“คณะกรรมการหมู่บ้าน” มุ่งสร้างเศรษฐกิจฐานราก ส่งเสริมประชาชนพึ่งตนเองได้ พร้อมชูรางวัลหมู่บ้านเข้มแข็ง
กรมการปกครอง เดินหน้านโยบายต่อเนื่องส่งเสริมการปฏิบัติงานของคณะกรรมการหมู่บ้าน (กม.) สำหรับการดำเนินการล่าสุดได้มีการมอบรางวัลหมู่บ้านเข้มแข็งตามแนวทาง “แผ่นดินธรรม แผ่นดินทอง” (หมู่บ้านอยู่เย็น) ประจำปี 2564 จำนวน 93 รางวัลทั่วประเทศ เนื่องในวันคณะกรรมการหมู่บ้าน 9 มีนาคม 2565 โดยได้แบ่งประเภทรางวัลเป็นระดับจังหวัด 93 รางวัล, ระดับอำเภอ 887 รางวัล และ ระดับตำบล 7,069 รางวัล เพื่อสร้างกำลังใจและแรงกระตุ้นให้กับคนในชุมชน
นายพิริยะ ฉันทดิลก รองอธิบดีกรมการปกครอง ฝ่ายปกครองท้องที่ ในฐานะหน่วยงานหลักผู้รับผิดชอบบูรณาการขับเคลื่อนการดำเนินงานของ “คณะกรรมการหมู่บ้าน (กม.)” เผยว่า ในทุกปีจะมีการมอบรางวัลถ้วยพระราชทาน โครงการหมู่บ้านเข้มแข็ง ตามแนวทางแผ่นดินธรรม แผ่นดินทอง (หมู่บ้านอยู่เย็น) โดยในปี 2564 ที่ผ่านมา มีหมู่บ้านที่มีผลงานดีเด่นในระดับจังหวัด 93 หมู่บ้าน ในระดับอำเภอ 877 หมู่บ้าน และในระดับตำบล 7,069 หมู่บ้าน โดยใช้เกณฑ์การตัดสินจาก 5 ด้าน คือ เรื่องของการบริหารจัดการหมู่บ้าน การมีส่วนร่วมของพี่น้องประชาชน การใช้นวัตกรรมความคิดริเริ่มใหม่ๆ ที่เอามาประยุกต์ใช้ภายในหมู่บ้าน เรื่องของการเฝ้าระวังการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 และการขับเคลื่อนนโยบายต่างๆ
นายพิริยะ กล่าวเพิ่มว่า “หัวใจสำคัญ” คือ การที่จะสร้างกระบวนการทำงานของคณะกรรมการหมู่บ้านซึ่งอยู่ในชุมชนนั้นให้มีความเข้มแข็ง สามารถดำเนินการแก้ไขปัญหาเองได้ หรือวางทิศทาง มองเห็นเป้าหมาย เพื่อให้หมู่บ้านไปสู่จุดหมายที่ดี ตรงกับความต้องการของคนในชุมชนได้อย่างไร ดังนั้นแผนการดำเนินงานที่กรมการปกครองจะมอบให้แก่คณะกรรมการหมู่บ้านคือ การอบรมความรู้ในการจัดทำแผนพัฒนาหมู่บ้าน เพื่อที่กม. จะสามารถเสนอกรอบแผนงานให้มีความชัดเจนทั้งเรื่องของแนวทางการทำงานและงบประมาณ รวมถึงการให้องค์ความรู้ในการประชุม โครงการแก้ไขปัญหาเรื่องความเดือดร้อนของประชาชนในทุกมิติ และการทำงานร่วมกับหลายหน่วยงาน อาทิ ปปช. ในมิติของการเป็นเครือข่ายของการเฝ้าระวังในการต่อต้านการทุจริต
อีกประการหนึ่ง การเป็นคณะกรรมการหมู่บ้าน ไม่มีค่าตอบแทน เขาเหล่านั้นคือพี่น้องประชาชนที่เสียสละเข้ามาทำงานร่วมกัน เพื่อให้หมู่บ้านของตนก้าวหน้าได้
สำหรับในปี 2565 กรมการปกครองมีนโยบายผลักดันบทบาทการทำงานของ "คณะกรรมการหมู่บ้าน" หรือ กม.ต่อไป ด้วยเป็นกลไกสำคัญของหมู่บ้านที่เป็นองคาพยพเล็ก ๆ ของประเทศ “เพื่อทำให้ประชาชนทุกข์น้อยลง สุขมากขึ้น” ตามนโยบายของกระทรวงมหาดไทย โดยกรมฯ จะให้ความรู้แก่กม.ในการขับเคลื่อนการทำงานในมิติต่างๆ การสร้างจิตสำนึก ความรับผิดชอบ สร้างความรักความผูกพันกับชุมชนเชิงโครงสร้างที่ไม่เป็นทางการ ผสมผสานสิ่งที่เป็นข้อกฎหมาย เพื่อนำสู่การแก้ไขปัญหา ลดความขัดแย้ง แสวงหาความร่วมมือ ขับเคลื่อนจุดต่าง สร้างหมู่บ้านเข้มแข็งอย่างยั่งยืน
ปัจจุบันกรมการปกครองมีหมู่บ้านที่อยู่ในการดูแล 74,709 หมู่บ้าน ตามพ.ร.บ.ลักษณะปกครองท้องที่และมีการขับเคลื่อนไปพร้อมกันทั้งหมด สำหรับหมู่บ้านที่ได้รับรางวัลหมู่บ้านเข้มแข็งตามแนวทาง "แผ่นดินธรรม แผ่นดินทอง" (หมู่บ้านอยู่เย็น)ตามแนวทาง "แผ่นดินธรรม แผ่นดินทอง" (หมู่บ้านอยู่เย็น) ประจำปี พ.ศ. 2564 มีที่ได้รับรางวัลชนะเลิศ แบ่งเป็น รางวัลระดับจังหวัด 93 หมู่บ้าน รางวัลระดับอำเภอ 877 หมู่บ้าน รางวัลระดับตำบล 7,069 หมู่บ้าน โดยมีเกณฑ์การตัดสิน 5 ด้าน คือ 1.ผลการบริหารงานการจัดการหมู่บ้าน 2.การมีส่วนร่วมของพี่น้องประชาชน 3.นวัตกรรม ความคิดริเริ่มใหม่ ๆ ที่นำมาประยุกต์ใช้ในหมู่บ้าน 4.การเฝ้าระวังการระบาดของโรคโควิด-19 และ5.การขับเคลื่อนนโยบายต่าง ๆ ของกรมการปกครอง โดย หมู่บ้านที่ได้รับรางวัลจะเป็นแบบอย่างที่ดีแก่หมู่บ้านอื่นๆ เช่น หมู่บ้านศาลายา หมู่บ้านที่สุรินทร์และบึงกาฬ ส่วนที่ไม่ได้รับรางวัลจะได้รับการปรับปรุงให้ได้ตามเกณฑ์มาตรฐานต่อไป