คืบหน้ารถไฟไทย-ลาว เชื่อมหนองคาย-เวียงจันทน์ ยกระดับโลจิสติกส์
กรมการขนส่งทางรางไทย-กรมรถไฟลาว เดินหน้าโครงการสะพานมิตรภาพฯ แห่งที่ 2 สำหรับรถไฟโดยเฉพาะ แก้ปัญหาคอขวดสะพานเดิม
เมื่อวันที่ 17 ตุลาคม 2568 ณ กระทรวงโยธาธิการและขนส่ง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) ได้มีการประชุมหารือเกี่ยวกับการก่อสร้างสะพานข้ามแม่น้ำโขงแห่งใหม่
โดยมี ดร.พิเชฐ คุณาธรรมรักษ์ อธิบดีกรมการขนส่งทางราง (ขร.) ของไทย และ นายจันทอน ไซยะกอน หัวหน้ากรมรถไฟลาว ร่วมเป็นประธาน
การประชุมครั้งนี้เกิดขึ้นเพื่อสานต่อการหารือในระดับผู้นำรัฐบาล ภายหลังการเยือน สปป.ลาว ของนายกรัฐมนตรีไทยและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม 2568 ที่ผ่านมา
โดยมีผู้แทนจากหน่วยงานสำคัญของทั้งสองประเทศเข้าร่วมอย่างพร้อมเพรียง อาทิ กระทรวงการต่างประเทศ, กรมศุลกากร, สำนักงานตรวจคนเข้าเมือง, สำนักงานความร่วมมือพัฒนาเศรษฐกิจกับประเทศเพื่อนบ้าน (NEDA),
สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.), กรมทางหลวง, การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) และสถาบันวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีระบบราง (สทร.)
เปิดเหตุผล ทำไมต้องสร้าง "สะพานมิตรภาพฯ แห่งที่ 2"
กระทรวงคมนาคมไทยตระหนักถึงความสำคัญในการเชื่อมโยงโครงข่ายทางรถไฟระหว่างไทย–ลาว เพื่อรองรับการเดินทางและการขนส่งสินค้า
เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ ทั้งในภาคอุตสาหกรรม, เกษตรกรรม, การค้า, การลงทุน และบริการ
ในปัจจุบัน การเชื่อมต่อทางรถไฟระหว่างหนองคาย (ไทย) และท่านาแล้ง นครหลวงเวียงจันทน์ (สปป.ลาว) ต้องใช้สะพานมิตรภาพไทย–ลาว แห่งที่ 1 (ความยาว 1,050 เมตร)
อย่างไรก็ตาม สะพานดังกล่าวมีข้อจำกัดจากการใช้งานร่วมกันระหว่างรถยนต์และรถไฟ ซึ่งก่อให้เกิดปัญหาคอขวดในการขนส่ง
ดังนั้น โครงการก่อสร้างสะพานมิตรภาพไทย–ลาว หนองคาย–เวียงจันทน์ แห่งที่ 2 จึงมีความจำเป็นเร่งด่วน เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวและเพิ่มประสิทธิภาพการขนส่งสินค้าต่อเนื่อง
สำหรับโครงการก่อสร้างสะพานมิตรภาพไทย–ลาว หนองคาย–เวียงจันทน์ แห่งที่ 2 ฝ่ายไทยได้นำเสนอรายละเอียดว่า จะก่อสร้างในตำแหน่งที่อยู่ใกล้กับสะพานเดิม โดยมีระยะห่างประมาณ 30 เมตร
จุดเด่นของสะพานแห่งใหม่นี้ คือการออกแบบให้เป็นสะพานสำหรับรถไฟโดยเฉพาะ โดยมีทางรถไฟ 2 ขนาด คือ
1. ทางขนาดมาตรฐาน (Standard Gauge): ขนาด 1.435 เมตร เพื่อรองรับการเชื่อมโยงกับโครงการรถไฟความเร็วสูงและเส้นทางรถไฟลาว-จีน
2. ทางขนาด 1 เมตร (Meter Gauge): เพื่อเชื่อมโยงกับโครงข่ายรถไฟเดิมของไทย
สะพานแห่งใหม่นี้จะเชื่อมต่อไปยังสถานีเวียงจันทน์ใต้และสถานีท่านาแล้ง ปัจจุบัน การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) อยู่ระหว่างศึกษาและออกแบบรายละเอียด
โดยคาดว่าจะสามารถเริ่มก่อสร้างได้ภายในปี 2570 และมีกำหนดแล้วเสร็จพร้อมเปิดให้บริการในปี 2573
เชื่อมต่อเมกะโปรเจกต์ "รถไฟความเร็วสูงไทย-จีน"
นอกจากการหารือเรื่องสะพานแห่งใหม่แล้ว ฝ่ายไทยยังได้นำเสนอความคืบหน้าของโครงการโครงสร้างพื้นฐานด้านระบบรางที่สำคัญ ซึ่งจะเชื่อมโยงการขนส่งให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น ได้แก่
- โครงการรถไฟความเร็วสูงไทย–จีน ระยะที่ 1 (กรุงเทพฯ–นครราชสีมา): อยู่ระหว่างก่อสร้าง มีความคืบหน้าแล้วร้อยละ 48
- โครงการรถไฟความเร็วสูงไทย–จีน ระยะที่ 2 (นครราชสีมา–หนองคาย): อยู่ระหว่างการจัดทำเอกสารประกวดราคา และคาดว่าจะสามารถเปิดประกวดราคาได้ภายในปี 2568
- การพัฒนาศูนย์เปลี่ยนถ่ายสินค้านาทา: เพื่อทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางเชื่อมโยงเส้นทางรถไฟจากหนองคายเข้าสู่เครือข่ายใน สปป.ลาว
ยกระดับโลจิสติกส์ภูมิภาค
ดร.พิเชฐ คุณาธรรมรักษ์ อธิบดีกรมการขนส่งทางราง กล่าวสรุปว่า การประชุมหารือร่วมกันครั้งนี้ จะเป็นจุดเริ่มต้นของความคืบหน้าอย่างเป็นรูปธรรมในการขนส่งทางรางระหว่างสองประเทศ ช่วยยกระดับความร่วมมือให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น
เสริมสร้างเศรษฐกิจและความมั่นคงในภูมิภาค เชื่อมโยงการค้าและการลงทุนระหว่างกัน ตลอดจนขยายการเชื่อมโยงทางรถไฟสู่ประเทศเพื่อนบ้านในภูมิภาคต่อไปในอนาคต


