สถานการณ์การเมืองไทยบนทางแพร่ง: 60 วันอันตรายรัฐบาลแพทองธาร

สถานการณ์ "60 วันอันตราย" และผลกระทบ
ช่วงเวลา 60 วันข้างหน้าถูกวิเคราะห์ว่าเป็นช่วงที่อันตรายอย่างยิ่ง ทั้งต่อรัฐบาลและต่อประเทศโดยรวม การตัดสินใจใดๆ ในช่วงนี้จะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองอย่างมีนัยสำคัญ หลังเกิดสภาวะ "ช็อก" และ "อาฟเตอร์ช็อก" จากคำวินิจฉัยของศาลที่สั่งพักการทำหน้าที่นายกรัฐมนตรีชั่วคราว

ผลกระทบที่ตามมาจากการเปลี่ยนแปลงนี้ส่งผลให้ ระบบราชการ อาจเข้าสู่ภาวะ "เกียร์ว่าง" เพื่อรอดูทิศทางทางการเมือง ทำให้การขับเคลื่อนงานต่างๆ เป็นไปได้ยาก แม้รักษาการนายกรัฐมนตรีจะมีอำนาจเต็มก็ตาม นอกจากนี้ งบประมาณ จำนวน 1.57 แสนล้านบาทที่ได้มีการปันส่วนไปแล้ว อาจประสบปัญหาในการดำเนินการ เช่นเดียวกับงบประมาณปี 2569 ในชั้นกรรมาธิการที่มีปัญหาเรื่ององค์ประชุมและสภาล่มบ่อยครั้ง

ประเด็นกฎหมายสำคัญที่รออยู่
การพิจารณา กฎหมายนิรโทษกรรม ที่จะเข้าสู่สภาในวันที่ 3 กรกฎาคมนี้ อาจสร้างความยุ่งยากให้กับรัฐบาล เนื่องจากเสียงสนับสนุนในสภาไม่แน่นอน ขณะที่กฎหมายการเงินต่างๆ ก็มีความเสี่ยงหากต้องใช้เสียงโหวตในสภา
 

ท่าทีของพรรคการเมืองหลัก

ฝ่ายค้าน (พรรคประชาชน/ก้าวไกล - "ส้ม"): แกนนำอย่างคุณธนาธรและคุณปิยบุตรได้แสดงความไม่เห็นด้วยกับ "นิติสงคราม" และ "ตุลาการภิวัฒน์" โดยชี้ว่าพรรคของพวกเขาเคยเผชิญวิบากกรรมคล้ายกันมาก่อน อย่างไรก็ตาม มีข้อสังเกตว่าทำไมฝ่ายค้านจึงดูเหมือนจะค้านไม่เต็มที่นักในสถานการณ์เช่นนี้

พรรคเพื่อไทย ("แดง"): ภายในพรรคเกิดอาการ "ช็อก" และความเงียบงัน ทันทีหลังจากคำสั่งศาล อย่างไรก็ตาม รองนายกรัฐมนตรี ภูมิธรรม เวชยชัย ได้ออกมาให้กำลังใจ ส.ส. และสมาชิกพรรค โดยย้ำให้สู้ต่อไป และให้รัฐมนตรีทุกคนทำหน้าที่อย่างเต็มที่ โดยนายกรัฐมนตรียังคงดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม

กระบวนการพิจารณาคดีของศาลรัฐธรรมนูญ

มีการคาดการณ์ว่ากรณีของนายกรัฐมนตรีอาจใช้เวลาอย่างเร็ว 45 วัน หรือโดยเฉลี่ยประมาณ 60 วันในการพิจารณาคดี โดยเปรียบเทียบจากกรณีอดีตนายกรัฐมนตรีประยุทธ์ (38 วัน) และอดีตนายกรัฐมนตรีเศรษฐา (84 วัน)

ขั้นตอนการชี้แจงต่อศาลมีดังนี้:

• นายกรัฐมนตรีมีเวลา 15 วัน (ถึง 16 กรกฎาคม) ในการยื่นคำชี้แจง และสามารถขอเลื่อนได้อีก 15 วัน (ถึง 31 กรกฎาคม)
• ศาลจะส่งคำชี้แจงให้ผู้ร้อง (36 สว.) พิจารณาและหักล้างภายใน 15 วัน (ถึง 16 สิงหาคม)
• ศาลอาจส่งให้ผู้ถูกร้องชี้แจงเพิ่มเติมอีก 15 วัน
• จากนั้นศาลจะประชุม อภิปรายจนสิ้นข้อสงสัย และนัดลงมติ โดยทอดเวลาไม่น้อยกว่า 15 วัน

ทางเลือกของพรรคเพื่อไทยและบทบาทรักษาการนายกฯ

พรรคเพื่อไทยมีทางเลือกหลายทาง ได้แก่ การลาออก ก่อนศาลวินิจฉัยเพื่อทำให้ศาลจำหน่ายคดี การสู้ต่อ เพื่อลุ้นคำตัดสินของศาล หรือ การยุบสภา ซึ่งรักษาการนายกรัฐมนตรีสามารถทำได้

ในระหว่างนี้ นายสุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ ทำหน้าที่รักษาการนายกรัฐมนตรี และจะนำคณะรัฐมนตรีทั้งหมดถวายสัตย์ปฏิญาณ

กระแส "แดงผสมส้ม" และความสัมพันธ์ระหว่างพรรค

มีการพูดถึงความเป็นไปได้ที่พรรคเพื่อไทย ("แดง") และพรรคก้าวไกล ("ส้ม") อาจกลับมาร่วมมือกันอีกครั้ง แม้เดิมทีเคยมีแนวคิดนี้หลังการเลือกตั้งปี 2566 แต่ถูกแรงบีบจากฝ่ายอนุรักษ์นิยมทำให้ต้องเปลี่ยนเกม อย่างไรก็ตาม สถานการณ์ปัจจุบันที่ฝ่ายอนุรักษ์นิยมอาจไม่ไว้วางใจทั้งสองพรรค อาจผลักดันให้ทั้ง "แดง" และ "ส้ม" กลับมาเจรจากันใหม่ มีรายงานว่านายธนาธรเคยเดินทางไปพูดคุยกับ นายทักษิณที่ฮ่องกง หากทั้งสองพรรครวมกัน จะกลายเป็นพลังทางการเมืองที่สำคัญ

ในส่วนของความสัมพันธ์ระหว่างพรรคการเมืองปัจจุบัน พบว่า "แดง-น้ำเงิน" (เพื่อไทย-ภูมิใจไทย/รวมไทยสร้างชาติ) ยังคงมีความสัมพันธ์ที่ดี และเป็นดีลแบบเครือญาติ โดยคุณสุริยะมีบทบาทสำคัญในการเจรจา ขณะที่ "ส้ม-น้ำเงิน" ก็มีร่องรอยการเชื่อมโยงอยู่บ้าง

โดยสรุป สถานการณ์การเมืองไทยกำลังอยู่ในห้วงเวลาที่เต็มไปด้วยความไม่แน่นอน ซึ่งเน้นไปที่ชะตากรรมของรัฐบาล ผลกระทบจากกระบวนการทางศาล และความเป็นไปได้ของการปรับเปลี่ยนขั้วอำนาจทางการเมืองในอนาคตอันใกล้

ที่มา ประกอบเนื้อหารายงานข่าว เนชั่นอินไซต์