“ดร.ณัฏฐ์” ผ่าเกมแก้รัฐธรรมนูญ ด่านวาระ 3 ชี้ชะตารัฐบาลอนุทิน

เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2568 ดร.ณัฐวุฒิ วงศ์เนียม นักกฎหมายมหาชน ให้ความเห็นต่อการประชุมวิสามัญรัฐสภาวันที่ 10–11 ธันวาคม ซึ่งจะพิจารณาแก้ไขรัฐธรรมนูญ มาตรา 256 วาระที่ 2 โดยชี้ว่าแม้การลงมติรอบนี้ไม่น่ามีอุปสรรค แต่ “กับดักทางกฎหมาย” อยู่ในวาระที่ 3 ซึ่งเป็นตัวชี้ชะตาทั้งกระบวนการแก้รัฐธรรมนูญ และอนาคตทางการเมืองของรัฐบาลนายอนุทิน ชาญวีรกูล

ต้องแช่ร่างไว้ 15 วันก่อนโหวตวาระ 3

ดร.ณัฏฐ์อธิบายว่า รัฐธรรมนูญกำหนดชัดในมาตรา 256 วรรคห้า ว่าหลังผ่านวาระที่ 2 แล้ว ต้องรอ “15 วัน” เพื่อเปิดให้ประชาชนและสมาชิกสภาตรวจสอบร่างก่อนลงมติวาระที่ 3 โดยมีเจตนารมณ์ป้องกันการแก้รัฐธรรมนูญแบบรวบรัดฉับพลัน

หากวาระที่ 2 ผ่านในวันที่ 11 ธันวาคม จะต้องรอถึง 26 ธันวาคม 2568 จึงจะเข้าสู่การลงมติขั้นสุดท้ายได้

ด่านวาระที่ 3: เกมเสียง สว. 67 คน

ในขั้นวาระที่ 3 ต้องใช้เสียงสนับสนุนจากสมาชิกวุฒิสภาอย่างน้อย 1 ใน 3 หรือ 67 คน ซึ่งเป็นตัวแปรสำคัญที่สุด แม้พรรคภูมิใจไทยจะมีอิทธิพลในสภาสูง แต่ก็ไม่อาจการันตีได้ว่า สว.จะลงคะแนนตามแนวทางรัฐบาล

ข้อกังวลของฝ่ายการเมืองอยู่ที่เนื้อหาร่างรัฐธรรมนูญใหม่ซึ่งมีการ “ปรับลดอำนาจ สว.” จนอาจทำให้สมาชิกสภาสูงจำนวนหนึ่งไม่สนับสนุนร่างในขั้นสุดท้าย

เพื่อไทยเล่นเกมสองหน้า–ยุบสภาไม่เกิด

ดร.ณัฏฐ์วิเคราะห์ว่า พรรคเพื่อไทยแม้จะส่งสัญญาณเตรียมยื่นญัตติไม่ไว้วางใจ แต่ในทางปฏิบัติจะไม่ดำเนินการในวันที่ 12 ธันวาคม ซึ่งเป็นวันเปิดประชุมสภา เพราะอาจถูกตีความว่าเป็นการ “ล้มการแก้รัฐธรรมนูญ” ขัดกับคำสัญญาต่อประชาชน

ดังนั้นการขู่ยื่นไม่ไว้วางใจเป็นเพียง “เกมกดดันทางการเมือง” และทำให้โอกาสที่นายอนุทินจะชิงยุบสภา “เป็นหมันทันที” โดยคาดว่ารัฐบาลจะยุบสภาตามกำหนดที่เคยประกาศไว้ 31 มกราคม 2569

ด่านสุดท้าย: ประชามติชี้ชะตา

แม้สภาจะผ่านวาระ 3 ได้ แต่รัฐธรรมนูญกำหนดให้ต้องจัดทำประชามติถามประชาชนว่าควรมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่ ซึ่งถือเป็นด่านชี้ขาดสุดท้าย และต้องทำพร้อมวันเลือกตั้งทั่วไป

ดร.ณัฏฐ์ชี้ว่า เกมอำนาจสุดท้ายไม่ได้อยู่ที่ สส.หรือ สว. แต่เป็น “เสียงประชาชน”