มศว ฝ่าวิกฤตอุดมศึกษา บ่มเพาะจริยธรรมเรียนจบมีงานทำ

นิติพันธุ์ สุขอรุณ

ในอนาคตประเทศไทยกำลังเข้าสู่ยุคเด็กเกิดใหม่น้อยลง การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรนี้จะส่งผลกระทบต่อระบบการศึกษาของประเทศ ทำให้ไม่มีนักเรียนเข้าศึกษาต่อในสถาบันการศึกษา สิ่งที่ตามมาคือ หายนะของการเสียสมดุลด้านตลาดแรงงานและความมั่นคงในที่สุด

รศ.สมชาย สันติวัฒนกุล อธิการบดีมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร (มศว) เปิดเผยว่า ประเทศกำลังประสบปัญหาเด็กเกิดใหม่ลดลง เมื่อเทียบกับก่อนหน้านี้จะมีเด็กเกิดประมาณปีละ 1.2-1.5 ล้านคน แต่ลดลงเหลือเกิดเพียงปีละ 6-7 แสนคน ด้วยจำนวนเด็กที่น้อยเช่นนี้ย่อมส่งผลให้จำนวนผู้ที่จะเข้าเรียน เพื่อศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษาลดน้อยลงตามไปด้วย

ด้านหนึ่งเด็กในปัจจุบันเริ่มมีค่านิยมใหม่คือ ไม่เลือกเรียนในมหาวิทยาลัย แต่หันไปมุ่งทำงานเฉพาะทางที่ตัวเองชอบหรือใฝ่ฝันโดยตรงผ่านโลกอินเทอร์เน็ต ไม่ยึดถือใบปริญญาบัตร ทว่าบางรายพิสูจน์ให้เห็นแล้วว่าประสบความสำเร็จได้เช่นกัน ซึ่งสังคมไทยยังคงยึดหลักใบปริญญา แต่หากไม่มีใบปริญญาโอกาสก้าวหน้าในอาชีพการงานย่อมเป็นไปด้วยความยากลำบาก แตกต่างจากในต่างประเทศจะให้ความสำคัญกับประสบการณ์ชีวิตเป็นสำคัญ ยิ่งมีฝีมือหรือผ่านงานเฉพาะด้านมามาก โอกาสก้าวหน้าจะมีสูงโดยไม่มองเรื่องปริญญาบัตรแม้แต่น้อย

รศ.สมชาย กล่าวว่า มศว เป็นมหาวิทยาลัยที่มุ่งเน้นฝึกหัดครูชั้นสูงมาตั้งแต่เริ่มต้น ปัจจุบันเราเป็นเอกในเรื่องการศึกษา มีคณะศึกษาศาสตร์ สังคมศาสตร์ มนุษยศาสตร์ ศิลปกรรมศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ทั้งหมดเป็นการศึกษาบัณฑิต (กศ.บ.) ซึ่งรูปแบบนี้มีที่ มศว เพียงแห่งเดียวเท่านั้น แม้ว่าทาง มศว จะครอบคลุมเรื่องการศึกษา แต่ยังต้องปรับตัวให้ทันยุคทันสมัย ไม่ให้เนื้อหาล้าหลัง ไม่ให้ครูผู้สอนเพียงเรื่องเดียว หรือสอนแบบท่องจำอีกต่อไป แต่ต้องมีงานวิจัยเป็นตัวนำ เพื่อทำให้เกิดองค์ความรู้ใหม่ นักศึกษาจะได้มีความรู้ที่ก้าวหน้าพร้อมออกไปเผชิญการทำงานในชีวิตจริง

ทั้งนี้ งานวิจัยของ มศว จะมุ่งเน้นเรื่องนวัตกรรม มีผลงานประกวดในต่างประเทศ หรือในประเทศไทยตั้งแต่ปี 2555 เป็นต้นมา รวมแล้วได้รางวัลกว่า 50 รายการ กระนั้นการจะนำนวัตกรรมที่ได้มาใช้ให้เกิดประโยชน์ต้องขึ้นกับความร่วมมือร่วมใจผลักดันโดยรัฐบาลด้วย เพราะมหาวิทยาลัยทำนวัตกรรมให้ออกมาเป็นสินค้าแล้วขายนั้น จะต้องมีคนตรวจสอบมาตรฐาน วางแผนการตลาด สิ่งเหล่านี้มหาวิทยาลัยไม่สามารถทำเองได้ ฉะนั้นจึงเหลือเพียงรัฐบาลจะทำให้นวัตกรรมเข้าไปสู่ตลาดได้อย่างไร

ต้องยอมรับว่าวัยรุ่นยุคใหม่บางส่วนมีพฤติกรรม "หนักไม่เอา เบาไม่สู้" มากขึ้น ความอดทนไม่ค่อยมี รวมถึงความรู้สึกอยากช่วยเหลือผู้คนหรือการอยากมีส่วนร่วมกับสังคมนั้นน้อยลง ฉะนั้นการเรียนภายในรั้วของมหาวิทยาลัยจะสร้างคุณธรรมจริยธรรมได้มากกว่าเรียนด้วยตนเองผ่านอินเทอร์เน็ตเพียงอย่างเดียว เพราะทาง มศว ส่งเสริมการเรียนรู้ช่วยเหลือสังคม ชุมชน ให้เด็กลงพื้นที่ศึกษาวิถีชีวิต การทำงาน ร่วมมือกันสร้างฝายชะลอน้ำ ถือเป็นการสร้างแรงบันดาลใจให้เด็กเกิดในเมือง ได้รู้ว่าชาวบ้านในชนบทมีความเป็นอยู่อย่างไร แตกต่างจากคนเมืองอย่างไร จากนั้นจะใช้องค์ความรู้ที่เรียนมาเข้าไปช่วย ปรับใช้ให้เกิดประโยชน์ในชุมชนมากยิ่งขึ้น

รศ.สมชาย กล่าวว่า การศึกษาของ มศว พยายามมุ่งเน้นประสานกับทางภาคธุรกิจให้เข้ามาร่วมมือ ดังนั้น นักศึกษาจาก มศว เมื่อเรียนจบแล้วจะได้ไปฝึกงานกับบริษัทเอกชนโดยตรง และทำงานต่อเนื่องได้ทันที ซึ่งเด็กบางคนได้งานทำแน่นอนตั้งแต่ยังอยู่ชั้นปี 2-3 แล้ว โดยในอนาคตจะร่วมมือกับเอกชนมากขึ้น เพื่อป้อนนักศึกษาจบใหม่ให้ตรงกับความต้องการบุคลากรในตำแหน่งต่างๆ เพิ่มมากขึ้นด้วย ที่ผ่านมาได้รับคำชื่นชมจากเอกชนว่าเด็กจาก มศว ไม่ได้นั่งเฉยๆ แต่เดินเข้าหาผู้ดูแลว่ามีงานอะไรให้ทำบ้าง มีสัมมาคารวะ ไม่ปล่อยตัวเองให้ว่าง สิ่งนี้ทำให้บริษัทเอกชนผู้ว่าจ้าง มักเลือกเด็กจาก มศว เข้าทำงานต่อเนื่องเป็นอันดับต้นๆ

"ภาคเอกชนมักบ่นอยู่บ่อยๆ ว่า นักศึกษาจบมาก็ต้องไปฝึกทำงานกันใหม่ ฉะนั้นเราต้องมุ่งเน้นเรื่องสหกิจศึกษาเป็นสำคัญ เพื่อให้เด็กสามารถเข้าทำงานกับภาคเอกชนได้อย่างสบายๆ" รศ.สมชาย กล่าว

สำหรับจุดมุ่งหมายที่ มศว ต้องทำให้เป็นสถานที่ตัวเลือกลำดับแรกในการสมัครเข้าศึกษาต่อนั้น มีหลากหลายคณะที่ได้รับความนิยมมาก อย่างคณะศิลปกรรมศาสตร์ การศึกษา สังคมดังจะเห็นได้จากบุคคลมีชื่อเสียงของประเทศศึกษาจบจาก มศว หลายคน โดย มศว เป็นเอกด้านศึกษาศาสตร์ เป็นครูชั้นสูง มีรากเหง้าชัดเจนเรื่องของการเป็นครู จำนวนนักศึกษาในแต่ละปีเกินเป้าทุกครั้ง เช่น ในปีนี้มีจำนวนผู้สมัครเข้าเรียนกว่า 5,000 คนเพิ่มขึ้นจากปีที่แล้วที่มีประมาณ 4,000 กว่าคน

รศ.สมชาย กล่าวทิ้งท้ายโดยยืนยันว่า นักศึกษา มศว ที่จบออกมาได้งานทำแน่นอน เพราะส่วนใหญ่มุ่งหวังเพื่อสมัครเป็นครูและได้เป็นครูอย่างที่ตั้งใจสูงที่สุด มศว จึงไม่ค่อยห่วงเรื่องจำนวนนักศึกษาลดน้อยลงเท่าใดนัก