ธรณีตรวจหินแก้วโป่งข่ามพบเกิดจากลาวาภูเขาไฟ

ลำปาง-ธรณีลำปางตรวจหินแก้วโป่งข่ามที่อ.เถินแล้วพบเกิดขึ้นจากลาวาภูเขาไฟอายุนานกว่า200ปี

เมื่อวันที่23มิ.ย.58 เจ้าหน้าที่จากสำนักงานทรัพยากรธรณี เขต 1 ลำปาง ได้รุดตรวจสอบหินขนาดใหญ่ ที่ชาวบ้านเรียกว่าแก้วโป่งข่าม ที่บ้านแม่แก่ง ม.4 ต.แม่ถอด อ.เถิน จ.ลำปาง หลังจากที่มีการพบก้อนหินขนาดใหญ่ดังกล่าว ในอ่างเก็บน้ำแม่แก่ง หลังจากที่ระดับน้ำลดลงจากภาวะภัยแล้ง

นางสาวจงกลนี ขันมณี ผู้อำนวยการส่วนทรัพยากรแร่สำนักงานทรัพยากรธรณี เขต 1 ลำปาง ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ดูแล 17 จังหวัดภาคเหนือ กล่าวว่า หินดังกล่าวนั้น แท้ที่จริง คือ แร่หินที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ แต่เป็นหินชนิดที่มีความใสสวยงาม มาจากการตกผลึกของหิน ที่เรียกทางธรณีวิทยา ว่า หินควอตซ์ (Quartz) 

หินควอตซ์ หรือหินแก้วโป่งขามที่ชาวบ้านเรียกนี้ ถือว่าเป็นแร่หินชนิดหนึ่งที่มีลักษณะที่สวยงาม บางก้อนเป็นแท่ง 6 เหลี่ยมคล้ายปิรามิด มีความใสสวยงามชาวบ้านในพื้นที่ จึงนิยมมาทำเป็นเครื่องประดับ และเครื่องรางของขลัง ซึ่งหินควอตซ์ชนิดนี้ จะมีค่าความแข็ง ระดับ 7 รองจากเพชร พลอย ทับทิม และบุษราคัม ซึ่งค่าความแข็งระดับดังกล่าวนั้น คือ ค่าที่ของมีคมจะกรีดไม่เข้า หรือไม่สามารถทำให้เป็นรอยได้

สาเหตุที่พบหินชนิดนี้ในพื้นที่ อ.เถิน จ.ลำปาง มากสุดในประเทศไทย ส่วนหนึ่งก็มาจากการทับถมของหินอัคนี และหินภูเขาไฟ ที่เกิดขึ้นจากลาวาของภูเขาไฟ ที่มีอยู่ในพื้นที่ จ.ลำปาง ในอดีตกว่าพันปี ซึ่งจากการตรวจชั้นหินบริเวณที่มีหินควอตซ์อยู่ในพื้นที่ อ.เถิน พบว่าชั้นหินบริเวนนั้นมีอายุนานกว่า 200 ล้านปีมาแล้ว ส่วนหินควอตซ์ หรือหินแก้วโป่งข่าม จะมีอายุที่น้อยกว่าชั้นหินเดิมมาก แต่ก็ประมาณอายุไม่ได้

ลักษณะของหินควอตซ์ ที่เกิดขึ้นที่ อ.เถิน จ.ลำปาง จะผุดออกมาจามแนวรอยแยกของชั้นหินซึ่งเป็นไปตามธรรมชาติที่สารละลายน้ำแร่จะพุ่งออกมาตามแนวแตกของเปลือกโลก และขึ้นมายังชั้นหิน เมื่อเกิดปฎิกิริยากับชั้นหิน ทั้งหินทราย และหินปูน จึงเกิดแปรสภาพเป็นหินควอตซ์ขึ้น

ทั้งนี้ พื้นที่รอบที่พบหินควอตซ์นี้ ซึ่งอยู่ในเขตป่าอุทยานแห่งชาติแม่วะ จากข้อมูลที่เคยตรวจสอบพบว่า มีแร่เหล็ก และแร่ฟูออไรท์ อยู่รอบด้วย นับเป็นพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์อย่างมาก ที่เต็มไปด้วยแร่นานาชนิด ซึ่ง จ.ลำปาง นั้น ที่เคยมีภูเขาไฟในอดีต ก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้มีแร่สำคัญมากมายอยู่ในพื้นที่ ทั้งถ่านหินลิกไนต์ สายแร่ทองคำ และแร่เงิน ด้วย