ดัชนีความน่าอยู่กรุงเทพฯ จัด 10 เขตปัญหาสิ่งแวดล้อม-สวัสดิภาพดีสุด-แย่สุด
Rocket Media Lab ชวนทำความรู้จัก ‘กรุงเทพมหานคร’ ให้มากขึ้น ผ่าน Bangkok Index ดัชนีความน่าอยู่ของกรุงเทพฯ ซึ่งนำข้อมูลในประเด็นปัญหาต่างๆ ของกรุงเทพฯ จากทั้ง 50 เขตมาจัดอันดับ
กรุงเทพมหานคร เมืองหลวงที่เต็มไปด้วยความหลากหลาย ทั้งด้านวัฒนธรรม เศรษฐกิจ และความเป็นอยู่ของผู้คน แต่ในความเจริญนั้นกลับแฝงด้วยปัญหาเชิงโครงสร้างที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของชาวกรุงเทพฯ อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ไม่ว่าจะเป็นปัญหาด้านบริการสาธารณะ ความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ ภัยพิบัติในเมือง ไปจนถึงวิกฤตด้านสิ่งแวดล้อม
เพื่อสะท้อนภาพจริงของคุณภาพชีวิตในแต่ละพื้นที่ Rocket Media Lab แหล่งข้อมูลสาธารณะในการติดตามประเด็นสังคม ทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพ จึงได้จัดทำโครงการ Bangkok Index ดัชนีความน่าอยู่ของกรุงเทพฯ ประจำปี 2024 ขึ้น โดยนำข้อมูลจากทั้ง 50 เขตในกรุงเทพมหานครมาวิเคราะห์และจัดอันดับ เพื่อสร้างฐานข้อมูลเชิงประจักษ์สำหรับการผลักดันเชิงนโยบาย และเสนอแนวทางแก้ไขปัญหาอย่างตรงจุด
สุดท้ายเพื่อนำไปสู่ว่าแต่ละเขตน่าอยู่มากเพียงใดในภาพรวม และมีปัญหาด้านใดบ้างที่ต้องแก้ไข
โดยดัชนีความน่าอยู่ของกรุงเทพฯ คำนวณคะแนน จาก 4 ด้าน หรือ 4 หัวข้อหลัก แต่ละด้านประกอบด้วย 4 หัวข้อ ได้แก่
- ด้านบริการสาธารณะ ประกอบด้วยการสาธารณสุข ขนส่งสาธารณะ ศึกษา และคุณภาพชีวิต
- ด้านเศรษฐกิจ ประกอบด้วยงบประมาณรายเขต รายได้จากการจัดเก็บภาษี การจดทะเบียนธุรกิจ และสถานประกอบการอาหาร
- ด้านสวัสดิภาพ ประกอบด้วยอัคคีภัย อุทกภัย จุดเสี่ยงอาชญากรรม และอุบัติเหตุบนท้องถนน
- ด้านสิ่งแวดล้อม ประกอบด้วย ขยะ น้ำเสีย อากาศ และสวนสาธารณะ
ดัชนีความน่าอยู่โดยรวม 15 เขตน่าอยู่ที่สุด (จาก 50 เขต)
ในแต่ละหัวข้อ จะจัดอันดับและให้คะแนนจากข้อมูลพื้นฐานของแต่ละเขต โดยเรียงอันดับทั้ง 50 เขตจากดีน้อยที่สุดจนถึงดีมากที่สุด และจะได้คะแนน 1-50 คะแนนตามลำดับ โดยเขตที่มีลำดับเท่ากันจะได้คะแนนเท่ากัน เช่น เขต ก. มีจำนวนขยะต่อจำนวนประชากรน้อยที่สุดก็จะได้ 50 คะแนน จากนั้น คำนวณคะแนนเฉลี่ยของแต่ละหัวข้อและแต่ละด้าน และนำมาคำนวณคะแนนเฉลี่ยทั้ง 4 ด้านเพื่อจัดอันดับความน่าอยู่ทั้ง 50 เขต ว่าเขตไหนในกรุงเทพฯ น่าอยู่มากที่สุด
จากการจัดอันดับความน่าอยู่ใน Bangkok Index 2024 พบว่า เขตที่มีคะแนนความน่าอยู่มากที่สุด คือ เขตพระนคร ได้คะแนนเฉลี่ย 35.08 จาก 50 คะแนน โดยมีคะแนนจากด้านเศรษฐกิจมากที่สุด 41.56 คะแนน จากสถิติงบประมาณรายเขตสูง และมีสถานประกอบการอาหารมาก เมื่อเทียบกับเขตอื่นๆ
รองลงมาคือเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย ได้คะแนนเฉลี่ย 35.05 คะแนน เขตปทุมวัน 34.76 คะแนน เขตสัมพันธวงศ์ 33.42 คะแนน และเขตราชเทวี 32.40 คะแนน
ดัชนีด้านบริการสาธารณะ 15 อันดับดีสุด
ส่วนเขตที่มีคะแนนความน่าอยู่น้อยที่สุด คือ เขตหนองแขม ได้คะแนนเฉลี่ย 13.81 คะแนนจาก 50 คะแนน โดยมีคะแนนจากด้านบริการสาธารณะน้อยที่สุดเพียง 8.31 คะแนน จากอัตราครูและโรงเรียนต่อประชากร อัตราสถานบริการสาธารณสุขต่อประชากร จำนวนขนส่งสาธารณะ และอัตราสถานส่งเสริมคุณภาพชีวิตต่อประชากรต่ำ เมื่อเทียบกับเขตอื่นๆ
รองลงมาคือ เขตบางแค ได้คะแนนเฉลี่ย 16.76 คะแนน เขตสายไหม 17.47 คะแนน เขตบางขุนเทียน 18.13 คะแนน และเขตทุ่งครุ 19.55 คะแนน
ดัชนีความน่าอยู่ด้านเศรษฐกิจ 15 อันดับแรก
จากการจัดอันดับของ Bangkok Index 2024 พบว่า เขตที่ได้คะแนนความน่าอยู่สูงมักกระจุกตัวอยู่ในพื้นที่กรุงเทพฯ ชั้นใน ที่เป็นพื้นที่เศรษฐกิจ และมีงบประมาณในการสนับสนุนโครงสร้างพื้นฐานมากกว่าเมื่อเทียบกับจำนวนประชากร ส่วนเขตที่ได้คะแนนความน่าอยู่น้อยมักอยู่ในพื้นที่กรุงเทพฯ ชั้นนอกและชั้นกลาง ซึ่งได้คะแนนในด้านบริการสาธารณะและเศรษฐกิจต่ำ เมื่อเทียบกับจำนวนประชากร
ดัชนีความน่าอยู่ด้านสวัสดิภาพ 15 อันดับแรก
ดัชนีความน่าอยู่ด้านสิ่งแวดล้อม 15 อันดับแรก (จาก 50 อันดับ)
มาส่องท้ายตารางกันบ้าง
10 เขตปัญหาสิ่งแวดล้อมแย่สุด VS. 10 เขตสวัสดิภาพแย่สุด
อ้างอิงข้อมูล: Rocket Media Lab
https://bkkindex.rocketmedialab.co/


