ตำนานพันท้ายนรสิงห์ของท่านมุ้ย

โดย...นพ.วิชัย โชควิวัฒน

ผู้เขียนเป็นแฟนท่านมุ้ย หรือ ม.จ.ชาตรีเฉลิม ยุคล มาตั้งแต่ตัวเองยังเป็นวัยรุ่น ท่านมุ้ยนับเป็นผู้สร้างและผู้กำกับภาพยนตร์ระดับตำนาน เพราะประสบความสำเร็จมาตั้งแต่การสร้างภาพยนตร์เรื่องแรก และสามารถสร้างชื่อเสียงเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ยาวนานเกือบครึ่งศตวรรษแล้ว

ท่านมุ้ยสร้างภาพยนตร์ที่เด่นๆ ไว้มาก เช่น เขาชื่อกานต์ จากนวนิยายรางวัล สปอ. ของ สุวรรณี สุคนธา ทองพูน โคกโพ ราษฎรเต็มขั้น ซึ่งนัยว่าดัดแปลงจาก “Taxi Driver” ของฮอลลีวู้ด เทพธิดาโรงแรม จากนวนิยายของณรงค์ จันทร์เรือง และอื่นๆ อีกมาก จนได้รางวัลมากมาย ทั้งรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยม และผู้กำกับภาพยนตร์ยอดเยี่ยม ที่โดดเด่นมากในช่วงบั้นปลายชีวิตคือการสร้างตำนานวีรบุรุษ-วีรสตรีของชาติ เริ่มจาก สุริโยไท และโดยเฉพาะคือ ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ซึ่งสร้างต่อเนื่องอย่างยิ่งใหญ่หลายภาค และประสบความสำเร็จอย่างสูงทุกภาค

นอกจากความสำเร็จในด้านความบันเทิงและรายได้แล้ว ความสำเร็จอย่างสูงของท่านมุ้ย คือ การสร้างตำนานใหม่ให้แก่ทั้งพระศรีสุริโยไท และโดยเฉพาะอย่างยิ่งคือ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช และล่าสุดคือตำนานพันท้ายนรสิงห์

แน่นอนว่า หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่สามารถพิสูจน์ชี้ชัดของวีรบุรุษ-วีรสตรีเหล่านี้มีอยู่จำกัด และหลายเรื่องก็มีประเด็นโต้แย้งมากมาย เช่น วีรกรรมเรื่องการกระทำยุทธหัตถีของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช เรื่องสนามรบระหว่างสมเด็จพระนเรศวรมหาราชกับพระมหาอุปราชา ตลอดจนสถานที่สวรรคตของพระนเรศวรมหาราช เป็นต้น

ท่านมุ้ยฉลาดมาก ที่ลบเสียงโต้แย้งด้วยการศึกษาและตรวจสอบหลักฐานทางประวัติศาสตร์อย่างลุ่มลึก มีนักประวัติศาสตร์ที่เชี่ยวชาญเรื่องนี้ คือ ดร.สุเนตร ชุตินธรานนท์ ร่วมทำงานอย่างใกล้ชิด และข้อสำคัญคือการนำเสนอในรูปของ “ตำนาน” ทำให้สามารถนำเสนอได้ตามที่ท่านเห็นสมควร ตามที่ท่านเชื่อหรืออยากนำเสนอ โดยสามารถแต่งเติมได้ตามที่อยากให้เป็น หรือที่อยากให้ผู้ชมได้เห็น

ภาพยนตร์เรื่องพันท้ายนรสิงห์ ซึ่งเป็นภาพยนตร์เรื่องล่าสุดของท่านมุ้ย ก็ยังเดินตามแนวทางเดิมนอกจากความยิ่งใหญ่อลังการ ความสนุกสนานตื่นเต้น และการนำบุคคลมีชื่อเสียงมาเป็นดาราประกอบอย่าง เขาทราย แกแล็คซี่ อดีตนักมวยขวัญใจชาวไทย และหงา คาราวาน ตำนานเพลงเพื่อชีวิตอันโด่งดังแล้ว ภาพยนตร์เรื่องนี้ยังมีลักษณะเป็น “ตำนาน” ในแบบฉบับของท่านมุ้ยเหมือนตำนานพระนเรศวรมหาราช

ภาพยนตร์เรื่องพันท้ายนรสิงห์ จึงมีพระเอกเพิ่มมาอีกคนหนึ่งนอกจากตัวพันท้ายนรสิงห์ คือ พระเจ้าเสือ ซึ่งมีหลักฐานจากพงศาวดารว่าทรงโหดร้ายมาก ดังพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) บันทึกว่า

“สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพอพระทัยเสวยน้ำจัณฑ์ แล้วเสพสังวาสด้วยดรุณีอิตถีสตรีเด็กอายุ 11-12 ปี ถ้าสตรีใดเสือกดิ้นโคลงไป ทรงพระโกรธ ลงพระราชอาชญาถองยอดอกตายกับที่”

“ประการหนึ่ง ถ้าเสด็จไปประพาสมัจฉาชาติฉนากฉลามในชลมารคทางทะเลเกาะสีชัง เขาสามมุข และประเทศที่ใด ย่อมเสวยน้ำจัณฑ์พลาง ถ้าหมู่พระสนมนิกรนางในแลมหาดเล็กชาวที่ทำให้เรือพระที่นั่งโคลงไหวไป มิได้มีพระวิจารณะ ปราศจากพระกรุณาญาณ ลุอำนาจแก่พระโทโส ดำรัสสั่งให้เอาผู้นั้นเกี่ยวเบ็ดทิ้งลงไปกลางทะเล ให้ปลาฉนากฉลามกินเป็นอาหาร”

“ประการหนึ่ง ปราศจากพระเบญจางคิกศีล มักพอพระทัยทำอนาจารเสพสังวาสกับภรรยาขุนนาง แต่นั้นมาพระนามปรากฏเรียกว่า พระเจ้าเสือ”

แต่ภาพยนตร์เรื่องนี้โยนความผิดทั้งหมดให้แก่ขุนนางว่าเป็นผู้คิดคดทรยศ ทั้งเรื่องการรีดนาทาเร้นราษฎร เผาบ้านชาวบ้านที่ขัดขืน และฉุดคร่าลูกสาวชาวบ้าน แอบอ้างว่าจะเอาไปถวายพระเจ้าเสือ แท้จริงเพื่อให้ราษฎรเกลียดชังพระเจ้าเสือ แล้วคิดหาทางปลงพระชนม์ เพื่อขึ้นนั่งบัลลังก์แทน

หนังสร้างได้อย่างสนุก ให้เห็นความน่ารักและน่าเห็นใจของพระเจ้าเสือ เมื่อทรงปลอมพระองค์ออกไป “สืบข่าว” ทุกข์สุขของราษฎร และถูกราษฎรที่ไม่รู้จักด่าว่าเอาต่างๆ นานา

หนังสร้างให้มีการฉุดคร่า “นวล” คนรักของพันท้ายนรสิงห์ เพื่อนำไปถวายตัวให้พระเจ้าเสือ และมีการจับกุมตัวพันท้ายนรสิงห์เข้าไปรับโทษ แต่สุดท้ายพระเจ้าเสือนอกจากไม่ลงโทษ กลับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้เป็นพันท้ายนรสิงห์ และนวลกลับกลายเป็น “เมียพระราชทาน” ที่พระเจ้าเสือตกแต่งให้แก่พันท้ายนรสิงห์

ความที่ตั้งใจจะสร้างภาพลักษณ์ใหม่ให้แก่พระเจ้าเสือ ให้กลายเป็นพระเอกอีกคนหนึ่ง ท่านมุ้ยจึงจงใจเลือก พ.ท.วันชนะ สวัสดี ดาราขวัญใจประชาชนที่แสดงเป็นพระนเรศวรได้อย่างยิ่งใหญ่งดงามสมพระเกียรติยศมาโดยตลอด มาเล่นเป็นพระเจ้าเสือด้วย

ฉากสำคัญของภาพยนตร์เรื่องนี้คือ ฉากที่เรือพระที่นั่งเอกชัยชนต้นไม้จนโขนเรือหัก และพันท้ายนรสิงห์ยืนยันให้ประหารตนเพื่อรักษาความศักดิ์สิทธิ์แห่งกฎหมายพระไอยการ ท่านมุ้ยจงใจเปลี่ยนแปลงแก้ไข “ตำนาน” เรื่องนี้เสียใหม่ให้มีเรื่องพระพิชัย ซึ่งแสดงโดย สรพงศ์ ชาตรี ก่อกบฏจะลอบปลงพระชนม์พระเจ้าเสือ พันท้ายนรสิงห์จึง “จงใจ” ให้เรือชนต้นไม้ที่กบฏโค่นขวางคลอง และเร่งเรือหนีให้พ้นพวกกบฏ จนแผนลอบปลงพระชนม์ล้มเหลว

จึงแทนที่พันท้ายนรสิงห์จะ “ถวายชีวิต” เพื่อรักษากฎหมายและหลักนิติธรรม (Rule of Law) เอาไว้ ตามตำนานดั้งเดิม ตำนานพันท้ายนรสิงห์ของท่านมุ้ยจึงเพิ่มเติมประเด็นการถวายชีวิตเพื่อเป็นราชพลีแด่พระเจ้าเสือ เพื่อพิสูจน์ให้กลุ่มกบฏเห็นความจริงใจของพันท้ายนรสิงห์ว่ามิได้หลงแก่ลาภยศและตำแหน่ง แต่ยอมพลีแม้ชีพตนเพื่อเป็นราชพลีและรักษากฎหมายเอาไว้ หวังว่าจะป้องกันมิให้คนคิดกบฏต่อๆ ไปด้วย

ภาพยนตร์เรื่องพันท้ายนรสิงห์ของท่านมุ้ย จึงเป็น “ตำนานพันท้ายนรสิงห์ของท่านมุ้ย” โดยแท้