒนาหน้าจอที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้นสำหรับประชากรทั่วโลก