(ภาพ) ย้อนดู ‘สิ่งก่อสร้างในโอลิมปิก’ วันนี้หน้าตาเป็นอย่างไร?
ย้อนดู ‘สิ่งก่อสร้างในโอลิมปิก’ ในความทรงจำ จากยุคที่กลายเป็นอภิมหาโปรเจ็กต์ที่งานเสร็จก็ถูกทิ้งร้าง จนถึงวันที่แนวคิดยั่งยืนเข้ามามีอิทธิพลและเปลี่ยนการจัดงานให้คำนึงถึงความยั่งยืน!
การจัดงานมหกรรมกีฬาระดับโลกอย่างโอลิมปิก มีการลงทุนมหาศาล โดยเฉพาะในการสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกเพื่อรองรับมหกรรมกีฬาที่จะมีผู้คนนับล้านเข้ามายังประเทศ! อย่างไรก็ตามย้อนหลังไปทุกปีจะพบว่ามูลค่าการจัดงานระหว่างรายได้และค่าใช้จ่ายไม่สมดุลกัน โดยพบว่า
ในปี 2012 โอลิมปิกที่ลอนดอน สหราชอาณาจักร
- ค่าใช้จ่ายประมาณ 14.6 พันล้านเหรียญสหรัฐ โดยมีรายได้ประมาณ 5.2 พันล้านเหรียญสหรัฐ
ในปี 2016 โอลิมปิกที่ริโอ บราซิล
- ค่าใช้จ่ายราว 13.1 พันล้านเหรียญสหรัฐ โดยมีรายได้ประมาณ 9 พันล้านเหรียญสหรัฐ
ในปี 2020 โอลิมปิกที่กรุงโตเกียว ญี่ปุ่น
- ค่าใช้จ่ายราว 15.4 พันล้านเหรียญสหรัฐ โดยมีรายได้ประมาณ 7.6 พันล้านเหรียญสหรัฐ
ส่วนในปี 2024 โอลิมปิกที่กรุงปารีส ฝรั่งเศส
- มีการคาดการณ์ว่าค่าใช้จ่ายจะอยู่ที่ราว 12.1 พันล้านเหรียญสหรัฐ อย่างไรก็ตามมีการคาดการณ์ว่าปารีสจะได้รายได้มากกว่าการลงทุนถึงหลายเท่าตัว!
สาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดการคาดการณ์เช่นนั้น เนื่องจากปารีส โอลิมปิก 2024 ใช้สนามกีฬาที่มีอยู่แล้วแต่เดิม และใช้วิธีการสร้างสนามกีฬาชั่วคราวในพื้นที่แหล่งท่องเที่ยวแทน รวมไปถึงได้ขึ้นค่าธรรมเนียมที่เกี่ยวข้องกับนักท่องเที่ยวทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นค่าโดยสารสาธารณะ หรือภาษีที่พัก
โดยรัฐบาลฝรั่งเศสประกาศไว้เมื่อเดือนมกราคม 2567 ขึ้นอัตราภาษีที่พักระดับต่าง ๆ ในช่วงการแข่งขันกีฬาเช่น
- ภาษีที่พักประเภทพระราชวัง เก็บในอัตรา 14.95 ยูโร หรือ 571 บาทต่อคืน สูงขึ้นจากปี 2566 ร้อยละ 199
- ภาษีโรงแรม 4 ดาว 10.73 ยูโร หรือ 410 บาทต่อคืน สูงขึ้นจากปี 2566 ร้อยละ 186
- ภาษีโรงแรม 4 ดาว 8.13 ยูโร หรือ 310 บาทต่อคืน สูงขึ้นจาก ปี 2566 ร้อยละ 182
- ภาษีโรงแรม 1 ดาว/หมู่บ้าน/โฮสเทล 2.6 ยูโร หรือ 99 บาทต่อคืน
ย้อนรอยดูสถานที่ถูกทิ้งร้าง จากมหกรรมกีฬาระดับโลกอย่างโอลิมปิก
หากย้อนไปดูโอลิมปิกซึ่งจัดและจบลงที่อื่น จะพบปัญหา ‘สิ่งปลูกสร้างที่มากเกินความจำเป็น’ และ ‘บางแห่งถูกทิ้งร้าง’ ไว้และไม่ได้ทำประโยชน์ต่อไป มีอยู่หลายแห่งในแต่ละปี โดย เว็บไซด์ "distractify.com" เคยรวบรวมภาพถ่าย ซากสนามกีฬาหลายสิบเเห่งมาให้ได้รับชมกัน อาทิ
- Olympic Village, Athens, 2004 Summer Olympics Venue หมู่บ้านนักกีฬาโอลิมปิกที่กรุงเอเธนส์
- Olympic Village, Berlin, 1936 Summer Olympics Venue หมู่บ้านนักกีฬาที่กรุงเบอร์ลิน
- Olympic Sports Complex, Sarajevo 1984 Winter Olympics Venue ซึ่งกลายเป็นพื้นที่ฝังศพ
- Olympic Canoe And Kayak Slalom Center, Athens, 2004 Summer Olympics Venue
- Faliro Olympic Beach Volleyball Centre Athens
- Tennis Court, Atlanta, 1996 Summer Olympics Venue
- Beach Volleyball Venue, Beijing, 2008 Summer Olympics
สู่เรียกร้องตามแนวคิด 'ยั่งยืน' แต่ยังขาดทุน
จนกระทั่งช่วงหลังคณะกรรมโอลิมปิกมีการรณรงค์ในเรื่องของความยั่งยืนมากขึ้น ทำให้เราเห็นปรากฎการณ์ว่าโครงสร้างจะต้องสามารถทำอะไรได้ต่อ อย่างเช่น โอลิมปิกที่โตเกียวและลอนดอน ซึ่งก็ยังคงมีการก่อสร้างพื้นที่ใหม่ขึ้นมา แต่ความแตกต่างจากยุคก่อนคือสิ่งก่อสร้างได้ถูกนำไปพัฒนาเป็นพื้นที่ซึ่งเกิดประโยชน์ต่อชุมชนต่อไป
-
Tokyo 2020’s Olympic Village เปลี่ยนเป็น Harumi Flag
หมู่บ้านนักกีฬาโตเกียวถูกเปลี่ยนเป็น Harumi Flag หรือพื้นที่อสังหาริมทรัพย์ทั้งส่วนตัวและสาธารณะ ซึ่งประกอบด้วยหมู่บ้าน ศูนย์ดูแลเด็กและผู้สูงวัย
- Queen Elizabeth Olympic Park london
พื้นที่แข่งขันโอลิมปิกลอนดอน ซึ่งได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของเทคโนโลยีฮับอย่าง East London Tech City รวมไปถึงเป็นพื้นที่สนสาธารณะขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นสถานที่ที่เต็มไปด้วยพืชพันธุ์พื้นเมืองและเป็นแห่งฟื้นฟูพื้นที่ชุ่มน้ำ ในขณะเดียวกันส่วนหนึ่งก็กลายเป็นพื้นทีอพาร์ทเมนต์ สวนสาธารณะสำหรับพื้นที่ศิลปะ
เอาใหม่! แต่ไม่สร้างใหม่ ลดการสร้างแต่เพิ่มการซ่อม
ปารีสโอลิมปิก 2024 ถือเป็นยุคใหม่ของแนวคิดการก่อนสร้าง โดยเริ่มจากการลดการสร้างสนามกีฬาใหม่ให้น้อยที่สุด แต่เป็นการปรับปรุงจากสเตเดี้ยมที่มีอยู่แล้ว รวมไปถึงการสร้างสนามกีฬาชั่วคราว โดยปารีส โอลิมปิก ปี 2024 ซึ่งมีการสร้างพื้นที่ใหม่เพียงแค่ 5% โดยมีการสร้าง Aquatics Centre ซึ่งเป็นสนามกีฬาแห่งเดียวที่จะสร้างขึ้นใหม่เพื่องานโอลิมปิกในครั้งนี้!
และชัดมากขึ้นในโอลิมปิกฤดูหนาวที่มิลานในปี 2026 ที่มีแผนจะไม่สร้างสนามกีฬาใหม่แต่เป็นการใช้ที่มีอยู่แล้วทั้งหมด โดยจะพึ่งพาโครงสร้างพื้นฐานที่มีอยู่ 93% และเมืองลอสแองเจลิส ซึ่งเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนปี 2028 จะไม่มีการสร้างสถานที่จัดงานใหม่เลย!
- Eiffel Tower Stadium สนามกีฬาชั่วคราววิวหอไอเฟล
- Bercy Arena สถานที่แสดงวัฒนธรรมและกีฬาของปารีสที่สร้างขึ้นในปี 1984