‘ไก่ฟ้าพญาลอ’ นกประจำชาติ

โดย...ปริญญา ผดุงถื่น

สงสัยคนอ่านผ่านๆ ไก่ฟ้าพญาลอ เป็นนกประจำชาติ อาจนึกถึงเถียงทันควัน มันต้องช้างไม่ใช่เรอะ?

ถูกต้อง ช้างเป็นสัตว์ประจำชาติ แต่นกประจำชาติ จะเป็นช้างไปได้อย่างไร 555

ไก่ฟ้าพญาลอคู่หนึ่ง เคยเป็นสัตว์กระชับสัมพันธ์สมัยรัชกาลที่ 4 ส่งไปให้ประเทศฝรั่งเศส จนกษัตริย์ฝรั่งเศสทรงปลื้มอย่างมาก (ก็แหม่ นกอะไรจะสวยงามซะขนาดนั้น หนังหน้าสีแดงราวกับสวมหน้ากาก ขนเรียบเป็นมัน แข้งแดง เดือยยาว แถมแผ่นหลังด้านล่างมีแถบสีเหลืองทองราวกับเปลวไฟ)

จนไก่ฟ้าพญาลอได้ชื่อจากชาวฝรั่งเศสว่า Siamese Fireback Pheasant เรียกขานมาจนทุกวันนี้ (แต่ตัด Pheasant ตรงท้ายออกนะ)

อย่างไรก็ดี กว่าจะคว้ามงกุฎนกประจำชาติไทย ก็มาถึงรัชกาลที่ 9 แล้ว เมื่อสมาคมอนุรักษ์ไก่ฟ้าแห่งชาติ เสนอความโดดเด่นของไก่ฟ้าพญาลอ ในช่วงปี 2532-2533 ต่อทางราชการ จนได้รับอนุมัติ

คิดดูแล้วกัน ชื่อมีคำว่าสยาม มาพร้อมกับความแสนสวย มีเกียรติประวัติทางการทูตแต่โบราณ คุณสมบัติโดดเด่นกินขาดขนาดนี้ ถ้าขืนประกาศเป็นนกตัวอื่น สงสัยจะเป็นการประกาศชื่อผิด 555

บ้านเรามีไก่ฟ้าอยู่ 5 ชนิด เป็นพวกไก่ฟ้าหางพุ่ม 4 ชนิด น่าประหลาดเล็กๆ ที่พวกหางพุ่มแบ่งภาคกันอยู่เป็น 4 ภาค (คร่าวๆ นะ อย่าถึงขั้นเจาะจงเป๊ะเว่อร์) โดยไก่ฟ้าพญาลอเป็นใหญ่ในป่าตะวันออก ผมจึงชอบเปรียบมันเป็น “มารบูรพา” ในหมู่ไก่ฟ้า

วัดจากเกณฑ์หายากหาง่าย ผมคิดว่าไก่ฟ้าพญาลอหาง่ายกว่าเพื่อน แต่หากวัดที่ความสวย ผมให้คะแนนไก่ฟ้าพญาลอมาอันดับ 3 หรือรองโหล่ โดยเทคะแนนให้ไก่ฟ้าหน้าเขียว (Crested Fireback) หรือ “ราชันย์ทักษิณ” (ผู้มีหนังหน้าสีฟ้าแทนจะเขียว) สวยงามที่สุด เจ้าตัวนี้ก็หายากเหนือใคร กว่าผมจะได้เห็นต้องถ่อไปถึงอุทยานฯ ทามัน เนการ่า ประเทศมาเลเซียโน่น

ทั้งนี้ทั้งนั้น หากให้นักดูนกมาโหวตกันผลจะออกมาแบบเสียงแตกแน่นอน เพราะจริงๆ แล้ว ไก่ฟ้าหางพุ่มทั้ง 4 ชนิด เป็นนกสวยทุกตัว

สำหรับภาพประกอบวันนี้ ผมถ่ายได้จากอุทยานฯ ปางสีดา จ.สระแก้ว เมื่อปลายปีที่ผ่านมา ด้วยวิธีชิลๆ คือสอยผ่านหน้าต่างรถ ได้แค่นี้ก็พอใจแล้ว คนละอารมณ์กับตอนบ้าถ่ายรูปนกใหม่ๆ ผมลงทุนตื่นตี 3 ครึ่ง ควบรถไปล่าภาพไก่ฟ้าพญาลอที่เขาใหญ่ซ้ำแล้วซ้ำเล่า จนร่างกายสุดจะทน ล้มป่วยนานเป็นเดือน

นึกๆ ดูแล้ว นั่นมัน...บ้าเกิ๊นนนน