ทศกัณฐ์มีเฮ

โดย...รุจิระ  บุนนาค

ในช่วงเดือน ก.ย. 2559 ได้มีการเผยแพร่มิวสิควิดีโอเพลงชุด “เที่ยวไทยมีเฮ” ที่ใช้โขนเป็นตัวเดินเรื่อง โดยมีนักแสดงที่สำคัญ คือ ธชย ประทุมวรรณ หรือ เก่ง ธชย เจ้าของ 14 เหรียญทอง 5 โล่รางวัล จาก “World Championships of Performing Arts 2016” หรือ WCOPA 2016 หรือ “Olympics of the Performing Arts” บงกช เจริญธรรม หรือ ฟิล์ม บงกช จากเวทีเดอะวอยซ์ไทยแลนด์ ซีซั่นที่ 1 และฟิล์ม เพชรจรัล นักแสดงนาฏศิลป์

เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวไทย ในมิวสิควิดีโอเพลงชุดนี้ ทศกัณฐ์  นางสีดา และเหล่ายักษ์ ได้พากันไปเที่ยวสถานที่ที่มีชื่อเสียงทั่วทุกภาคของไทย และทำกิจกรรมต่างๆ ตามสถานที่นั้นๆ ที่เป็นปัญหาคือกิจกรรมบางประเภทที่ทศกัณฐ์ทำนั้น ฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยเห็นว่าทศกัณฐ์มีความยิ่งใหญ่ เป็นถึงราชาแห่งยักษ์ ต้องสง่างาม น่าเกรงขาม แต่การที่ทศกัณฐ์หยอดขนมครก ขับโกคาร์ต ขี่บานานาโบต เล่นสปีดโบต ขี่ม้าบนชายหาด ถ่ายเซลฟี่ ล้วนแต่เป็นภาพลักษณ์ที่ไม่เหมาะสม ฉากของทศกัณฐ์ควรจัดให้พอเหมาะพอควร ทั้งโขนเป็นศิลปะชั้นสูง มีครูบาอาจารย์ต้องให้ความเคารพ  จึงได้เข้าร้องเรียนต่อกระทรวงวัฒนธรรมให้พิจารณาและทบทวนเนื้อหาในมิวสิควิดีโอเพลงนี้

ทางด้านผู้ผลิตให้เหตุผลว่า เลือกทศกัณฐ์เพราะถ้ายักษ์ที่น่าเกรงขามไปท่องเที่ยว ทำอะไร สนุกๆ ดูน่ารัก ทศกัณฐ์ที่ดูน่าเกรงขามพอได้มาเที่ยวไทยยังสนุก มีมุมน่ารักๆ แสดงว่าเมืองไทยนี่มีเสน่ห์มาก

เรื่องนี้กลายเป็นประเด็นร้อนที่มีผู้แสดงความเห็นมากมาย ซึ่งรวมทั้งผู้ใหญ่และบุคคลชั้นสูงของบ้านเมือง ทำให้มีการประชุมระหว่างกระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ (สบศ.) เพื่อหาทางออกที่เหมาะสม บทสรุปที่ได้ ในตอนแรกคณะผู้ผลิตมิวสิควิดีโอมีท่าทีที่น้อยอกน้อยใจ แต่ในที่สุดพบกันคนละครึ่งทาง โดยไม่ได้มีการงดการแพร่ภาพ แต่ให้ปรับปรุงแก้ไขภาพและเนื้อหาบางส่วนเพื่อความเหมาะสม ซึ่งผู้ผลิตตกลงและดำเนินแก้ไขโดยตัดภาพที่เป็นปัญหาออกไป

ปัญหาคงไม่เกิดขึ้น หากก่อนผลิตมิวสิควิดีโอ ผู้ผลิตมิวสิควิดีโอ ทำการศึกษาอย่างดีพอและปรึกษาผู้ใหญ่ก่อน แต่อย่างน้อยน่าชื่นชมที่ผู้ผลิตได้ทำการแก้ไขและกราบขอโทษศิลปินแห่งชาติผ่านสื่อ

แต่ควรนำมาเป็นบทเรียนสำหรับผู้ประกอบการที่เกี่ยวข้องกับการทำสื่อประชาสัมพันธ์ต่างๆ เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดปัญหาต่างๆ ตามมา

แม้จะมีทั้งฝ่ายเห็นด้วยและไม่เห็นด้วย แต่มิวสิควิดีโอเพลงนี้กลับเป็นที่พูดถึง เมื่อได้รับการแก้ไขแล้ว มีคนเป็นจำนวนมากที่ให้ความสนใจ 

คงเป็นธรรมดาของปุถุชนที่อยากรู้ อยากเห็น หากมิวสิควิดีโอเพลงนี้ดำเนินเรื่องอย่างถูกต้อง ทศกัณฐ์เป็นแบบฉบับของทศกัณฐ์ คนอาจดูผ่านไป โดยไม่ให้ความสำคัญ หรือความสนใจต่อทศกัณฐ์ มิวสิควิดีโอเพลงนี้ทำให้หลายคนที่อาจไม่รู้จักทศกัณฐ์หันมาให้ความสนใจกับทศกัณฐ์มากขึ้น หาข้อมูลเกี่ยวกับทศกัณฐ์

สมชัย ศรีสุทธิยากร กรรมการการเลือกตั้ง ได้เกาะกระแสทศกัณฐ์ผ่านบทกลอนที่มีเนื้อหา คือ ยักษ์จะเล่นบ้างไม่ได้หรือ ใช่ว่าจะต้องวางท่าตลอดเวลา ที่สำคัญกลอนนี้โยงไปถึงเรื่องการเมือง กฎหมายลูก และการให้ใบแดง ใบเหลือง

กระแสทศกัณฐ์นับว่ามาแรงจริงๆ มีเฟซบุ๊กเพจหนึ่งได้เชิญชวนร่วมวาดภาพแฟนอาร์ตทศกัณฐ์ โดยสามารถวาดได้ทุกแนวตามแต่ความชอบที่จะให้ทศกัณฐ์ออกมาเช่นไร จำกัดเพียงห้ามหยาบโลน อนาจาร

สำหรับเที่ยวไทยมีเฮ ผู้ผลิตเปิดเผยว่า เป็นการจัดทำโดยผู้ประกอบการเอกชนต่างๆ เช่น ธุรกิจรีสอร์ท เรือข้ามฝั่ง รถโดยสาร ผู้ประกอบการแต่ละรายช่วยกันออกค่าใช้จ่ายประมาณ 4-5 หมื่นบาท เพื่อ
เป็นค่าใช้จ่ายในการจัดทำ ที่ทำเพราะต้องการสนับสนุนให้คนมาเที่ยวไทยและไม่มีเจตนาจะลบหลู่สิ่งใด เนื่องจากเศรษฐกิจด้านการท่องเที่ยวในปัจจุบันค่อนข้างจะซบเซา หากกระเตื้องขึ้นบ้างย่อมส่งผลต่อผู้ประกอบการต่างๆ ทั้งที่ในปี  2558 ที่ผ่านมาประเทศไทยมีนักท่องเที่ยวถึง 29.88 ล้านคน และมีรายได้จากการท่องเที่ยวถึง 2.23 ล้านล้านบาท

เมื่อเปรียบเทียบยอดการชมในยูทูบก่อนที่จะเกิดปัญหา หนึ่งสัปดาห์มียอดชมประมาณ 7 หมื่นกว่าครั้ง เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้นทำให้มีสื่อต่างๆ พากันสนใจ มีการสัมภาษณ์ทั้งศิลปินแห่งชาติ ผู้ร้องเรียน ผู้ผลิต นักแสดง หลังจากนั้นยอดชมในยูทูบมีมากกว่า 2 ล้านครั้ง ภายในเวลา 2 สัปดาห์

เป้าหมายสำคัญของการโฆษณาที่สำคัญ คือ ได้รับการตอบรับจากผู้ชมหรือผู้บริโภค โฆษณาแต่ละชิ้นจะมีค่าใช้จ่ายแตกต่างกันไป โฆษณาบางชิ้นมีค่าใช้จ่ายหลายสิบล้านบาท แต่อาจไม่ได้รับการตอบรับเท่าที่ควรไม่สามารถเข้าถึงผู้บริโภคได้

กรณีทศกัณฐ์นี้ ทำให้มีมุมมองว่าอาจเป็นแผนการตลาดที่ต้องการทำให้เกิดกระแส เพื่อผู้คนจะได้หันมาสนใจ ถ้าใช่ นับว่าเป็นแผนการตลาดที่แยบยล เพราะถือได้ว่าประสบความสำเร็จเป็นอย่างสูง นั่นเป็นเพียงความคิดเห็น ซึ่งแต่ละคนย่อมมีความคิดแตกต่างกันไป

ไม่ว่าจะเป็นอย่างไรก็ตาม การที่คนรุ่นใหม่หันมาให้ความสนใจทศกัณฐ์ นางสีดา และหนุมาน ถือว่าเป็นเรื่องที่ดี อย่างน้อยกระแสทศกัณฐ์น่าจะมีส่วนช่วยอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทยอีกด้วย