‘จดจำรูปพรรณสัณฐานคนร้าย’... เอาตัวรอดในสังคมก้มหน้า
เคยสังเกตไหมครับ เดี๋ยวนี้เวลาไปไหนมาไหนมักเจอแต่คนก้มหน้าเล่นโทรศัพท์มือถือ โดยไม่สนใจสิ่งรอบตัว
โดย..ไซเรน
เคยสังเกตไหมครับ เดี๋ยวนี้เวลาไปไหนมาไหนมักเจอแต่คนก้มหน้าเล่นโทรศัพท์มือถือ โดยไม่สนใจสิ่งรอบตัว พฤติกรรมเช่นนี้ถือเป็นช่องโหว่ให้เหล่าบรรดามิจฉาชีพเข้ามาประทุษร้ายชิงทรัพย์สินมีค่าไปได้ง่ายๆ ก่อนหลบหนีไปอย่างลอยนวล
ดังนั้น การจดจำตำหนิรูปพรรณบุคคลหรือคนร้ายและลักษณะยานพาหนะต่างๆ จึงเป็นหลักปฏิบัติที่ประชาชนทุกคนควรเอาใจใส่ให้ความสำคัญ เพราะยามเมื่อมีอาชญากรรมเกิดขึ้นและต้องตกเป็นผู้เสียหายหรือพยานอยู่ในเหตุการณ์ ข้อมูลเหล่านี้จะเป็นแนวทางในการสืบสวนติดตามคนร้ายต่อไป
บรรทัดต่อจากนี้ไป คือ หลักของการสังเกตจดจำตำหนิรูปพรรณผู้ต้องสงสัย
1.สนใจสิ่งเร้า รู้ทันสถานการณ์
เมื่อคนร้ายหลบหนีไปแล้ว ให้รีบบันทึกตำหนิรูปพรรณที่เห็นและจดจำได้โดยทันที เพื่อบันทึกความทรงจำ และมอบรายละเอียดให้กับเจ้าหน้าที่ตำรวจ
2.สังเกตจดจำสิ่งที่เห็นได้ง่ายและเห็นได้ชัดเจนก่อน
- เพศ ชายหรือหญิง กะเทย ทอม
- วัย เด็ก วัยรุ่น ผู้ใหญ่ แก่ ฯลฯ อายุประมาณเท่าใด
- รูปร่าง สูง เตี้ย อ้วน ผอม สันทัด ฯลฯ
- ผิวเนื้อ ขาว ขาวเหลือง ดำ ซีด เหี่ยวย่น ฯลฯ
- เชื้อชาติ ดูจากใบหน้า เป็นไทย จีน ลูกครึ่ง แขก ฯลฯ
- รูปหน้า รูปไข่ กลม ยาว เหลี่ยม ฯลฯ
- ผม สั้น หงอก หนา หยิก ตัดทรงอะไร หวีอย่างไร ฯลฯ
- ปาก กว้าง แคบ ใหญ่ ริมฝีปากหนา ฯลฯ
- หู กางใหญ่ เล็ก ติ่งหูแหลม ฯลฯ
- ตา เล็ก โต พอง โปน ตาชั้นเดียว สองชั้น ตาเข สวมแว่นตา แว่นกันแดด ฯลฯ
3.ลักษณะเด่น ตำหนิพิเศษ
- ตำหนิ แผลเป็นบนใบหน้า ไฝ ปาน หูด เนื้อติ่ง มีลักษณะอย่างไร อยู่ส่วนไหนของร่างกาย
- แผลเป็น มีลักษณะอย่างไร ขนาดเท่าใด อยู่ที่ส่วนไหนของร่างกาย
- ลายสัก สักรูปอะไร สีอะไร อยู่ที่ส่วนไหนของร่างกาย
- ความพิการ ตาบอด หูหนวก ใบ้ แขนขาด้วน ลีบ ปากเบี้ยว ฯลฯ
- ท่าทางการเดิน เดินตัวตรง ตัวเอียง ขากะเผลก (พิการ)
- สำเนียงการพูด พูดช้า พูดเร็ว ติดอ่างสำเนียงเป็นคนไทย จีน ฝรั่ง หรือสำเนียงคนภาคใด
- การกระทำที่เป็นบุคลิกส่วนตัว เช่น สูบบุหรี่จัด พูดเอามือปิดปาก เวลาพูดเอามือล่วงกระเป๋า ลักษณะอาการติดยาเสพติด
- การแต่งกาย จดจำเสื้อ กางเกง เช่น แขนสั้น ยาว, ขาสั้น ยาว ฯลฯ แบบของเสี้อกางเกง เช่น ยีนส์เสื้อยืด เสื้อเชิ้ตเครื่องแบบนักศึกษา สีอะไร ลายแบบไหน มีตัวเลขอะไรหรือไม่ รองเท้าที่สวมเป็นชนิดใด สีอะไรแบบใด
- เครื่องประดับ มีเครื่องประดับอะไรบ้างที่เห็นได้ชัด เช่น แว่นตา นาฬิกา แหวน สร้อย กระเป๋าถือ ฯลฯ
- กรณีคนร้ายมีการพรางใบหน้า เช่น สวมแว่นตากันแดด สวมหมวก หมวกกันน็อก สวมหน้ากาก หมวกไหมพรม คลุมศีรษะด้วยถุง ฯลฯ ให้จดจำลักษณะเด่น ตำหนิพิเศษ แผลเป็น ลายสักว่าอยู่ส่วนไหนของร่างกาย และลักษณะเครื่องแต่งกาย เครื่องประดับ ฯลฯ
4.เมื่อคนร้ายหลบหนีไปให้รีบบันทึกตำหนิรูปพรรณที่เห็นและจดจำได้โดยทันทีเพื่อบันทึกความทรงจำและมอบรายละเอียดให้กับเจ้าหน้าที่ตำรวจ
สำหรับวิธีการสังเกตจดจํายานพาหนะของคนร้าย หรือผู้ต้องสงสัยมีหลักใหญ่ๆ ดังนี้
- ประเภทรถ เป็นจักรยานยนต์ รถเก๋งส่วนบุคคล รถยนต์แท็กซี่ สาธารณะ รถปิกอัพ หรือรถบรรทุก รถสามล้อเครื่อง รถจี๊ป ฯลฯ
- สีของรถเป็นรถสีใด เป็นสีชนิดธรรมดา ลูไซท์
- ความเก่า-ใหม่ เป็นรถค่อนข้างเก่าหรือใหม่ รุ่นใด ยี่ห้อ (ปีที่ผลิต)
- หมายเลขทะเบียน ดูได้จากแผ่นป้ายทะเบียน ตำแหน่งที่ติด โดยให้จดจําทั้งตัวอักษรและหมายเลข ถ้าเป็นรถต่างจังหวัดให้จดจําชื่อจังหวัดไว้ด้วย
- ตําหนิ เช่น กระจกแตก สีลอก มีการเจาะ แต่งอุปกรณ์เพิ่มเติมที่ตัวถังของรถ ฯลฯ
- รอยชน รอยบุบ รถมีรอยถูกชนบริเวณใด มากน้อยเพียงใด มีรอยบุบที่ใด
จุดเด่น เป็นรถที่แต่งเพื่อใช้แข่งขัน มีเสาอากาศ ติดอุปกรณ์พิเศษต่างๆ กับรถ ฯลฯ
- สติ๊กเกอร์ฟิล์ม ติดสติ๊กเกอร์บริเวณใด เป็นรูปหรือเครื่องหมาย หรือข้อความใด ติดฟิล์มกรองแสงอ่อน-เข้ม โดยประมาณกี่เปอร์เซ็นต์
- ติดสติ๊กเกอร์ผ่านสถานที่ ได้แก่ แผ่นป้ายวงกลมแสดงการเสียภาษี สติ๊กเกอร์ ผ่านเข้า-ออกของสถานที่ต่างๆ หรือสติ๊กเกอร์แสดงสิทธิพิเศษ เช่น ประกันภัย ฯลฯ ซึ่งจะระบุชื่อบุคคลนั้นไว้
- เสียง เครื่องยนต์ แตร จดจําว่าเสียงลักษณะอย่างไร รถบางประเภท เสียงเครื่องยนต์ เสียงแตร เป็นเสียงเฉพาะ เสียงรถแต่งเครื่อง รถปกติ รถสามล้อ รถจักรยานยนต์ ย่อมแตกต่างกัน บางครั้งไม่เห็นยานพาหนะก็อาจสันนิษฐานได้ว่าเป็นยานพาหนะอะไร โดยต้องอาศัยความชํานาญ
พ.ต.อ.ชัยวัฒน์ บูรณะ ผู้กำกับการฝ่ายทะเบียนประวัติอาชญากร 2 กองทะเบียนประวัติอาชญากร สำนักงานพิสูจน์หลักฐาน สำนักงานตำรวจแห่งชาติ แนะนำว่า วิธีการฝึกจดจํานั้นไม่ใช่เรื่องยาก อาจฝึกฝน จดจําบุคคลที่เดินผ่านไปมา หรือยานพาหนะที่ผ่านไปมา แล้วลองบันทึกสิ่งที่จําได้ แล้วนําไปตรวจสอบกับบุคคล หรือยานพาหนะจริงดูว่าใกล้เคียงหรือไม่
“การสังเกตจดจําที่เป็นประโยชน์ต่อการสืบสวนของตํารวจ ก็คือข้อมูลที่ถูกต้องแม่นยําใกล้เคียงกับความเป็นจริงมากที่สุด ดังนั้นหากท่านไม่มั่นใจในข้อมูลใดๆ ไม่ควรใช้วิธีเดาหรือคิดเอาเอง เพราะถ้าให้ข้อมูลเหล่านี้กับเจ้าหน้าที่ตํารวจ จะทําให้เกิดความผิดพลาดในการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ตํารวจ”
ลองนำเทคนิคเหล่านี้ไปใช้ในชีวิตประจำวันกันดู แล้วจะรู้ว่ามีประโยชน์มากมายมหาศาลจริงๆ


