งบปี69 ขาดดุล 8.6 แสนล้าน จัดทัพเลือกตั้ง วัดใจรัฐบาลผสม

งบประมาณปี 2569 ภายใต้ความท้าทายของเสถียรภาพรัฐบาลและแรงกดดันทางเศรษฐกิจ

งบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ 2569 วงเงินรวม 3.78 ล้านล้านบาท กลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของทั้งการบริหารเศรษฐกิจและการประคับประคองรัฐบาลผสม โดยมีสาระสำคัญทั้งเรื่องการขาดดุลงบประมาณ เสถียรภาพของพรรคร่วม และการตรวจสอบจากฝ่ายค้าน

งบขาดดุลสูง พื้นที่การลงทุนจำกัด

รัฐบาลตั้งเป้ารายได้สุทธิไว้ที่ 2.92 ล้านล้านบาท ต่ำกว่างบรายจ่ายกว่า 860,000 ล้านบาท ส่งผลให้เป็นงบประมาณแบบขาดดุลต่อเนื่องเป็นปีที่ 3 แม้งบลงทุนจะอยู่ที่ 860,000 ล้านบาท แต่เกือบ 70% ของงบทั้งหมดถูกใช้ไปกับค่าใช้จ่ายประจำ ทำให้มีพื้นที่น้อยมากสำหรับการลงทุนโครงการใหม่เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจ

การเมืองในงบ: พรรคร่วม–ฝ่ายค้านจับตาเข้ม

เสถียรภาพของรัฐบาลโดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างพรรคเพื่อไทยกับพรรคภูมิใจไทย ถูกจับตามองอย่างใกล้ชิด เนื่องจากกระทรวงที่พรรคภูมิใจไทยดูแลมีวงเงินงบประมาณรวมกันเกือบ 1 ล้านล้านบาท ขณะที่ฝ่ายค้านเตรียมทีมวิเคราะห์กว่า 50 คนเพื่อตรวจสอบการใช้งบในเชิงลึก โดยเฉพาะงบฉุกเฉินและโครงการที่อาจซ้ำซ้อน

เศรษฐกิจเปราะบาง เทียบเท่าวิกฤตปี 40

สถานการณ์เศรษฐกิจในปัจจุบันถูกเปรียบเทียบกับช่วงวิกฤตปี 2540 ทั้งในแง่ของหนี้สาธารณะ รายได้ภาษีที่ไม่เป็นไปตามเป้า และอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจที่ต่ำกว่าศักยภาพ รัฐบาลจึงพยายามใช้งบประมาณเป็นเครื่องมือกระตุ้นเศรษฐกิจผ่านการลงทุนภาครัฐ ขณะเดียวกันก็ถูกเรียกร้องให้ปรับโครงสร้างเศรษฐกิจ ลดการพึ่งพาอุตสาหกรรมดั้งเดิม และหันไปพัฒนาอุตสาหกรรมอนาคต เช่น ยานยนต์ไฟฟ้า พลังงานสะอาด และเทคโนโลยีชีวภาพ
 

งบท้องถิ่น–งบฉุกเฉิน จุดอ่อนไหวทางการเมือง

ในปีงบประมาณ 2569 รัฐบาลเพิ่มงบท้องถิ่นกว่า 8,700 ล้านบาท และเพิ่มเงินอุดหนุนอีกกว่า 10,000 ล้านบาท ขณะเดียวกัน งบประมาณฉุกเฉินมูลค่า 1.57 ล้านล้านบาท ถูกวิจารณ์อย่างหนักว่าอาจถูกใช้ในทางการเมือง โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีการเลือกตั้งท้องถิ่นกำลังจะเกิดขึ้น โครงการที่อนุมัติจากงบนี้จะต้องดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในเดือนกันยายน จึงถูกตั้งคำถามถึงเจตนาและความเร่งรีบ

ไทม์ไลน์งบประมาณปี 2569:

• 20 พฤษภาคม 2568: คณะรัฐมนตรี (ครม.) พิจารณาให้ความเห็นชอบร่าง พ.ร.บ. งบประมาณ
• 28-30 พฤษภาคม 2568: สภาผู้แทนราษฎรพิจารณาวาระที่ 1
• 4 มิถุนายน - 8 สิงหาคม 2568: คณะกรรมาธิการวิสามัญฯ พิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณ
• 25-26 สิงหาคม 2568: วุฒิสภาพิจารณาร่าง พ.ร.บ. งบประมาณ
• 8 กันยายน 2568: สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีนำร่าง พ.ร.บ. ขึ้นทูลเกล้าฯ

 
ร่างงบประมาณปี 2569 ไม่เพียงเป็นเครื่องมือขับเคลื่อนเศรษฐกิจในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อเท่านั้น แต่ยังเป็นบททดสอบของเสถียรภาพรัฐบาลผสม และมาตรฐานการใช้งบประมาณของรัฐในระบอบประชาธิปไตย ภายใต้ภาวะขาดดุลเรื้อรัง เศรษฐกิจเปราะบาง และการเมืองที่เปราะบางไม่แพ้กัน ความโปร่งใสในการจัดสรรงบประมาณจึงเป็นเดิมพันสำคัญที่อาจส่งผลถึงความมั่นคงของรัฐบาลในระยะกลาง.

ที่มาประกอบเนื้อหาข่าว เนชั่นอินไซต์