6 สิ่ง สร้างสวนญี่ปุ่นในบ้าน

โดย...โยโมทาโร่

สวนญี่ปุ่นเป็นหนึ่งในสวนที่เจ้าของบ้านหลายคนอยากตกแต่งไว้เป็นสวนเล็กๆ ประจำบ้าน แต่ทว่าสวนญี่ปุ่นนั้นก็มีรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ หลายอย่างที่เราควรรู้จักก่อนลงมือแต่งสวน การจัดสวนญี่ปุ่นนั้นมุ่งเน้นคติตามศาสนาชินโต ซึ่งแต่เดิมนั้นการจัดสวนญี่ปุ่นค่อนข้างได้รับอิทธิพลมาจากประเทศจีน แต่ได้นำมาประยุกต์ดัดแปลงจนมีเอกลักษณ์ของตัวเอง แต่มีหลักเกณฑ์ที่ควรรู้อยู่ไม่กี่ข้อคือ

1.สวนควรอยู่ทางทิศใต้ของตัวบ้าน

2.กระแสน้ำควรไหลจากทิศตะวันออกไปทิศตะวันตก

3.สวนควรประกอบไปด้วยภูเขาเนินดินสลับกับพื้นที่ราบ และประกอบไปด้วยลำธาร น้ำตก หรือสระน้ำในสวนด้วย

4.การจัดต้นไม้และส่วนประกอบอื่นๆ ควรใกล้เคียงที่มีอยู่ตามธรรมชาติให้มากที่สุด

นอกจากนี้ ชาวญี่ปุ่นเชื่อกันว่าอำนาจและความสุขในชีวิตประกอบด้วย ดิน น้ำ ไฟ ไม้ โลหะ สวนญี่ปุ่นจึงประกอบไปด้วย น้ำ เกาะ สะพาน หิน และตะเกียงหิน

1.น้ำ ถือเป็นสิ่งกำเนิดชีวิต การใช้น้ำในสวนอย่างน้อยที่สุดควรมีในอ่างน้ำ แต่สวนญี่ปุ่นบางแบบก็มักจะใช้กรวดหรือทรายโรยบนพื้นที่ราบเรียบแล้วขีดเส้นโค้งรอบๆ คล้ายคลื่นน้ำก็ได้เหมือนกัน

2.เกาะ หากเป็นบ้านที่มีพื้นที่การสร้างเกาะก็เหมือนกับการจำลองธรรมชาติของประเทศญี่ปุ่นที่เป็นเกาะ เกาะในสวนญี่ปุ่นมักจะทำให้คล้ายเต่า ซึ่งเชื่อว่าเต่าเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นสิริมงคล

3.สะพาน เมื่อมีเกาะภายในสวนมักจะมีสะพานจำลองเชื่อมต่อกับทางเดิน ซึ่งสะพานนี้จะมีขนาดแปรผันตามสัดส่วนของสวนเพื่อความลงตัว อาจจะใช้สะพานหินหรือไม้ก็ได้

4.หิน ที่ใช้ในสวนญี่ปุ่นจะไม่นิยมหินที่มีรอยสกัด จะเน้นใช้หินจากธรรมชาติที่มีรูปทรงสวยงามได้สัดส่วน เวลาวางก้อนหินจะต้องมีก้อนใหญ่เป็นหลักและรายล้อมไปด้วยก้อนหินขนาดเล็กอื่นๆ รอบข้าง และนิยมใช้หินสีดำหรือสีโทนเข้มในการแต่งสวนมากกว่าหินสีขาวล้วน ที่จะดูขาวโพลนมากเกินไป

5.ต้นไม้ สวนญี่ปุ่นจะนิยมปลูกต้นไม้ที่มีความเขียวชอุ่มตลอดปี และมีรูปทรงสวยงาม ชดช้อย แปลกตา สวนไม้ดอกนั้นจะนิยมปลูกแยกเป็นสัดส่วนต่างหาก ซึ่งต้นไม้ที่นิยมปลูกในสวนญี่ปุ่นก็ได้แก่ พีช เมเปิ้ล โอ๊ก สนญี่ปุ่น ต้นหลิว ไผ่ และอาซาเลีย เป็นต้น

6.ตะเกียงหิน มักจะปรากฏอยู่ในสวนญี่ปุ่นทุกที่ทุกแบบ จนเรียกได้ว่าถ้าขาดตะเกียงหินไปกลิ่นอายความเป็นสวนญี่ปุ่นก็หายไปเกือบครึ่งเลยทีเดียว

สุดท้ายสิ่งสำคัญในการจัดสวนญี่ปุ่น ไม่ว่าเราจะจัดอยู่ในพื้นที่ขนาดเล็กเท่าสวนถาด หรือใหญ่เท่าอุทยาน ก็ต้องให้รู้สึกถึงความสงบเป็นระเบียบและกลมกลืนกับธรรมชาติให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้