บึงบัวทุ่งสามร้อยยอดแล้งหนักในรอบ30ปี

ประจวบคีรีขันธ์-บึงบัวทุ่งสามร้อยยอดแล้งหนักในรอบ30ปีพบดินแห้งจนหินแตกระแหงพืชน้ำตายจนหมด

เมื่อวันที่ 16 ก.ย.59 ปัญหาภัยแล้งรุนแรงส่งผลกระทบต่อพื้นที่บึงบัวใน ทุ่งสามร้อยยอด อันเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำโลก หรือแรมซาร์ไซต์ อย่างไม่เคยมีมาก่อนในรอบ 30 ปี ทำให้ บึงบัวทุ่งสามร้อยยอด ซึ่งได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นแรมซาร์ไซด์ ตาม"อนุสัญญาแรมซาร์"หรือพื้นที่ชุ่มน้ำ ลำดับที่ 11 ของประเทศไทย ที่มีขนาดพื้นที่ 43,260 ไร่ เกิดวิกฤตหนักน้ำในทุ่งแห้งขอดจนไม่มีน้ำหลงเหลืออยู่ให้เห็นพื้นดินแตกระแหง บัวหลวงและพืชน้ำต่างๆที่เคยมีอยู่ในพื้นที่กว่า 24,000 ไร่ ซึ่งตั้งอยู่ในแนวเขตอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด อ.สามร้อยยอด จ.ประจวบคีรีขันธ์ เหี่ยวแห้งตายไปจนหมด รวมไปถึง สัตว์น้ำ และนกน้ำนานาชนิดต้องไร้ที่อยู่อาศัย

สำหรับทุ่งสามร้อยยอดเป็นพื้นที่ราบที่มีน้ำขังตลอดปี อยู่ทางด้านตะวันตกของ อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด ซึ่งในอดีตเคยเป็นทะเลมาก่อน ก่อนกลายเป็นทุ่งน้ำกร่อย และทุ่งน้ำจืดตามลำดับ ซึ่งน้ำจืดใน ทุ่งสามร้อยยอด ส่วนหนึ่งเป็นน้ำที่ไหลมาจากเทือกเขาตะนาวศรี ลำห้วยต่างๆ แล้วลงมาท่วมขังอยู่ภายในทุ่งสามร้อยยอด ก่อนที่น้ำบางส่วนจะระบายลงสู่ทะเลตามคลองเขาแดง ซึ่งน้ำภายในทุ่งสามร้อยยอดมีระดับน้ำลึกเฉลี่ย 3-4 เมตร

ก่อนหน้านี้ภายในทุ่งสามร้อยยอด จะมีบึงบัวขนาดใหญ่บนพื้นที่กว้างหลายร้อยไร่ เป็นทุ่งดอกบัวหลวง ออกดอกสีชมพู และสีขาวบางส่วน ผสมกับทุ่งกกขนาดใหญ่และพืชน้ำนานาชนิด และในช่วงปลายปีจะมีนกอพยพ หนีหนาวบินมาหากินและวางไข่ ทำให้ทุ่งสามร้อยยอดกลายเป็นแหล่งดูนกน้ำ ที่สำคัญอีกแห่ง

นายรุ่งโรจน์  อัศวกุลธารินท์  หัวหน้าอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด กล่าวว่า ปัญหาภัยแล้งส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศภายในทุ่งสามร้อยยอด โดยเฉพาะพื้นที่ส่วนที่อยู่ในการดูแลของอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด กว่า 24,000 ไร่ น้ำแห้งขอดร้อยเปอร์เซ็นต์ สาเหตุเป็นเพราะไม่มีฝนตกลงมาเติมน้ำในทุ่งสามร้อยยอดต่อเนื่องนานนับปี และเกิดปัญหาแล้งสะสม ฝนที่มีก็น้อยมากเมื่อเจอสภาพอากาศแห้งจัดก็ทำให้น้ำแห้งระเหยไปหมด ทำให้ทุ่งบัวหลวง พืชไม้น้ำ แห้งตาย นกน้ำนานาชนิดทั้งนกประจำถิ่น และนกน้ำอพยพ ได้แก่ นกเป็ดน้ำ นกอินทรีขนาดใหญ่ ที่อพยพมาในช่วงฤดูหนาว เหยี่ยวทุ่ง นกชายทะเล นกขนาดเล็กอีกหลายชนิด อย่างนกกระแตหัวเทา นกกระติ๊ดสีอิฐ เหยี่ยวทุ่ง เหยี่ยวด่างดำขาว เป็ดลาย และนกอีลุ้ม เป็นต้น ต้องไร้ที่อยู่อาศัยและไม่มีอาหารกิน

สำหรับการแก้ไขปัญหานั้น ต้องร่วมมือกันทุกฝ่ายบูรณาการร่วมกัน แต่สิ่งสำคัญคือต้องอาศัยฝนที่ตกตามธรรมชาติเป็นหลัก ซึ่งปัญหาความแห้งแล้งนี้นี้ยังไม่กระทบต่อการขึ้นทะเบียนทุ่งสามร้อยยอดเป็นแรมซาร์ไซด์ ตาม "อนุสัญญาแรมซาร์" หรือพื้นที่ชุ่มน้ำ ลำดับที่ 11 ของประเทศไทย เพราะถือเป็นภัยคุกคามตามธรรมชาติ ซึ่งธรรมชาติสามารถซ่อมแซมและฟื้นตัวได้เองเพียงแต่ต้องใช้เวลา แต่หากเป็นภัยคุกคามจากฝีมือของมนุษย์จะต้องมีการมาตรการจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการตรวจสอบ และหากคุกคามรุนแรงหนักอาจกระทบต่อการสถานะของแซมซ่าไซด์ได้

นางนิสากร ทองโปร่ง หรือ ป้าหนู วัย 61 ปี ชาวบ้านสามร้อยยอด หนึ่งในสมาชิกกลุ่มอนุรักษ์และพัฒนาพื้นที่ชุ่มน้ำสามร้อยยอด เล่าให้ฟังว่า ในชีวิตของป้าหนู เคยพบปัญหาภัยแล้งทุ่งสามร้อยยอดมาแล้ว 2 ครั้งๆ แรกสมัยอายุได้เพียง 16-17 ปี และอีกครั้งในปี พศ.2527 แต่ก็ไม่ได้แห้งมากขนาดนี้และเพียงแต่ปีเดียวสถานการณ์ก็คลี่คลาย เมื่อมีน้ำไหลเข้าทุ่ง แต่พบว่าในปีนี้แห้งแล้งหนัก ไม่มีน้ำเหลือในทุ่งสามร้อยยอดเลย ซึ่งตนเคยมีอาชีพรับนักท่องเที่ยวถ่อเรือชมความสวยงามของดอกบัวหลวงภายในทุ่งสามร้อยยอด มีรายได้ 300-500 บาท ขึ้นอยู่กับจำนวนนักท่องเที่ยว ถือเป็นรายได้เสริมเพราะไม่ได้ทุกวัน แต่มีความสุขที่ได้พานักท่องเที่ยวไปเที่ยวชมความสวยงามของบ้านเรา และมีรายได้อีกทางจากการหาปลารอบทุ่ง ไว้กินเมื่อมีเหลือก็ขายให้กับเพื่อนบ้าน แต่ตอนนี้แห้งแล้งจนไม่สามารถทำอะไรได้แล้ว ต้องใช้จ่ายจากเงินออมที่เก็บไว้  แต่ชาวบ้านก็ยังมีความหวังว่าธรรมชาติจะฟื้นตัวได้เองหากมีฝนตกลงมาเติมน้ำในทุ่งสามร้อยยอด

อย่างไรก็ตามขณะนี้ ทางอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด เตรียมสำรวจแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่ที่อยู่ภายในอุทยานฯ เพื่อทดแทนบึงบัวที่แห้งตาย ให้เป็นทางเลือกสำหรับนักท่องเที่ยวที่แวะมาเที่ยวชมความสวยงามของอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอดแล้ว