อริยะและอารยัน

โดย...กรกิจ ดิษฐาน

สืบเนื่องจากเรื่องสวัสติกะในญี่ปุ่นเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว บางท่านอาจสงสัยเรื่องที่นาซีนำสวัสติกะไปใช้เป็นสัญลักษณ์ ต้องบอกก่อนว่าสวัสติกะเป็นสัญลักษณ์ที่ใช้แพร่หลายทั่วโลกนานหลายพันปีแล้ว โดยเฉพาะในอินเดีย ถือเป็นสัญลักษณ์มงคล ในยุโรปก็ปรากฏสวัสติกะมาตั้งแต่ยุคหิน เช่น เป็นสัญลักษณ์ของเทพสายฟ้าธอร์ ทว่า เมื่อเป็นคริสเตียนความเชื่อนี้ขาดช่วงไป แล้วกลับมานิยมใช้เป็นสัญลักษณ์ที่เป็นมงคลในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 นี่เอง แต่แล้วก็กลับเป็นสัญลักษณ์อวมงคลมีมลทินเพราะพวกนาซีนำไปใช้

เหตุที่ยุโรปหันมาสนใจสวัสติกะอีกครั้ง เพราะต้นศตวรรษที่ 19 เพิ่งจะสืบสาวพบว่าตัวเองคือลูกหลานเผ่าอารยัน ซึ่งมีพี่น้องอยู่ในอินเดีย จึงเกิดความสนใจในภาษาและศาสนาของอินเดียอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะในเยอรมนีกระแสนิยมปรัชญาอินเดียและภาษาสันสกฤตเข้มข้นมาก และมีการนำสวัสติกะมาเผยแพร่เป็นสัญลักษณ์มงคลในยุโรป

ต่อมาพวกชาตินิยมในยุโรปเหนือ เช่น ในเยอรมนี เนเธอร์แลนด์ และสแกนดิเนเวีย เริ่มรื้อฟื้นความยิ่งใหญ่ของโคตรตระกูลชาวอารยัน โยงว่าชาวอารยันเป็นเผ่าที่ยิ่งใหญ่ทางวัฒนธรรม และมีอาณาเขตกว้างใหญ่ไพศาลจากยุโรปถึงอินเดีย ตอนนี้สวัสติกะกลายเป็นสัญลักษณ์ของพวกชาตินิยมพวกเชิดชูเชื้อชาติอารยัน และพวกฝ่ายขวาจัดทางการเมือง กลายเป็นสัญลักษณ์ของพรรคกรรมกรชาติสังคมนิยมเยอรมัน หรือนาซี ในที่สุด

ที่ฮิตเลอร์เลือกใช้สวัสติกะป็นสัญลักษณ์ของพรรคนาซี เพราะได้รับคำแนะนำจากฟรีดิช โครห์น  (Friedrich Krohn) แห่งสมาคมทูเลอ (Thule Society) ซึ่งเป็นสมาคมที่ศึกษาเรื่องลี้ลับและเชิดชูเผ่าอารยัน และเชื่อว่าเผ่าอารยันเคยอยู่ในทวีปหรือแดนลับแลที่ยิ่งใหญ่มากก่อน

มาถึงตรงนี้ต้องทำความเข้าใจก่อนนะครับว่า แม้จะมีความเชื่อเรื่องสวัสติกะเป็นของเผ่าอารยัน แต่สวัสติกะของนาซีน่าจะเป็นอารยันสายยุโรปเหนือ ไม่ใช่อารยันสายอินเดีย

อย่างไรก็ตาม ตรงจุดนี้ยังมีการถกเถียงกันมาก ส่วนหนึ่งเพราะหลังจากที่นาซีเถลิงอำนาจแล้ว สมาชิกหลักของพรรคต่างสนใจวัฒนธรรมตะวันออกกลางกันอย่างมาก ทั้งยังส่งคณะสำรวจไปทิเบตเพื่อสำรวจดินแดนในตำนานของเผ่าอารยัน เช่น ทีมสำรวจของไฮริช ฮิมเลอร์ เดินทางไปทิเบตในปี 1938/1939 เพราะสนใจเพิน (Bon) ศาสนาท้องถิ่นของทิเบตยุคก่อนพุทธศาสนา และเชื่อว่าทิเบตเป็นดินแดนลับแลของชาวอารยันที่มีวัฒนธรรมสูงส่ง ศาสนาเพินยังใช้สวัสติกะเป็นสัญลักษณ์อีกด้วย

ฮิตเลอร์อาจมีเจตนาที่จะยกหลักนาซีและลัทธิคลั่งอารยันขึ้นเป็นศาสนาใหม่ โดยได้รับคำแนะนำจากสมาคมตูเล (อารยันยุโรปเหนือ) แต่สมุนของฮิตเลอร์บางคนสนใจที่จะใช้หลักของพราหมณ์และพุทธมาเป็นฐานของศาสนาใหม่ด้วย (เพราะเป็นอารยันเหมือนกัน) เช่น วัลทาร์ วืสท์ (Walther Wüst) เจ้าหน้าที่หน่วย SS และผู้อยู่เบื้องหลังของหน่วยโบราณคดีอารยัน (Ahnenerbe) ของนาซี หรือยาค็อบ วิลเฮม เฮาอาร์ (Jakob Wilhelm Hauer) ผู้เชี่ยวชาญด้านสันสกฤตและนำหลักจากคัมภีร์พราหมณ์และพุทธ มาใช้ในงานด้านอุดมการณ์เช่นกัน