เปิดห้องเรียนยุคไซเบอร์ แจกไอแพดแทนสมุด

เปิดห้องเรียนยุคไอแพดที่อุปกรณ์ไอที เข้ามาเป็นเครื่องมือการเรียนการสอนที่มีบทบาทมากขึ้นแทน หนังสือ สมุด กระดานดำ ท่ามกลางเสียงกังวลว่าปฏิสัมพันธ์ระหว่างครูกับนักเรียนจะเริ่มถอยห่าง

โดย....ธเนศน์ นุ่นมัน

การพัฒนาอย่างรวดเร็วของเทคโนโลยีการสื่อสาร ส่งผลให้การเรียนรู้ผ่านสื่อต่างๆ สามารถทำได้จากหลายช่องทาง คอมพิวเตอร์กลายเป็นอุปกรณ์ที่สามารถเสกข้อมูลให้ปรากฏตรงหน้า ได้รวดเร็วเพียงลัดนิ้ว แต่ละปี อุปกรณ์ไอทีเข้ามามีบทบาทในการเรียนการสอนแทนที่หนังสือ กระดานดำ หรืออาจเรียกได้ว่าสิ่งพิมพ์บนกระดาษแทบทุกชิ้น มากขึ้นเรื่อยๆ 

จีรเดช อู่สวัสดิ์ อธิการบดีมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย บอกว่า ปีการศึกษาใหม่ที่กำลังจะมาถึง จะเป็นช่วงเวลาที่ตอกย้ำว่า มหาวิทยาลัยแห่งนี้ กำลังเดินเข้าไปสู่ยุคสิ้นสุดการเรียนรู้ จากสื่อสิ่งพิมพ์บนกระดาษ โดยนักศึกษาชั้นปีที่ 1 ของเรา กำลังจะได้รับเครื่องคอมพิวเตอร์แทบเล็ต ไอแพด เป็นสื่อการเรียนการสอน โดยอุปกรณ์นี้ ประมาณ 5,000 เครื่อง จะถูกใช้เป็นเครื่องมือสำคัญในการเรียน ตามหลักสูตรของมหาวิทยาลัย

ซึ่งก่อนหน้านี้ได้มีการบูรณาการ การเรียนการสอนแบบไฮบริดหรือการผสมผสานระหว่าง การเรียนในห้องเรียนและการเรียนโดยสื่ออิเลคทรอนิคส์รูปแบบต่างๆ หรืออีเลิร์นนิ่ง เพื่อรองรับเรื่องนี้ไว้แล้ว” สิ่งที่ อธิการบดี ม. หอการค้าฯกำลังระบุ หมายถึง กระบวนการเรียนรู้ทั้งหมด ซึ่งใช้เวลาพัฒนาขึ้น

ย้อนกลับไปเมื่อ ปี 2549 ม.หอการค้าฯ ได้ริเริ่มโครงการ ที่มีคอมพิวเตอร์เข้ามามีบทบาทในการสอน ด้วยการมอบคอมพิวเตอร์ขนาดพกพาให้อาจารย์ผู้สอนทุกคน นำไปพัฒนา บทเรียน เป็นสื่ออิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงการแจกให้กับผู้เรียนในปีต่อๆ มาอีกด้วย ทั้งผู้สอน และผู้เรียน จึงต่างคุ้นเคยกับสื่อชนิดนี้  ในเวลาต่อมา มีการพัฒนาเนื้อหาของทุกรายวิชารวมถึงเอกสารประกอบรายวิชา ให้นักศึกษา สามารถดาวน์โหลด ไปประกอบการเรียนได้ 

เมื่อต้องเรียนผ่านไอแพด ซึ่งทั้งน้ำหนักน้อยกว่า และการใช้งานที่ค่อนข้างง่ายกว่า อื่นๆ  จีรเดช อธิบายเพิ่มเติมว่า การเรียนการสอนก็ยิ่งสะดวกยิ่งขึ้น โดยเฉพาะ เมื่อเรียนผ่านโปรแกรมไอบุ๊ค ซึ่งเนื้อหาที่ปรากฏ สามารถเขียนข้อความเพิ่มเติม รวมถึงเน้นประโยคที่ต้องการได้ ราวกับเรียนด้วยหนังสือหรือเอกสารที่เป็นกระดาษ สิ่งที่เกิดขึ้นจึงเป็นการพัฒนาไปสู่ยุคการเรียนการสอนที่ไม่ต้องใช้กระดาษประกอบการเรียน อย่างสมบูรณ์ นักศึกษาสามารถเข้าไปดาวน์โหลดเนื้อหาก่อนเข้าชั้นเรียนกว่า 300 รายวิชา หรือเกือบครึ่งหนึ่งของรายวิชาที่เปิดสอนในปัจจุบัน

"ไอแพดยังสามารถเชื่อมโยงกับสัญญาณเครือข่าย อินเทอร์เน๊ต ความเร็วสูงผ่านเครือข่ายไร้สาย รองรับการเชื่อมต่อสัญญาณได้พร้อมๆ กันถึง 3 หมื่นเครื่อง ครอบคลุมเนื้อที่ ในมหาวิทยาลัย ไอแพดจึงรองรับได้ทั้งด้านของวิธีการเรียนรู้แบบยุคใหม่ และการช่วยให้นักศึกษาปรับตัวหรือมีไลฟ์สไตล์ที่ทันสมัย ” จีรเดชเล่าให้เห็นภาพของสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ โดยบอกอีกว่า อุปกรณ์ชนิดนี้ หรืออุปกรณ์ ใดๆ อาจจะไม่มีประโยชน์เลย หากไม่มีการเตรียมพร้อมด้านเนื้อหาให้รองรับกับอุปกรณ์

น.พ.ภิรมย์ กมลรัตนกุล อธิการบดีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บอกว่า คอมพิวเตอร์ซึ่งเข้ามามีบทบาทในการเรียนสอนมากขึ้นทุกวัน ขณะที่มหาวิทยาลัยของรัฐ ไม่สามารถดำเนินการเช่นเดียวกับที่มหาวิทยาลัยเอกชนปฏิบัติอยู่ อย่างไรก็ตาม สิ่งที่จุฬาฯ คำนึงถึงอยู่เสมอก็คือเรื่องของการเตรียมความพร้อมให้เท่าทันความเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ บริการพื้นฐานเรื่องการเข้าถึงข้อมูลโดยใช้อุปกรณ์คอมพิวเตอร์ แม้จะไม่สะดวกหรือทันสมัยเทียบเท่ากับเอกชน แต่ก็ไม่ขาดตกบกพร่อง

"การเรียนการสอน หรือแม้กระทั่งการส่งการบ้านของนักศึกษา นักศึกษาจุฬาฯ ก็ผ่านอินเทอร์เน๊ต เช่นเดียวกับที่อื่นๆ คงไม่มีที่ไหน หลบเลี่ยงการใช้เครื่องมือนี้ได้ ขณะที่โอกาสในการเข้าถึงเครื่องมือที่ทันสมัย มักจะเป็นเรื่องของการเอื้ออาทรระหว่างกัน ระหว่างผู้ที่มีโอกาสมากว่า เป็นรุ่นพี่ที่แนะนำน้อง เพื่อนแนะนำเพื่อน หรือกระทั่งน้องแนะนำพี่ ให้มีโอกาสเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ไม่ได้ครอบครองเครื่องมือเหมือนกันทุกคน แต่ก็เรียกได้ว่าไม่ขาดแคลน นอกจากนี้ ยังมีโครงการให้บริการสาธารณที่เพียงพอ รวมถึงให้กู้เงินซื้ออุปกรณ์ในราคาที่ต่ำกว่าท้องตลาดอีกด้วย"อธิการบดีจุฬาฯ กล่าว

น.พ.ภิรมย์ บอกอีกว่า สื่อการเรียนรู้สมัยใหม่ ทำลายข้อจำกัดในการเรียนรู้ลง เป็นสิ่งที่ไม่มีใครปฏิเสธได้ ขณะที่การใช้เครื่องมือทุกชนิด เป็นสิ่งที่ต้องระมัดระวัง หากเกินพอดี ก็อาจจะกลายเป็นทาสของเครื่องมือได้ อุปนิสัยในการพึ่งพาเครื่องมือเกินความจำเป็น จะส่งผลกระทบด้านไหนบ้างในระยะยาว โดยเฉพาะเรื่องปฏิสัมพันธ์ระหว่างกัน ซึ่งเป็นสิ่งที่ต้องให้เวลาเป็นเครื่องพิสูจน์ อย่างไรก็ตาม หากใช้เครื่องมือด้วยความรู้เท่าทัน ด้านลบของเครื่องมือก็คงไม่ใช่เรื่องที่น่ากังวล

“หากจะมีอุปกรณ์ชนิดไหนที่ทำให้ความสัมพันธ์ในทุกๆ ด้านระหว่างคนลดลง เครื่องมือนั้นก็น่าจะกำลังทำลายแรงขับเคลื่อนที่มักจะเริ่มมาจากภายในใจ กับสิ่งที่อยู่โดยรอบ ซึ่งอนาคตของเราน่าจะฝากไว้กับสิ่งนี้”น.พ.ภิรมย์ กล่าวทิ้งท้าย