6 ทศวรรษภาพประวัติศาสตร์ ‘ดอกไม้แห่งหัวใจ’

โดย...พัฒนพงษ์ ศรีเพียชัย

หากจะกล่าวถึงพระมหากรุณาธิคุณ พระเมตตา ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ต่อพสกนิกรชาวไทย คงต้องใช้หน้ากระดาษและตัวอักษรมากมายมหาศาล แต่หากจะแทนถ้อยคำเหล่านี้ด้วยภาพเพียงภาพเดียว คงไม่มีภาพไหนแทนที่ภาพที่ชื่อว่า “ดอกไม้แห่งหัวใจ” ซึ่ง อาณัติ บุนนาค หัวหน้าส่วนช่างภาพประจำพระองค์ บันทึกภาพนี้ไว้เมื่อวันที่ 13 พ.ย. 2498 อีกไม่กี่วัน ภาพประวัติศาสตร์ภาพนี้ก็จะครบ60 ปี

ย้อนกลับไปเมื่อ 60 ปีก่อน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนิน จ.นครพนม ซึ่งเป็นพระราชกรณียกิจเยี่ยมพสกนิกรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือเป็นครั้งแรก คุณยาย ตุ้ม จันทนิตย์ หญิงชราวัย 102 ปี ชาวบ้านธาตุน้อย ต.พระกลางทุ่ง อ.ธาตุพนม จ.นครพนม ได้มารอเฝ้ารับเสด็จฯ ตั้งแต่เช้าจนถึงบ่าย ทำให้ดอกบัวสายสีชมพูจำนวน 3 ดอกซึ่งคุณยายเตรียมมาเหี่ยวเฉา

เมื่อในหลวงเสด็จฯ มาถึง คุณยายตุ้มได้ยกดอกบัวสายสีชมพูที่เตรียมมาขึ้นจนเหนือศีรษะ แสดงความจงรักภักดี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงโน้มพระองค์ลงมาจนพระพักตร์เกือบชิดกับศีรษะของคุณยายตุ้ม ทรงแย้มพระสรวลอย่างอ่อนโยน พร้อมยื่นพระหัตถ์รับดอกบัวจากมืออันเหี่ยวย่นดำกร้านของคุณยายตุ้ม

ดอกไม้แห่งหัวใจ ภาพ : อาณัติ บุนนาค

หลังจากนั้นอีกไม่นาน สำนักพระราชวังได้ส่งภาพรับเสด็จของคุณยายตุ้ม พร้อมพระบรมรูปหล่อด้วยปูนปลาสเตอร์ ผ่านมาทาง อ.ธาตุพนม เพื่อมอบให้แม่เฒ่าไว้เป็นที่ระลึก สร้างความปลาบปลื้มใจให้แก่คุณยายและครอบครัวอย่างหาที่สุดมิได้

ภายหลังคุณยายตุ้มได้ถึงแก่กรรมเมื่อ พ.ศ. 2501 ลูกหลานได้สร้างธาตุเจดีย์บรรจุอัฐิแม่เฒ่าตุ้ม จันทนิตย์ ไว้ ณ หน้าบ้านเลขที่ 22 หมู่ที่ 11 ต.พระกลางทุ่ง อ.ธาตุพนม จ.นครพนม ในบริเวณพื้นที่ 2 งาน โดยยกผืนดินดังกล่าวให้เป็นที่สาธารณประโยชน์ สมบัติของแผ่นดิน

ภาพที่คุณยายตุ้มทูลเกล้าฯ ถวายดอกบัว สร้างความประทับใจให้กับพสกนิกรชาวไทยตลอด 60 ปีที่ผ่านมา

ภาพดอกไม้แห่งหัวใจ เป็นภาพประวัติศาสตร์ แสดงถึงน้ำพระทัยเมตตา และความอ่อนโยน หรือ มัททวะ ซึ่งเป็นหนึ่งในทศพิธราชธรรม ที่มหาราชมีให้กับพสกนิกรได้อย่างเด่นชัดโดยไม่ต้องมีคำอธิบาย

ในวาระที่เหตุการณ์อันทำให้มีภาพประวัติศาสตร์ดังกล่าวครบ 60 ปีเต็ม ในวันที่ 13 พ.ย.นี้ สำนักงานศูนย์ประสานงานโครงการพัฒนาตามพระราชดำริ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับ จ.นครพนม ตลอดจนหน่วยงานภาครัฐ เอกชน ก่อสร้างอนุสรณ์สถานแม่เฒ่าตุ้ม จันทนิตย์ เพื่อเป็นการแสดงออกถึงความจงรักภักดี และรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีต่อพสกนิกรชาวไทยมายาวนาน โดยก่อสร้างที่บ้านศรีบุญเรือง ภูมิลำเนาของคุณยายตุ้ม

ทั้งนี้ การก่อสร้างอนุสรณ์สถานจะจัดสร้างภาพเหตุการณ์ที่คุณยายตุ้มทูลเกล้าฯ ถวายดอกบัว โดยแกะสลักจากหินภูเขาด้วยช่างฝีมือ ขนาดความสูงประมาณ 3.40 เมตร หนาประมาณ 1 เมตร ยาวประมาณ 6.20 เมตร ซึ่งเป็นหินทรายภูเขา น้ำหนักรวมประมาณ 28 ตัน สื่อถึงความเข้มแข็ง สมัครสมานสามัคคี และพระบารมีของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่มีต่อพสกนิกรชาวไทย

ที่สำคัญ อนุสรณ์สถานแห่งนี้ยังมีส่วนแสดงพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รวมถึงความภาคภูมิใจของชาว จ.นครพนม ที่ได้มีโอกาสเฝ้ารับเสด็จครั้งแรก โดยงบประมาณการก่อสร้างได้มาจากการร่วมแรงร่วมใจหลายภาคส่วน รวมถึงการจัดทอดกฐิน ผ้าป่าสมทบทุน โดยจะมีการจัดงานบวงสรวงเฉลิมฉลอง และทำบุญผ้าป่าสามัคคีสมทบทุนก่อสร้าง ในระหว่างวันที่ 12-13 พ.ย.นี้