posttoday

เคล็ด(ไม่)ลับจัดสวนขนาดเล็ก

01 มิถุนายน 2553

จริงๆ แล้วบ้านขนาดเล็กก็สามารถมีสวนได้ ไม่ว่าจะเป็นพื้นที่ว่างบนระเบียง ที่ว่างหลังทาวน์เฮาส์ หรือกระบะต้นไม้หน้าบ้าน เพียงแต่ต้องรู้จักเลือกใช้พรรณไม้ให้เหมาะสม

จริงๆ แล้วบ้านขนาดเล็กก็สามารถมีสวนได้ ไม่ว่าจะเป็นพื้นที่ว่างบนระเบียง ที่ว่างหลังทาวน์เฮาส์ หรือกระบะต้นไม้หน้าบ้าน เพียงแต่ต้องรู้จักเลือกใช้พรรณไม้ให้เหมาะสม

โดย...นิตยสารบ้านและสวน

อากาศร้อนๆ อย่างนี้ การได้มองเห็นสีเขียวของต้นไม้คงพอทำให้หัวใจของเราสดชื่นได้บ้าง แต่หลายคนอาจบอกว่าพื้นที่ที่บ้านนะสิเล็กกระจ้อย คงจัดสวนเหมือนบ้านกว้างๆ ไม่ได้หรอก...จริงๆ แล้วบ้านขนาดเล็กก็สามารถมีสวนได้ ไม่ว่าจะเป็นพื้นที่ว่างบนระเบียง ที่ว่างหลังทาวน์เฮาส์ หรือกระบะต้นไม้หน้าบ้าน เพียงแต่ต้องรู้จักเลือกใช้พรรณไม้ให้เหมาะสมกับพื้นที่ ครั้งนี้ “บ้านและสวน” มีเคล็ด (ไม่) ลับดีๆ ในการจัดสวนขนาดเล็กมาฝากกัน

สวนบนระเบียงห้องพักหรือคอนโดมิเนียมจำเป็นต้องปลูกต้นไม้ลงในภาชนะหรือกระถาง ดังนั้นควรเลือกใช้พรรณไม้ที่ทนทาน เช่น เฟื่องฟ้า แก้ว จั๋ง สับปะรดสี หรือแคคตัส ไม่ควรเลือกใช้ไม้ใบที่ต้องการความชื้นสูง อย่างพืชในกลุ่มเฟินชนิดต่างๆ หรือไม้ใบในร่ม เช่น สาวน้อยประแป้ง เนื่องจากสวนบนระเบียงมักต้องเจอสภาพลมแรงและแสงแดดจัด

เคล็ด(ไม่)ลับจัดสวนขนาดเล็ก

หากเป็นพื้นที่ว่างหลังบ้านหรือหน้าบ้านสามารถเลือกใช้พรรณไม้ได้หลากหลายขึ้น อาจพิจารณาเรื่องสภาพแสงของพื้นที่บริเวณนั้นประกอบ เพื่อจะได้เลือกใช้ต้นไม้ให้เหมาะกับสภาพแวดล้อมมากขึ้น ควรเลือกใช้พรรณไม้ให้สัมพันธ์กับขนาดของพื้นที่ ต้นไม้ไม่ควรมีขนาดใหญ่จนเต็มพื้นที่ และเลือกต้นที่มีอัตราการเจริญเติบโตช้า เช่น จั๋ง ซองออฟอินเดีย ซองออฟจาไมก้า โกสนต้นสวยๆ เป็นต้น แต่หากเป็นพื้นที่ว่างที่ทำเป็นพื้นแข็งทั้งหมดจนไม่มีที่ปลูกต้นไม้ อาจเลือกใช้การจัดสวนกระถางแทนได้

การเลือกใช้ไม้ระดับสูงในสวนขนาดเล็ก ควรเลือกต้นที่มีทรงพุ่มไม่แผ่กว้างนัก พืชในกลุ่มปาล์มมีความเหมาะสมที่สุด เช่น หมากเขียว หมากเหลือง หรือหมากแดง แต่ควรเป็นปาล์มต้นเล็ก หากเป็นปาล์มต้นใหญ่ก็ไม่ควรนำมาปลูก

ใช้หลักการจัดองค์ประกอบทางศิลปะเป็นตัวเลือกต้นไม้ในการนำมาจัดรวมกลุ่มกัน โดยแบ่งต้นไม้เป็น 3 กลุ่มง่ายๆ คือ ใบใหญ่ ใบกลาง และใบเล็ก ต้องประสานกันให้ได้ทั้งสามส่วน ลองนึกภาพต้นไม้ที่มีแต่ใบเล็กแหลมทั้งหมดก็จะดูลายตา ขณะที่หากใช้ไม้ใบใหญ่ทั้งหมดก็จะกินพื้นที่มากและดูอึดอัดเกินไป

ไม่ควรเลือกใช้สีสันของพรรณไม้ที่ฉูดฉาดเกินไปสำหรับสวนภายในบ้าน เลือกใช้พรรณไม้ที่มีสีสว่างหรือสีสดในองค์ประกอบที่เป็นจุดสนใจสัก 10-20% ส่วนอื่นๆ เลือกใช้โทนสีเขียวหรือสีเทา ยกเว้นสวนที่ใช้ไม้เมืองหนาว ซึ่งส่วนใหญ่เป็นไม้ดอกก็สามารถเลือกใช้สีได้หลากหลายมากขึ้น

สวนขนาดเล็กควรหลีกเลี่ยงการใช้หญ้า อาจต้องใช้ให้น้อยที่สุดหรือไม่ใช้เลยเพราะดูแลยาก หากต้องการพื้นสีเขียวควรหันมาใช้หนวดปลาดุกหรือหนวดปลาดุกแคระจะดีกว่า หรือใช้กรวดเป็นหลัก โดยเลือกใช้สีอ่อนๆ ดูเป็นธรรมชาติ เช่น กรวดสีน้ำผึ้งผสมผสานกันระหว่างขนาดเล็กกับขนาดกลาง ไม่ควรใช้กรวดที่มีขนาดใหญ่จนเกินไป หากพื้นที่กว้างอาจนำกรวดสีอื่นมาตัดกันบ้างเพื่อไม่ให้ดูเลี่ยนเกินไป เช่น สีดำ สีแดง แทรกไปประมาณ 20% อาจจัดกรวดให้เป็นเส้นทางเลียนแบบธารน้ำก็ได้

ควรคิดโครงเรื่องของสวนไว้คร่าวๆ เพื่อเลือกใช้องค์ประกอบในสวนให้ดูสัมพันธ์และกลมกลืนกัน เช่น สวนแบบญี่ปุ่น สวนบาหลี สวนอังกฤษ ทำให้สามารถเลือกใช้พรรณไม้และของตกแต่งได้เหมาะสมและง่ายขึ้น

สำหรับคนที่อยากได้ไอเดียการจัดมุมสวนเล็กๆ ในบ้าน สำนักพิมพ์บ้านและสวนกำลังจะออกหนังสือสวนเล่มใหม่ “Small Garden” หนังสือเล่มแรกในชุด “I Love Garden” โดย ทิพาพรรณ ศิริเวชฎารักษ์ เนื้อหาภายในเล่มนี้เต็มเปี่ยมด้วยภาพสวนสวยขนาดเล็กที่รับรองว่านำไปใช้ได้จริงแน่นอน