ขบวนยาตรา และสมโภชช้างเผือก

เมื่อช้างสำคัญจากเชียงใหม่มากรุงเทพฯ โดยทางรถไฟนั้น ทางราชการจัดพิธีต้อนรับ ตั้งแต่นครลำปาง พิษณุโลก บางปะอิน จนกระทั่งถึงกรุงเทพฯ  เป็นเวลา 7 วัน นับจาก
วันที่ 9 พ.ย. 2470 ถึงวันที่ 16 พ.ย. 2470  ซึ่งพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จฯ ไปทรงรับ ณ สถานีรถไฟจิตรลดา

ก่อนเดินทาง 1 วัน เชียงใหม่จัดพิธีสวดมนต์ตอนบ่าย เลี้ยงพระตอนเช้า เวียนเทียนสมโภช เพื่อส่งช้างสำคัญโดยมีพระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงกำแพงเพชรอัครโยธิน เสนาบดีกระทรวงพาณิชย์และคมนาคม ในหน้าที่ผู้บัญชากรมรถไฟหลวง เสด็จฯ ขึ้นไปทรงเป็นประธาน

 9 พ.ย. ขบวนแห่ช้างสำคัญและช้างแม่ กับวานรเผือกไปขึ้นรถพ่วงของรถไฟขบวนพิเศษ ออกจากเชียงใหม่ พัก ณ สถานีรถไฟปางหัวพง  1 คืน

 10 พ.ย. ออกจากปางหัวพงถึงนครลำปาง เวลา พักแรม 1 คืน รุงขึ้นวันที่ 11 พ.ย. จากนครลำปางถึงเด่นชัย พักแรม 1 คืน โดยมีมหรสพสมโภช

 12 พ.ย. ออกจากเด่นชัยถึงพิษณุโลก โดยสมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงลพบุรีราเมศวร์ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย เสด็จฯ ขึ้นไปทรงเป็นประธานในการรับช้างสำคัญ

 13 พ.ย. ขบวนยาตราช้างสำคัญจากพิษณุโลกถึงบางปะอิน เจ้าพนักงานจะได้ประโคมสังข์แตร ฆ้องชัย ปี่พาทย์ พระสงฆ์ทรงสมณศักดิ์ในมณฑลอยุธยา 10 รูป สวดชัยมงคลคาถารับช้างสำคัญ พราหมณ์พระหมอเฒ่า พราหมณ์พฤฒิบาศกระทำพระราชพิธีธนญชัยบาศ ณ โรงพิธีพราหมณ์ กรมพระคชบาลกระทำพิธีรำพัดชาทอดเชือกดามเชือก ที่หอพระปริตรมีพระสงฆ์ผลัดเปลี่ยนกันสวดภาณวารสำรับละ 4 รูป นั่งปรก 1 รูป ทั้งกลางวันและกลางคืนตลอด ที่เว้นไม่ได้คือมหรสพมีสมโภชทั่วถึง

วันที่ 14 พ.ย. เวลาเช้าแห่ช้างสำคัญออกอาบน้ำ เลี้ยงพระ ตั้งบายศรี และการพิธีอื่นๆ โดยมี สมเด็จพระราชปิตุลาบรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้ากรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช เสด็จฯ ขึ้นไปทรงเป็นประธาน

 15 พ.ย. รถไฟออกจากสถานีบางปะอิน ลงมาสถานีจิตรลดา

ก่อนกำหนดเวลารถไฟถึงสถานีจิตรลดา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเครื่องเต็มยศ เสด็จฯ โดยรถยนต์พระที่นั่งจากพระที่นั่งอัมพรสถานถึงสถานีจิตรลดาเพื่อทรงรอรับ โดยจัดพิธีมโหฬาร ซึ่งเป็นพระราชพิธีโบราณ ทั้งพิธีพราหมณ์ และพิธีพุทธ เพื่อสมโภช เช่นถวายผ้าไตรจีวรแพรสีขาว ย่ามสีขาว แม้กระทั่งถลกบาตรก็สีขาว

 16 พ.ย. เวลารุ่งเช้า เจ้าพนักงานกรมช้าง ได้จัดการให้ช้างสำคัญตักบาตรพระสงฆ์ 30 รูป ตามประเพณี แล้วแห่ช้างอาบน้ำที่มณฑปสำหรับอาบน้ำ ขั้นตอนต่อจากนี้เป็นพิธีขึ้นระวางช้างสำคัญ เช่น พระเจ้าอยู่หัวทรงหลั่งน้ำ พระราชทานช้างสำคัญ ด้วยพระเต้าศิลาและหม้อน้ำทองกับทั้งน้ำพระมหาสังข์ แล้วเสด็จฯ กลับลงมาทรงเจิมและพระราชทานท่อนอ้อยแดง อันจารึกนามว่า พระเศวตคชเดชน์ดิลก แก่ช้างสำคัญขึ้นระวางเสร็จแล้ว ทรงพระกรุณาโปรดให้พระบรมวงศ์ผู้ใหญ่ทรงเจิม และพราหมณ์เข้ารดน้ำสังข์ต่อไปตามประเพณี

เจ้าพนักงานแต่งเครื่องคชาภรณ์  ตามยศพระยาช้าง ทรงพระกรุณาให้เจ้าพนักงานนำก้อนแร่ทองคำใหญ่มีสายพร้อมผูกคอทำขวัญพระยาช้าง และตั้งต้นไม้ทองเงิน 4 มุมแท่นช้าง หลังจากนั้นโปรดให้พนักงานแห่สลากภัตรถวายพระสงฆ์ 20 รูป ถวายภัตตาหารพระสงฆ์ การมหรสพจัดแสดงสมโภชทั้งกลางวันและกลางคืน

เป็นเสร็จขบวนยาตราทางรถไฟ พิธีรับช้างและขึ้นระวางสมโภชพระยาช้างพระเศวตคชเดชน์ดิลก