เสพเท่าที่ไหว! เพราะข่าวเศร้า ส่งผลต่อสุขภาพจิตกว่าที่คิด
การติดตามข่าวสารบ้านเมืองอย่างใกล้ชิด แม้จะเป็นเรื่องดีที่ทำให้เราทันต่อเหตุการณ์ แต่รู้หรือไม่ว่าในบางครั้งที่เราตามเสพข่าวหนักๆแบบแทบทั้งวันทั้งคืน อาจส่งผลให้เกิดความเครียดแบบไม่รู้ตัวตามมาได้
ท่ามกลางความวุ่นวายของโลก และข่าวโศกนาฎกรรมต่างๆ มิหนำซ้ำในบ้านเราเอง จากเหตุการณ์กราดยิงหนองบัวลำภู ภายในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่คร่าชีวิตของผู้บริสุทธิ์ไปกว่า 37 ชีวิต เชื่อว่าใครหลายคนต้องติดตามข่าวนี้อย่างใกล้ชิดจนแทบจะวางมือถือไม่ลง อยู่ไม่ห่างจากหน้าจอเป็นแน่
การติดตามข่าวสารบ้านเมืองอย่างใกล้ชิด แม้จะเป็นเรื่องดีที่ทำให้เราทันต่อเหตุการณ์ แต่รู้หรือไม่ว่าในบางครั้งที่เราตามเสพข่าวหนักๆแบบแทบทั้งวันทั้งคืน อาจส่งผลให้เกิดอาการเครียดแบบไม่รู้ตัวตามมาได้ และสิ่งที่ตามมาจะไม่ใช่แค่อาการคิ้วผูกโบว์เท่านั้น แต่ทั้งปัญหาสุขภาพกาย สุขภาพจิต จะต่อคิวกันมาชนิดที่ว่าไม่มีช่วงให้ว่างเว้นเลยทีเดียว
ความสัมพันธ์ของเครียดกับสมอง
ผู้เชี่ยวชาญด้านการฟื้นฟูบาดแผลทางใจและนักจิตบำบัดอย่าง Susanne Babbel กล่าวว่า สมองของเรามีความเชื่อมโยงกับความเครียดที่เกี่ยวข้องกับความชอกช้ำด้านจิตใจ โดยจะเข้าสู่โหมดที่เรียกว่า “fight, flight, freeze” หรือต่อสู้ หนี และหยุดนิ่ง ก่อนจะกลับคืนสู่สภาวะปกติ หากเราได้รับแรงกระแทกทางความรู้สึกอย่างต่อเนื่อง ความสามารถในการรับมือกับเจ้าสิ่งนี้ก็จะถดถอยลง เพราะฉะนั้นแล้วการเสพข่าวที่มีเนื้อหาโศกเศร้าหรือร้ายแรงติดต่อกันเป็นเวลานาน จนไม่ได้มีช่วงเว้นให้หายใจหายคอ อาจทำให้เราตกอยู่ในสภาวะผ่อนคลายได้ยากขึ้น จะพูดอย่างนี้ก็คงไม่ผิดนัก
ทุกครั้งที่เราประสบหรือได้รับรู้เหตุการณ์ร้ายๆ สมองของเราจะเข้าสู้สภาวะความเครียด ฮอร์โมนอย่างคอร์ติซอลและอะดรีนาลีนจะถูกปล่อยออกมาเพื่อรับมือกับเหตุการณ์ดังกล่าว เมื่อเราเผชิญกับความตึงเครียดครั้งแล้วครั้งเล่า การหลั่งของฮอร์โมนชนิดนี้ก็จะถูกปล่อยออกมาบ่อยขึ้น ส่งผลให้ต่อมหมวกไตล้า ร่างกายนอนหลับไม่สนิท เมื่อเราตื่นนอนในวันถัดไปจึงไม่รู้สึกสดชื่นอย่างที่ควรจะเป็น นอกจากนี้เมื่อประสิทธิภาพของการนอนเป็นไปอย่างไม่เต็มที่ สิ่งที่จะตามมาอีกคือความวิตกกังวล จุดเริ่มต้นของโรคซึมเศร้า เมื่อสภาพจิตใจเริ่มบอบช้ำและห่อเหี่ยว โรคอื่นๆทางกายภาคก็จะเริ่มปรากฎร่วมตามมาเช่นกัน
เสพข่าวเศร้าจนใจพัง ต้องรับมืออย่างไร?
สิ่งสำคัญที่สุดคือการรับรู้ว่าในสถานการณ์ปัจจุบัน เรากำลังเผชิญความเครียดอยู่หรือไม่ ทุกการเสพข่าว ‘สติ’ เป็นอะไรที่จะขาดไม่ได้เลย หากเราจมดิ่งไปกับเนื้อหาข่าวมากเกินไป พฤติกรรมอันเกิดจากความเครียดและหงุดหงิดอาจฟาดงวงฟาดงาไปโดนคนรอบข้างได้ และนั่นคงเป็นสิ่งที่ไม่น่ารักเอาเสียเลย สิ่งที่ทำได้ในจุดนี้คือเราต้องจำกัดลิมิตในการเปิดรับข่าวสารให้ตัวเอง
ในสถานการณ์ที่บ้านเมืองเต็มไปด้วยข่าวโศกนาฎกรรมมากมาย เราย่อมอยากเป็นส่วนหนึ่งในกระบอกเสียง และไม่อยากพลาดอะไรไปแม้แต่นิดเดียว แต่ดังที่กล่าวไปข้างต้น เมื่อถึงจุดหนึ่งที่เราเสพข่าวจนเกิดความเครียดที่เกินรับไหว สิ่งที่ควรทำคือ ‘พัก’ ก่อน วางมือถือลงและออกไปหากิจกรรมอื่นๆที่ช่วยผ่อนคลายฟื้นสภาพจิตใจให้ดีขึ้น หาชาร้อนๆดื่มสักแก้ว ปล่อยใจไปกับสิ่งรอบกาย ก็สามารถช่วยลดระดับฮอร์โมนความเครียดอย่างคอร์ติซอลได้แล้ว นอกจากนี้การสูดหายใจเข้าลึกๆอย่างช้าๆ ยังช่วยผ่อนคลายอาการเครียดได้ เพิ่มการไหลเวียนของโดปามีนและออกซิโทซินในร่างกาย ซึ่งเจ้าฮอร์โมนสองชนิดนี้ เป็นสารแห่งความสุขที่ถูกปล่อยออกมาในยามเมื่อเรามีความรักนั่นเอง
หากใครที่กำลังเผชิญปัญหาทางสุขภาพจิตอยู่เป็นทุนเดิมอยู่แล้ว การหลีกเลี่ยงเสพข่าวที่สร้างความสะเทือนใจดูจะเป็นทางเลือกที่เหมาะสมที่สุด เพราะไม่อย่างนั้นเรื่องราวหมองๆจากข่าวสารบ้านเมืองอาจเป็นหนึ่งในตัวเร่งที่ทำให้อาการของเราทรุดหนักไปกว่าเดิมได้ แล้วอย่าลืมว่าแม้สถานการณ์รอบตัวจะไม่น่าอภิรมย์สักเท่าไหร่ การเก็บเกี่ยวหาความสุขเล็กๆน้อยๆระหว่างทางก็ไม่ใช่เรื่องแย่แต่อย่างใด จริงไหม?
ข้อมูลอ้างอิง