กฤษณะห่มจีวร

โดย...กรกิจ ดิษฐาน

เรื่องของพระกฤษณะมีผู้เขียนไว้หลายท่านแล้ว ค่อนข้างแพร่หลาย แต่เรื่องหนึ่งที่เรามักไม่ทราบกัน ก็คือ ในชาดกของพระพุทธศาสนาก็มีเรื่องของพระกฤษณะแทรกอยู่ คือเรื่อง ฆตปัณฑิตชาดก

ขอสรุปประวัติพระกฤษณะฝ่ายพรหมณ์โดยสังเขปก่อนว่า เป็นโอรสของนางเทวากีกับวสุเทพ เทวากีมีพี่ชายชื่อกังสะ จับพ่อขังคุกแล้วชิงบัลลังก์ ทราบคำทำนายว่าลูกคนที่ 8 ของน้องสาวจะฆ่าตน จึงชิงฆ่าลูกของน้องสาวคือเทวากีทุกคน มีแต่คนที่ 7 คือ พลรามกับคนที่ 8 คือ กฤษณะ ถูกสับเปลี่ยนกับคนเลี้ยงโครอดตายมาได้ กฤษณะเติบโตในหมู่คนเลี้ยงโคแสดงอภินิหารมากมาย กระทั่งเติบใหญ่ก็ไปฆ่ากังสะ แล้วเชิญพระเจ้าตาคือท้าวอุครเสนครองราชย์ดังเดิม

ส่วนสุเทพผู้เป็นบิดาเป็นรัชทายาท หลังจากนั้นกฤษณะเข้าไปพัวกันกับสงครามระหว่างเจ้าปาณพกับเจ้าเการพ โดยพยายามหย่าศึก แต่เห็นว่าหย่าไม่สำเร็จ ก็ให้ต่างฝ่ายเลือกว่าจะเอาอะไรจากตน พวกเจ้า
เการพเลือกกองทัพอันชาญชัยของกฤษณะ ตัวกฤษณะจึงรับเป็นสารถีให้กับอรชุนแห่งฝ่ายเจ้าปาณพ จนกระทั่งมีชัยในศึกทุ่งกุรุเกษตร เรื่องราวตอนนี้กลายเป็นมหากาพย์มหาภารต แต่เฉพาะเรื่องกฤษณะสอนอรชุนให้กล้ารบกับพี่น้องตัวเองเรียกว่า ภควัทคีตา

หลังจากศึกทุ่งกุรุเกษตร กฤษณะไปปลอบพระนางคานธารีที่เสียลูกไปเป็นร้อยจากศึก แต่ถูกพระนางบันดาลโทสะ บริภาษว่ากฤษณะไม่จริงใจในการหย่าศึกจนลูกพระนางต้องมาตายสิ้น แล้วสาปแช่งให้กฤษณะกับวงศ์ตระกูลยาฑพฉิบหายภายใน 36 ปี ผ่านมา 36 ปี ลูกหลานวงศ์ยาฑพก็ฆ่ากันเองตายด้วยกระบอง กฤษณะเกิดสังเวชจึงออกบวชไปอยู่ป่า ถูกนายพรานชื่อชรายิงที่ข้อเท้าเพราะนึกว่าเป็นกวาง จนสิ้นพระชนม์ ส่วนนครทวารกาก็ถูกน้ำท่วมจมหลายไปในมหาสมุทรพร้อมกับพวกยาฑพ

ทุกวันนี้ที่อินเดียก็ยังตามหาเมืองทวารกาว่าอยู่ที่ไหน แต่จากการประเมินเรื่องราวในมหาภารตอายุเมืองน่าจะเป็นหมื่นปี ในชาดกของพระพุทธศาสนามีอายุหลายหมื่นปี นานกว่านั้นหลายเท่า

ทุ่งกุรุเกษตรนั้นอยู่นอกกรุงเดลี เป็นเมืองชื่อเดียวกัน ส่วนเดลีคือเมืองอินทปรัษฏ์ เมืองหลวงของพวกปาณฑพ ต่อมาเป็นเมืองหลวงของแคว้นกุรุ คาดว่าพระพุทธเจ้าทรงมาแสดงมหาสติปัฏฐานสูตรที่นี่ เพราะยังมีเสาอโศกปักไว้ที่ทิศใต้ของเดลี

ส่วนเมืองทวารกา มีชื่ออีกอย่างว่า ทวารวดี ซึ่งเชื่อกันทางสุวรรณภูมิขอยืมมาตั้วเป็นชื่อเมือง/อาณาจักรแถวที่ราบภาคกลางของไทย คาดว่าน่าจะอยู่แถบนครปฐม เพราะเดิมนครปฐมหรือนครชัยศรี เรียกกันว่า นครพระกริส หรือนครพระกฤษณะ แถมยังมีตำนานเรื่องพญากง พญาพาน พญากง หมายถึง กังสะ ส่วนพญาพาน หมายถึง พระกฤษณะในวัยเยาว์

คำว่า พาน มาจากคำว่า พาลกฤษณะ พาล แปลว่า เด็ก ตำนานเรื่องพญากง พญาพานคล้ายกับตอนกฤษณะฆ่ากังสะ เสียแต่ว่าในเรื่องของไทยพญากงเป็นพ่อของกฤษณะ กฤษณะหรือพญาพานฆ่าพ่อแล้วทราบความจริงก็เกิดกังวล จึงสร้างพระเจดีย์สูงเท่านกเขาเหินเพื่อล้างบาปจากการทำปิตุฆาต เชื่อว่าคือพระปฐมเจดีย์

ถ้าเมืองทวาราวดีคือเมืองพระกฤษณ์จริงก็แปลกเพราะไม่ค่อยพบอะไรเกี่ยวกับพระกฤษณะ มีแต่ของในพระพุทธศาสนาเต็มไปหมด

ส่วนเมืองที่มอญบอกว่าเป็นคู่แฝดกับทวารวดีคือเมืองสุธรรมวดี หรือเมืองสะเทิม (เมียนมา เรียกว่า เมืองตะโท่ง) ปัจจุบันมีเทวรูปพระนารายณ์เหลืออยู่บ้างแต่หาดูยากเต็มที ไม่เหมือนทวารวดีฝั่งไทยที่มีอยู่เต็มไปหมด

เรื่องนี้ยังมีต่อ โปรดติดตามสัปดาห์หน้า