กีดกันการค้า?

โดย...ธนพล ไชยภาษี

เป็นเรื่องธรรมชาติของเศรษฐกิจโลกที่เมื่อไหร่เศรษฐกิจ ไม่ดี แต่ละเขตเศรษฐกิจก็ยากที่จะให้ความร่วมมือทางด้านการค้าระหว่างกัน มีแต่จะใช้มาตรการป้องกันตัวเอง หรือที่เรียกว่า Protectionism หรือพูดง่ายๆ ก็คือการกีดกันทางการค้านำมาใช้ตัดกำลังคู่แข่งนั่นเอง และดูเหมือนว่าโลกเศรษฐกิจในยุคปัจจุบันก็เข้าข่ายนี้เสียด้วย เมื่อหลายเขตเศรษฐกิจกำลังอยู่ในช่วงเศรษฐกิจขาลง

ในปลายปีนี้ อาเซียนเองกำลังจะเข้าสู่การเป็นประชาคมเศรษฐกิจร่วมเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันภายใต้เป้าหมายการเป็นเขตเสรีทางการค้าที่ไม่มีอุปสรรคทางด้านภาษีระหว่างกัน แต่กระนั้นสิ่งที่ยังเป็นเรื่องกวนใจอาเซียนทุกประเทศอยู่นั่นก็คือ การใช้มาตรการกีดกันที่ไม่ใช่ภาษี หรือที่เรียกว่า Non-tariff barrier เช่น การกำหนดโควตาการนำเข้าสินค้าห้ามนำเข้าเกินเท่านี้ หรือว่ามีมาตรการตรวจเช็กคุณภาพสินค้าที่รุนแรงกว่าปกติ เป็นต้น

เมื่อวานนี้ สหภาพยุโรปได้ประกาศให้ใบเหลืองกับไทย ให้เวลาไทย 6 เดือนไปปรับปรุงมาตรการการใช้แรงงานในอุตสาหกรรมประมง ไม่เช่นนี้สินค้าอาหารทะเลต่างๆ จากไทยอาจจะถูกแบนห้ามเข้าไปยังสหภาพยุโรปได้

ก่อนหน้านี้เพียงสัปดาห์เดียว ยุโรปเองก็ประกาศตั้งข้อกล่าวหาบริษัท กูเกิล บริษัท เสิร์ชเอนจิ้น และเทคโนโลยีรายใหญ่จากสหรัฐว่าเข้าข่ายผูกขาดตลาด โดยเฉพาะการบังคับให้ลูกค้าใช้แพลตฟอร์มระบบแอนดรอยด์บนมือถือสมาร์ทโฟน เป็นต้น

ทั้งสองกรณีแน่นอนว่าส่วนหนึ่งก็ถือว่าเป็นการกีดกันทางการค้าอย่างหนึ่งเช่นกัน ในภาวะที่เศรษฐกิจของสหภาพยุโรปนั้นไม่สู้ดีนักในขณะนี้ ดังนั้นมาตรการปกป้องตัวเอง และการกีดกันทาง
การค้าในรูปแบบต่างๆ จึงปรากฏออกมาให้เห็นได้อาจจะถี่ขึ้น

แต่กระนั้นก็ตาม สำหรับกรณีสินค้าอาหารทะเลไทย ก็ต้องพบว่าเรามีช่องโหว่ จุดโหว่เรื่องการใช้แรงงานทาสในอุตสาหกรรมนี้อย่างเป็นจริงเป็นจังมาตั้งแต่สมัยพระเจ้าเหา

แต่ภาครัฐไทยกลับไม่กระตือรือร้นที่จะแก้ปัญหาราวกับว่าเกรงจะกระทบนายทุน และกระทบอุตสาหกรรมสินค้าทะเลของบ้านเรา ในฐานะที่ไทยนั้นเป็นผู้ส่งออกอาหารทะเลที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 3 ของโลก ทั้งๆ ที่ทะเลไทยแทบจะไม่มีปลาเหลือออยู่แล้วครับ

ที่นำเรื่องนี้ขึ้นมาเรียนบอกกัน เพราะต้องการจะสื่อว่าในขณะนี้ภาวะเศรษฐกิจโลกแทบจะเอาแน่เอานอนไม่ได้ หลายเขตเศรษฐกิจอยู่ในภาวะย่ำแย่ โดยเฉพาะมหาอำนาจทั้งหลายทั้งยุโรป สหรัฐ จีน หรือญี่ปุ่น ซึ่งเป็นช่วงที่ใครก็มุ่งแต่การปกป้องตัวเอง

อยู่ที่ตัวเรา อยู่ที่ประเทศไทยเองที่จะปิดช่องโหว่จะแก้ปัญหาของตัวเองไม่ให้ถูกต่างชาติเล่นงานได้แค่ไหน ในภาวะเศรษฐกิจโลกที่ยากลำบากเช่นนี้ครับ