ขายที่ดิน เสียภาษี? ตอนที่ 2
ต่อจากตอนที่ 1 วิธีการคิดคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาที่ต้องเสียขณะโอนกรรมสิทธิ์ที่กรมที่ดิน การคำนวณภาษีเงินได้จากการขายที่ดินที่ได้มาโดยทางมรดกหรือเสน่หามีวิธีคิดคำนวณภาษีแตกต่างกับที่ดินที่ได้มาโดยไม่มุ่งค้าหากำไรและมุ่งค้าหากำไร แตกต่างเห็นเด่นชัด คือ
โดย...สมชาย ชูเกตุ
ต่อจากตอนที่ 1 วิธีการคิดคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาที่ต้องเสียขณะโอนกรรมสิทธิ์ที่กรมที่ดิน การคำนวณภาษีเงินได้จากการขายที่ดินที่ได้มาโดยทางมรดกหรือเสน่หามีวิธีคิดคำนวณภาษีแตกต่างกับที่ดินที่ได้มาโดยไม่มุ่งค้าหากำไรและมุ่งค้าหากำไร แตกต่างเห็นเด่นชัด คือ เรื่องของจำนวนค่าใช้จ่ายที่กฎหมายให้หักจากราคาประเมินและจำนวนภาษีสูงสุดที่ต้องเสีย สรุปได้ ดังนี้
- ที่ดินที่ได้มาโดยมรดกหรือเสน่หา ที่ดินที่ได้มาโดยทางมรดกนั้น เจ้าของที่ดินเดิมได้เสียชีวิตแล้ว คนส่วนใหญ่ที่ได้ที่ดินมาโดยที่เจ้าของที่ดินเดิมยังมีชีวิตอยู่ อย่างนั้นไม่เรียกว่ามรดก เช่น พ่อยกที่ดินให้ลูก เป็นต้น
การคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดากรณีที่ดินที่ได้มาโดยทางมรดกหรือเสน่หา ปัจจุบันกฎหมายให้ใช้ราคาประเมินของเจ้าพนักงานประเมินกรมที่ดินมาคิดคำนวณ ไม่ว่าราคาที่ซื้อขายจริงจะสูงหรือต่ำกว่าราคาประเมินก็ตาม แล้วให้หักค่าใช้จ่ายเหมาได้ร้อยละ 50 ของราคาประเมิน เหลือเท่าใดให้หารด้วยจำนวนปีที่ถือครองที่ดิน (ปีที่ถือครองให้นับปี พ.ศ.ที่ได้มา หากจำนวนปีที่ถือครองเกิน 10 ปี ให้นับเพียง 10 ปี) ก็จะได้เงินได้ต่อปี หลังจากนั้นให้นำเงินได้ต่อปีไปคำนวณภาษีตามบัญชีอัตราภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ผลลัพธ์ที่ได้เป็นจำนวนภาษีเงินได้ต่อปี หลังจากนั้นให้นำภาษีเงินได้ต่อปีไปคูณจำนวนปีที่ถือครองที่ดิน ผลลัพธ์ที่ได้จะเป็นภาษีเงินได้ที่ต้องชำระทั้งหมดที่กรมที่ดินเมื่อมีการโอนกรรมสิทธิ์ที่ดิน
ตัวอย่าง นายเอกได้ที่ดินมรดกจากบิดาที่เสียชีวิตเมื่อปี พ.ศ. 2552 ต่อมาในปี พ.ศ. 2559 นายเอกได้ขายที่ดินดังกล่าวออกไปในราคา 2 ล้านบาท เจ้าพนักงานประเมินกรมที่ดินได้ประเมินราคาขาย 2.5 ล้านบาท นายเอกต้องเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาขณะโอนกรรมสิทธิ์ ดังนี้
จากตัวอย่าง เงินได้สุทธิ 150,000 บาทแรกที่ได้รับยกเว้นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ไม่ให้นำมาใช้ในการคิดคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาที่ต้องเสียขณะขายที่ดิน เพราะเงินได้สุทธิ 150,000 บาทแรกที่ได้รับการยกเว้นภาษีนั้น ต้องเป็นเงินได้สุทธิที่คิดคำนวณตามมาตรา 48 (1) แห่งประมวลรัษฎากร ซึ่งคำนวณโดยนำเงินได้พึงประเมินที่ได้รับหักออกด้วยค่าใช้จ่ายและค่าลดหย่อนตามที่กฎหมายกำหนด แต่การขายที่ดินนั้นคิดคำนวณตามมาตรา 48(4) แห่งประมวลรัษฎากร
วิธีคิดคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาจากการขายที่ดินที่มิได้มุ่งค้าและที่ดินที่มุ่งค้าหากำไร
ราคาประเมินของกรมที่ดิน 2,500,000
หักค่าใช้จ่ายร้อยละ 50 1,250,000
คงเหลือเงินได้หลังหักค่าใช้จ่าย 1,250,000
หารด้วยจำนวนปีที่ถือครอง(ปี พ.ศ. = 8 ปี) 1,250,000/8
เงินได้ต่อปี 156,250
ภาษีเงินได้ต่อปี (156,250x5%) 7,812.50
ภาษีที่ต้องชำระทั้งสิ้น ณ กรมที่ดิน (7,812.50x8) = 62,500 บาท