ชาวบ้านโวยค่าเวนคืนต่ำ มอเตอร์เวย์บางใหญ่-กาญจน์ชะงัก

โดย...นภัค ตรีแดงน้อย

ถึงคราวต้องสะดุดสำหรับโครงการมอเตอร์เวย์ สายบางใหญ่-กาญจนบุรี ระยะทาง 96 กิโลเมตร แนวเส้นทางจะพาดผ่านพื้นที่ประมาณ 27 ตำบล 7 อำเภอ ใน 4 จังหวัด คือ จ.นนทบุรี นครปฐม ราชบุรี และกาญจนบุรี ภายหลังจากที่คณะรัฐมนตรี (ครม.) สั่งเดินหน้าโครงการ ด้วยงบประมาณ 55,620 ล้านบาท ตั้งแต่กลางเดือน ก.ค.ปีก่อนของปีที่แล้ว

ผ่านมาร่วมปี แต่โครงการดังกล่าวยังเดินหน้าไม่ได้ หลังเกิดปัญหาระหว่างกรมทางหลวงกับชาวบ้านหลายตำบลในพื้นที่ อ.นครชัยศรี จ.นครปฐม ที่มีข้อพิพาทเรื่องเวนคืนที่ดิน และผลรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม หรือ EIA ที่ไม่ตรงกับความเป็นจริงที่เกิดขึ้น โดยเฉพาะชาวบ้านเกือบ 20 ครัวเรือน ของหมู่ 1 ต.ดอนแฝก ที่อยู่ในพื้นที่ซึ่งคาดว่าจะใช้
เป็นจุดพักรถเนื้อที่ประมาณ 200 ไร่ ชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบจริงๆ ยืนยันว่าไม่เคยรู้รายละเอียดของโครงการ รู้ครั้งแรกเมื่อวันที่ 25 มี.ค.ที่ผ่านมา ก็แทบเป็นลมหมดสติ ที่จะต้องสูญเสียที่ดินทำกิน รวมถึงบ้านที่อยู่อาศัย

วิชัย ริ้วไสว หรือกำนันทอง อดีตกำนัน ต.ดอนแฝก ยันว่า ในปี 2541 ชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบจริงๆ ไม่เคยเข้าร่วมประชุมยกมือผ่านการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม หรือ EIA ทุกอย่างเป็นการทำงานที่ไม่โปร่งใสและไม่ยุติธรรมกับอดีตลูกบ้านทั้งหมด เนื่องจากได้เงินค่าเวนคืนเพียงตารางวาละ 600 บาท หรือไร่ละ 2.4 แสนบาท ขณะที่ที่ดินบริเวณใกล้เคียงราคาสูงไร่ละ 1.5 ล้านบาทขึ้นไป และจุดพักรถที่ใช้เนื้อที่ 200 ไร่ จะเป็นสิ่งก่อสร้างที่ขวางทางน้ำ ชาวบ้านละแวกนี้จะไม่สามารถทำการเกษตรได้อย่างแน่นอน

ด้าน สุพร ภิรมกาญจนศักดิ์ ชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบ บอกว่า จุดพักรถเนื้อที่ 200 ไร่ ของโครงการใช้พื้นที่เกินความจำเป็น ชาวบ้านบางคนต้องสูญเสียทั้งที่ดินทำกินและที่อยู่อาศัย แลกกับค่าเวนคืนที่ไม่คุ้มค่า บางส่วนถูกปิดทางเข้าออก หากเลี่ยงโครงการนี้ไม่ได้ ควรที่จะแก้ไขรูปแบบหรือขยับจุดพักรถออกไปอีก และหากจะทำตรงจุดนี้จริงๆ จะเป็นการขวางทางน้ำ ช่วงน้ำหลากจะได้รับผลกระทบ และเกษตรกรก็จะไม่สามารถทำไร่ทำสวนได้

ความทุกข์ร้อนทำให้ชาวบ้านเข้ายื่นหนังสือถึง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ขอให้ตรวจสอบโครงการก่อสร้างถนนมอเตอร์เวย์สายบางใหญ่-กาญจนบุรี เนื่องจากการสำรวจพื้นที่และจัดทำรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมไม่ตรงต่อข้อเท็จจริง และยังยื่นคำร้องต่อผู้ตรวจการแผ่นดินขอให้ตรวจสอบการปฏิบัติหน้าที่ไม่โปร่งใส ไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย และก่อให้เกิดความเสียหายของกรมทางหลวง

ไม่นานนัก ธาวิน อินทร์จำนงค์ รองเลขาธิการสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน ก็ลงพื้นที่รับฟังความเดือดร้อนของชาวบ้าน รวมถึงการพูดคุยกับตัวแทนของกรมทางหลวง โดยจุดที่เป็นปัญหาคือจุดพักรถเนื้อที่ประมาณ 200 ไร่ ซึ่งชาวบ้านเห็นว่าใช้พื้นที่มากเกินไป ทำให้ชาวบ้านสูญเสียที่ดินทำกินแทบทั้งหมด และค่าเวนคืนที่ได้รับก็ต่ำจนไม่สามารถนำไปซื้อที่ดินทำกินใหม่ได้

สันต์ สุภิเวก นายก อบต.ลานตากฟ้า อ.นครชัยศรี ระบุว่า อยากเรียกร้องให้กรมทางหลวงเห็นใจชาวบ้าน ทบทวนค่าเวนคืนให้ได้ตารางวาละ 2,500 บาทขึ้นไป ขณะเดียวกัน 2 ฝั่งของมอร์เตอร์เวย์เส้นนี้ ควรมีทางคู่ขนานให้ชาวบ้านได้ใช้สัญจรไปมาได้ และควรมีทางเข้าออกมอเตอร์เวย์ให้ชาวบ้านได้ใช้กันอีกด้วย

นายก อบต.ลานตากฟ้า ระบุว่า หากปัญหาดังกล่าวซึ่งได้ร้องเรียนไปยังหน่วยงานและผู้มีอำนาจแล้วยังไม่ได้รับการแก้ไข หรือกรมทางหลวงไม่มีทางออกที่ดีกว่านี้ ชาวบ้านจะรวมตัวเดินขบวนประท้วงโครงการดังกล่าวอย่างแน่นอน

ขณะนี้ชาวบ้านผู้ได้รับผลกระทบตัวจริง ยังคงรอความหวังจากผู้ตรวจการแผ่นดิน ว่าจะมีบทสรุปช่วยเหลือพวกเขาอย่างไรบ้าง และชาวบ้านทั้งหมดกล่าวเป็นเสียงเดียวกันว่า ไม่ได้มีเจตนาคัดค้านการพัฒนาเศรษฐกิจและประเทศ เพียงแต่อยากให้กรมทางหลวงทำงานอย่างโปร่งใส และมอบความยุติธรรมให้กับพวกเขาบ้างก็เท่านั้นเอง

ทั้งนี้ โครงการมอเตอร์เวย์บางใหญ่-กาญจนบุรี เป็นส่วนหนึ่งของเส้นทางที่จะเชื่อมกับโครงการท่าเรือน้ำลึกทวาย ในประเทศเมียนมา โดยเริ่มจาก อ.บางใหญ่ จ.นนทบุรี ผ่าน อ.พุทธมณฑล นครชัยศรี และ อ.เมือง จ.นครปฐม เข้าสู่ จ.ราชบุรีที่ อ.บ้านโป่ง และ จ.กาญจนบุรีที่ อ.ท่ามะกา จนสุดเขตประเทศไทยที่ด่านพุน้ำร้อน ต.บ้านเก่า อ.เมือง จ.กาญจนบุรี เพื่อเชื่อมต่อกับเส้นทางสู่ท่าเรือน้ำลึกทวาย

น่าจับตาว่าปัญหาค่าเวนคืนที่ดินจะส่งผลกระทบต่อโครงการนี้อย่างไร ในขณะที่โครงการท่าเรือน้ำลึกและเขตนิคมอุตสาหกรรมทวายนั้น รัฐบาลไทย เมียนมา และญี่ปุ่น กำลังเร่งเจรจาเพื่อเดินหน้า