ดอนเจดีย์ของ หลวงพ่ออุตตมะ

โดย...กรกิจ ดิษฐาน

เมื่อไม่นานมานี้ผมได้มีโอกาสอ่านหนังสือประวัติหลวงพ่ออุตตมะ วัดวังก์วิเวการาม ฉบับฉลองอายุ 85 ปี มีหลายเรื่องน่าสนใจมาก เช่น พระโสณะ อุตตระมาขึ้นสุวรรณภูมิตรงไหน และอะไรอยู่ในพระปฐมเจดีย์ ฯลฯ นับว่ามีคุณค่ามากในการปะติดปะต่อประวัติศาสตร์ของไทยและเพื่อนบ้านในยุคที่หลักฐานเลือนรางอย่างยิ่ง

นอกจากนี้ ประวัติของท่านตอนอยู่ในพม่าช่วงอาณานิคมและสงครามโลกยิ่งน่าสนใจมาก เพราะทำให้เห็นเกร็ดชีวิตผู้คนที่หนังสือประวัติศาสตร์ไม่ได้บันทึกไว้ (บางเรื่องช่วยบอกใบ้สถานการณ์ความวุ่นวายในพม่าในทุกวันนี้ได้ไม่น้อย เช่น ในยุคอาณานิคม เวลามีคดีความเจ้านายอังกฤษมักตัดสินให้ชาวพุทธเป็นฝ่ายแพ้ชาวมุสลิมหรือคริสต์ หรือพม่ามักข่มเหงชนกลุ่มน้อยมาตั้งแต่ยุคที่เชิญญี่ปุ่นเข้ามาปลดแอก)

มีอีกเรื่องหนึ่งน่าสนใจมาก คือสถานที่กระทำยุทธหัตถีของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช อยู่ที่ไหน? เนื่องจากวัน เวลา และสถานที่ของเหตุการณ์นี้ถูกเปลี่ยนไปเปลี่ยนมาเพราะคำนวณผิด ไม่ก็หลักฐานอ่อน

อย่างไรก็ตาม หลวงพ่ออุตตมะ ท่านมีมติและหลักฐานของท่าน ผมขอยกบันทึกมาทั้งดุ้นดังนี้

“... เดือนธันวาคม พ.ศ. 2514  พล.ต.ท.จำรัส มังคลารัตน์ ฝากคุณบุญเรียม ภรรยาเถ้าแก่กิจจานิมนต์หลวงพ่อไปกรุงเทพฯ เพื่อปรึกษาหารือเรื่องจัดตั้งสมาคมชาวกาญจนบุรี และสนทนากับหลวงพ่อเรื่องดอนเจดีย์ที่แท้จริงอยู่ที่ใด หลวงพ่อบอกว่าตามพงศาวดารมอญ ซึ่งมีอยู่ในใบลานเก่าของวัดหลายวัดในโมกกะเนียง และเกลาสะระบุว่า ครั้งนั้นพระมหาอุปราชประทับใต้ต้นข่อย (ภาษามอญเรียกว่าขะนายบี) กลางนา พระนเรศวรประทับใต้ต้นประดู่แดงใหญ่ (ภาษามอญเรียกว่า กะลอนหะเกก) สถานที่นั้นอยู่ระหว่างนครปฐมกับแควใหญ่หมู่บ้านที่ทัพพม่าพักนั้น ภาษามอญเรียกว่า กวานมะแลงศิลา (แปลว่าบ้านกรวด) พอออกทุ่งลาดหญ้าก็มองเห็นกัน พวกมอญได้ขุดสระขังน้ำไว้ใช้ลับมีด เรียกว่าสระเหล็กไหล ท่านจึงว่า ดอนเจดีย์น่าจะเป็นที่ ต.ดอนเจดีย์ อ.พนมทวน จ.กาญจนบุรี เพราะยังมีสระอยู่ ตามประวัติของมอญว่า พระนเรศวรทรงสร้างชัยเจดีย์ขึ้น ก็ยังมีซากเจดีย์เก่าอยู่ ต้นประดู่ใหญ่ก็ยังเหลือตอ ส่วนที่สุพรรณบุรีนั้น สมุดข่อยของมอญว่า เป็นการบวชพระภิกษุพันรูป พระนเรศวรชนะศึกแล้วให้มีการบวชพระที่สุพรรณบุรี เพราะที่สุพรรณบุรีมีน้ำบริบูรณ์ดี แต่สุพรรณบุรีและกาญจนบุรีนั้นติดต่อกัน เขตกาญจนบุรีปัจจุบันอาจเป็นเขตของสุพรรณบุรีก็ได้ สมาคมชาวกาญจนบุรีว่าจะไปบูรณะดอนเจดีย์ แต่พอปรับพื้นที่ และเริ่มงานไปเล็กน้อยก็เลิกราไป เพราะเกี่ยงกันด้วยประวัติศาสตร์ดอนเจดีย์ หลวงพ่อบอกว่าไม่ต้องเถียงกันหรอก ถือว่าสุพรรณบุรีถูกไปก็แล้วกัน ... ”

หมายเหตุ : โมกกะเนียง และเกลาสะ ที่หลวงพ่อว่าไว้ คือ วัดในหมู่บ้าน และวัดในตำบลบ้านเกิดของท่านที่เมืองเย จังหวัดมะละแหม่ง รัฐมอญ ประเทศพม่า

เรื่องดอนเจดีย์ตอนนี้ก็ยังเถียงกันไม่จบว่าตกลงอยู่ที่สุพรรณฯหรือกาญจน์ (แม้แต่วันกองทัพไทยยังเปลี่ยนมาแล้วจาก 25 ม.ค. มาเป็น 18 ม.ค.) แต่ถ้าเหนื่อยจะเถียงก็อาราธนามติของท่านมาช่วยยุติก็ได้ครับ นั่นคือ

“ไม่ต้องเถียงกันหรอก ถือว่าสุพรรณบุรีถูกไปก็แล้วกัน”