กทม.เดินหน้าปลุกชีวิตคลองสามเสน เชื่อมสกายวอล์กราชวิถี
กทม.เดินหน้าฟื้นฟูคลองสามเสน 4.3 กม. เชื่อมสกายวอล์กราชวิถี สร้างพื้นที่สาธารณะ ฟื้นระบบนิเวศ เศรษฐกิจชุมชน และการท่องเที่ยว
KEY
POINTS
- กรุงเทพมหานครกำลังดำเนินโครงการฟื้นฟูและปรับปรุงภูมิทัศน์ริมคลองสามเสนตลอดระยะทาง 4.3 กิโลเมตร ตั้งแต่ปากแม่น้ำเจ้าพระยาถึงอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ เพื่อคืนชีวิตให้คลองสายประวัติศาสตร์
- จุดเด่นของโครงการคือการเชื่อมต่อพื้นที่ริมคลองบริเวณอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิเข้ากับโครงการสกายวอล์กราชวิถี เพื่อสร้างโครงข่ายการสัญจรที่สมบูรณ์และอำนวยความสะดวกให้ประชาชน
- แผนการพัฒนาประกอบด้วย 4 โครงการนำร่องในพื้นที่สำคัญ เพื่อสร้างพื้นที่สาธารณะ ส่งเสริมการท่องเที่ยว และยกระดับคุณภาพชีวิต โดยเน้นกระบวนการมีส่วนร่วมจากภาคประชาชน
กรุงเทพมหานครกำลังเดินหน้าสร้างการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญต่อคลองสามเสน หนึ่งในสายน้ำเก่าแก่ที่ผูกพันกับชีวิตคนเมืองหลวงมายาวนาน โดยมีแผนพัฒนาและปรับปรุงภูมิทัศน์ริมคลองตลอดเส้นทางกว่า 4.3 กิโลเมตร ตั้งแต่ปากแม่น้ำเจ้าพระยาไปจนถึงอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ พร้อมทั้งเชื่อมโยงกับโครงการสกายวอล์กราชวิถีที่กำลังก่อสร้าง เพื่อสร้างโครงข่ายทางสัญจรที่ตอบโจทย์ทั้งการเดินทางและคุณภาพชีวิตคนกรุง
"คลองสามเสน" จากเส้นทางประวัติศาสตร์สู่การฟื้นฟูในเมืองสมัยใหม่
คลองสามเสนถือกำเนิดขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา เดิมเป็นคลองสายสำคัญสำหรับขนส่งสินค้าและใช้เป็นเส้นทางสัญจรทางน้ำเข้าสู่กรุงเทพฯ หลังจากสร้างพระนครใหม่ในสมัยรัชกาลที่ 1 คลองสามเสนยังคงมีความสำคัญทั้งในเชิงเศรษฐกิจ การค้า และการอยู่อาศัย ย่านริมคลองเป็นพื้นที่ตั้งถิ่นฐานเก่าแก่ มีวัดและศาสนสถานหลายแห่ง เช่น วัดโบสถ์ (สามเสน) ที่เป็นศูนย์รวมชุมชนมาแต่โบราณ
ในช่วงเวลาต่อมา คลองสามเสนกลายเป็นพื้นที่เศรษฐกิจสำคัญ ทั้งตลาดสด บ้านเรือนริมน้ำ และเส้นทางเชื่อมต่อไปยังย่านการค้าและราชการ แต่ด้วยการขยายตัวของเมืองและระบบคมนาคมทางบก ความสำคัญของคลองค่อย ๆ ลดลง กลายเป็นพื้นที่ถูกละเลยในบางช่วงเวลา โครงการฟื้นฟูในปัจจุบันจึงมีเป้าหมายชัดเจน คือ “ปลุกชีวิตคลองสามเสน” ให้กลับมาเป็นเส้นเลือดสำคัญของเมืองอีกครั้ง
นายเอกวรัญญู อัมระปาล โฆษกของกรุงเทพมหานคร เปิดเผยถึงโครงการปรับปรุงภูมิทัศน์ริมคลองสามเสน ตั้งแต่ปากแม่น้ำเจ้าพระยาถึงอนุสาวรีย์ชัยฯ กรุงเทพฯ ระยะทาง 4.3 กม. พร้อมเชื่อมกับโครงการสกายวอล์กราชวิถี ที่กำลังก่อสร้างอยู่ในขณะนี้โดยเปิดเผย
แผนแม่บทการพัฒนา 4 โครงการนำร่อง
การปรับปรุงภูมิทัศน์ริมคลองสามเสนครั้งนี้ดำเนินการโดยสำนักการวางผังและพัฒนาเมือง กรุงเทพมหานคร ภายใต้วิสัยทัศน์ “ฟื้นฟูคลองสามเสน ขยายฐานประวัติศาสตร์สู่โอกาสการเดินทางและการท่องเที่ยว สร้างระบบนิเวศคลองต้นแบบ” ซึ่งแบ่งออกเป็น 4 โครงการนำร่อง ได้แก่
1. พัฒนาพื้นที่ปากคลองสามเสน – เสริมสร้างประตูสู่คลองและแม่น้ำเจ้าพระยา
2. ปรับปรุงภูมิทัศน์และลานกิจกรรมวัดโบสถ์ (สามเสน) – คืนพื้นที่สาธารณะให้ชุมชนและวัฒนธรรม
3. ก่อสร้างทางเดินเท้าและสะพานเชื่อมสวนพญาไทภิรมย์และพระราชวังพญาไท – เปิดเส้นทางใหม่ด้านการท่องเที่ยวและพักผ่อน
4. ปรับปรุงพื้นที่ริมคลองบริเวณอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ – จุดเชื่อมต่อกับโครงการสกายวอล์กราชวิถี เพิ่มความสะดวกด้านการเดินทาง
"สกายวอล์กราชวิถี"โครงสร้างพื้นฐานเชื่อมเมือง
สกายวอล์กราชวิถีเป็นหนึ่งในโครงการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญของกรุงเทพฯ มีเป้าหมายเชื่อมโยงพื้นที่อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ ซึ่งเป็นจุดศูนย์กลางการคมนาคมหลักของเมือง เข้ากับโรงพยาบาล สถานศึกษา และย่านการค้าสำคัญตลอดเส้นราชวิถี โครงข่ายทางเดินลอยฟ้านี้จะช่วยอำนวยความสะดวกแก่ประชาชน ลดการใช้รถยนต์ และส่งเสริมการเดินเท้าและระบบขนส่งสาธารณะ เมื่อผนวกเข้ากับโครงการฟื้นฟูคลองสามเสน จึงเกิดการเชื่อมต่อทั้งทางบกและทางน้ำในเชิงบูรณาการ
เมืองที่คนมีส่วนร่วม การออกแบบเพื่อทุกคน
สิ่งที่โดดเด่นของโครงการนี้ไม่ใช่เพียงการก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐาน แต่คือกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน กรุงเทพมหานครได้จัดประชุมเชิงปฏิบัติการและจ้างที่ปรึกษาสำรวจ-ออกแบบโดยเปิดโอกาสให้ประชาชนร่วมเสนอแนวคิด ปัญหา และความต้องการ เพื่อสะท้อนวิถีชีวิตจริงของคนเมือง การออกแบบที่ได้จึงไม่ใช่เพียงสถาปัตยกรรมเชิงกายภาพ แต่ยังเป็นการออกแบบเมืองที่ตอบสนองต่อหัวใจของผู้คนที่มีความหลากหลาย
ก้าวต่อไปของคลองสามเสน
การฟื้นฟูคลองสามเสนครั้งนี้ไม่ได้เป็นเพียงโครงการปรับปรุงภูมิทัศน์ แต่เป็นก้าวสำคัญในการคืนชีวิตให้กับสายน้ำประวัติศาสตร์ สร้างพื้นที่สาธารณะที่เชื่อมโยงอดีตกับปัจจุบัน ขับเคลื่อนเศรษฐกิจชุมชน และยกระดับคุณภาพชีวิตของชาวกรุงเทพฯ ขณะเดียวกันยังสะท้อนวิสัยทัศน์ของเมืองที่มุ่งสู่ความยั่งยืน ผ่านการจัดการสิ่งแวดล้อม ระบบนิเวศ และการเดินทางที่เป็นมิตรต่อธรรมชาติ
คลองสามเสนในวันข้างหน้า จึงไม่ได้เป็นเพียงสายน้ำเก่าแก่ แต่จะกลับมาเป็น “คลองต้นแบบ” ที่มีชีวิตชีวาอีกครั้งในใจกลางเมืองกรุงเทพฯ


