การบริหารคณะสงฆ์ กรุงเทพมหานคร ถึงเวลาเปลี่ยนแปลง

การปกครองคณะสงฆ์กรุงเทพมหานครอาจมีการเปลี่ยนแปลง เมื่อมีการแต่งตั้งเจ้าคณะกรุงเทพมหานครรูปใหม่

โดย...สมาน สุดโต

การปกครองคณะสงฆ์กรุงเทพมหานครอาจมีการเปลี่ยนแปลง เมื่อมีการแต่งตั้งเจ้าคณะกรุงเทพมหานครรูปใหม่ แต่เป็นใคร อยู่ที่พระมหาเถระ คือ สมเด็จพระพุทธชินวงศ์ เจ้าคณะใหญ่หนกลาง พระราชวิสุทธิเวที (สายชล) เจ้าคณะภาค 1 และมหาเถรสมาคม เลือกสรร

เมื่อมหาเถรสมาคมเห็นชอบแต่งตั้ง พระธรรมสิทธินายก (เฉลิม พนฺธุรํสี) อายุ 80 ปี พรรษา 58 ป.ธ.5 น.ธ.เอก พธ.บ. เจ้าอาวาสวัดจันทาราม แขวงบางยี่เรือ เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร ให้เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะกรุงเทพมหานคร และให้ดำเนินการได้ทันที หลังจากปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งเจ้าคณะกรุงเทพมหานครมาด้วยดี จนมีอายุครบ 80 ปี โดยไม่ทุพพลภาพ หรือพิการ เมื่อวันที่ 12 มี.ค. 2556 ทำให้ตำแหน่งเจ้าคณะ กทม.ว่าง

พระธรรมสิทธินายก ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะกรุงเทพมหานคร มา 2 ปี ก็เกษียณอายุ แต่ได้สร้างประวัติศาสตร์ในการบริหารคณะสงฆ์ไว้อย่างน้อยก็หนึ่งเรื่อง คือ ห้ามพระสังฆาธิการในสังกัดที่ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาส หรือตำแหน่งใดตำแหน่งหนึ่ง ซึ่งต้องไปรับหนังสือแต่งตั้งจากเจ้าคณะ กทม. นำเครื่องสักการะมีราคาไปถวายอย่างเด็ดขาด เว้นแต่ดอกไม้ธูปเทียน เมื่อนำไปถวายแล้วต้องนำกลับไปบูชาพระประธานในอุโบสถวัดนั้นๆ ในขณะเดียวกันก็ห้ามพระที่อยู่ในคณะทำงาน และฝ่ายเลขานุการ เจ้าคณะ กทม.รับนิมนต์ไปสวดชัยมงคลคาถา พระสงฆ์ที่ได้รับแต่งตั้งในตำแหน่งใดตำแหน่งหนึ่ง เพื่อไม่ให้เกิดคำครหาในเรื่องประโยชน์ทับซ้อน และให้เห็นความโปร่งใส

 

ปฏิปทานี้ได้สร้างความสุขใจแก่พระสงฆ์ในกรุงเทพมหานครมาก เพราะเคยเหนื่อยต่อการหาเครื่องสักการะพระผู้ใหญ่บางรูปที่มีอำนาจมาแล้ว จึงเสียดายที่ท่านดำรงตำแหน่งเพียง 2 ปี ก็เกษียณอายุเสียแล้ว มิเช่นนั้นคงได้เห็นความโปร่งใสในด้านต่างๆ อีกแน่นอน

พื้นเพเดิมเป็นคน จ.พิจิตร อุปสมบทเป็นพระภิกษุหลังจากเกณฑ์ทหารแล้ว ร่ำเรียนบาลี นักธรรมจากพิจิตร ย้ายมาอยู่วัดจันทาราม และเรียนจบมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (มจร.) เมื่อเป็นเจ้าคณะ กทม. จึงกลายเป็นบัณฑิต มจร.รูปแรกที่ดำรงตำแหน่งสูงและสำคัญนี้

เมื่อตำแหน่งเจ้าคณะ กทม.ว่าง จึงเป็นหน้าที่ผู้บริหารคณะสงฆ์ที่มีสมเด็จพระพุทธชินวงศ์ วัดพิชยญาติการาม เจ้าคณะใหญ่หนกลาง พระราชวิสุทธิเวที (สายชล) เจ้าคณะภาค 1 ว่าจะตกลงปลงใจเลือกใครให้ดำรงตำแหน่งใหญ่และสำคัญนี้ต่อไป

พระเถระที่อยู่ในกระแสที่พูดถึงกันมาก ได้แก่ 1 พระพรหมดิลก (เอื้อน ป.ธ. 9 Ph.D.) เจ้าคณะภาค 14 กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดสามพระยา 2 พระธรรมเจดีย์ (ประกอบ ป.ธ. 9 Ph.D.) เจ้าคณะภาค 13 เจ้าอาวาสวัดกัลยาณมิตร เพราะทั้งสองใกล้ชิดและรู้ทางกันดีกับเจ้าคณะใหญ่หนกลาง

พระพรหมดิลก นั้น นอกจากเป็นลูก อ.ย. (อยุธยา) ด้วยกัน ยังมีฝีมือด้านบริหารคณะสงฆ์ขั้นแนวหน้า กล้าชนกับผู้ที่หาญมาทำลายความมั่นคงทางพระพุทธศาสนา ดังเช่นวัดย่านมีนบุรีที่เคยเจอมาแล้ว แต่กระแสตั้งพระพรหมดิลกแผ่วไป เมื่อมีมือมืดส่งใบปลิวตีแผ่มุมมืดให้มหาเถรสมาคมทราบ ถึงกระนั้นก็ยังมีภาษีกว่าคู่แข่งรูปอื่นๆ

พระธรรมเจดีย์ (ประกอบ ป.ธ. 9 Ph.D.) เจ้าคณะภาค 13 เคยอยู่สำนักวัดชนะสงครามร่วมกับสมเด็จพระพุทธชินวงศ์ เจ้าคณะใหญ่หนกลาง ได้รับการสนับสนุนจากสมเด็จพระมหาธีราจารย์ (นิยม ฐานิสสรมหาเถระ) ให้ออกมาเป็นเจ้าอาวาสพระอารามหลวงไล่เลี่ยกัน กับสมเด็จพระพุทธชินวงศ์ มีโอกาสเติบโตในตำแหน่งบริหาร และสมณศักดิ์สูง เพราะรุ่นเดียวกัน ที่สอบได้เปรียญธรรม 9 ประโยคพร้อมกันล้วนได้ดี เป็นรองสมเด็จไปแล้ว เช่น พระพรหมโมลี (สุชาติ ป.ธ.9) เจ้าคณะภาค 5 เลขานุการแม่กองบาลีสนามหลวง วัดปากน้ำภาษีเจริญ และพระพรหมบัณฑิต (ประยูร ป.ธ.9 Ph.D.) อธิการบดี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เจ้าคณะภาค 2 แต่พระธรรมเจดีย์ที่เป็นชั้นธรรมมาตั้งแต่ พ.ศ. 2546 ยังอยู่ที่เดิม

โอกาสเป็นเจ้าคณะ กทม.มาแรงเช่นกัน ถ้าไม่ติดขัดบางเรื่องที่สร้างความลำบากใจให้ผู้ใหญ่ แต่เป็นเรื่องอะไร ไปสืบดูเถิด

สำหรับรองเจ้าคณะกรุงเทพมหานคร 2 รูป คือ พระเทพวิริยาภรณ์ (นรินทร์ นรินฺโท ป.ธ.3) อายุ 70 ปี เจ้าอาวาสวัดหัวลำโพง รองเจ้าคณะ กทม.อันดับหนึ่ง และพระราชปริยัติเวที (สุชาติ กิตฺติปญฺโญ ป.ธ.8) อายุ 50 ปี รองอันดับ 2 ที่รับพระบัญชาแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดสุวรรณาราม เขตบางกอกน้อย วันที่ 22 มี.ค. 2556 (โดยลาออกจากเจ้าอาวาสวัดดาวดึงษ์) ต่างก็มีโอกาสเป็นเจ้าคณะกรุงเทพมหานครด้วยกัน แต่ยังไม่ถึงเวลา

 

นิตยสารรายเดือน ธงธรรม ที่รายงานความเคลื่อนไหวของคณะสงฆ์ ฉบับล่าสุด เสนอเรื่องเจ้าคณะ กทม. ในฝันว่า พระพรหมสิทธิ (ธงชัย สุขญาโณ) เจ้าคณะภาค 10 ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสระเกศ ที่มีเครือข่ายด้านความมั่นคงแนบแน่นทุกฝ่าย มีคุณสมบัติตรงสเปกสมเด็จพระพุทธชินวงศ์ ที่ต้องการพระสังฆาธิการมาบริหาร กทม. ที่ต้องทันลูกทันคน มีวิสัยทัศน์ เพราะ กทม.กลายเป็นแนวรุกของผู้คนจากต่างศาสนา หากได้ผู้นำไม่เฉียบแหลม การข่าวไม่ดี อาจไม่ทันเกมรุกต่างๆ ก็ได้ อาจมีโอกาสก็ได้ ถ้าได้รับการผลักดัน

ผู้เขียนนมัสการและขอสัมภาษณ์พระพรหมสิทธิทางโทรศัพท์ ขณะที่ตรวจงานภาค 10 ที่ จ.อุบลราชธานี ท่านบอกว่า ตอนนี้ไม่คิดงานอื่น เพราะสนุกกับงานภาค 10 ที่สานต่อโครงการที่พระพรหมกวี (อดีตเจ้าคณะภาค 10) ริเริ่มไว้ เช่น การสร้างศูนย์การบริหารคณะสงฆ์ มูลค่านับร้อยล้านบาท ที่ อ.ม่วงสามสิบ เมื่อสร้างเสร็จจะเป็นศูนย์บริหารคณะสงฆ์สมบูรณ์แบบ ประกอบด้วย ที่ตั้งสำนักงานภาค 10 ที่ตั้งสำนักงานเจ้าคณะจังหวัดต่างๆ ในภาค 10 ศูนย์โอท็อป ห้องประชุมใหญ่ และสถานที่ปฏิบัติธรรมที่รองรับประชาชนได้หลายร้อยคน

ส่วนตำแหน่งเจ้าคณะ กทม.นั้น มีผู้เหมาะสมอยู่แล้ว จึงขออยู่ห่างๆ

แหล่งข่าวเปิดเผยว่า เรื่องนี้มีความเป็นไปได้ ถ้าสมเด็จพระพุทธชินวงศ์ เจ้าคณะใหญ่หนกลาง ต้องการ และสมเด็จพระพุฒาจารย์ ประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช เจ้านายโดยตรงพระพรหมสิทธิ ผลักดัน

เมื่อพระมหาเถระชั้นผู้ใหญ่ทั้งสองเห็นพ้องต้องกัน กทม.จะพบกับการเปลี่ยนแปลงแน่นอน แต่จะเป็นใคร พระเถระรูปใดจะได้รับตำแหน่งอันทรงเกียรติ วันที่ 30 มี.ค. 2556 ซึ่งเป็นวันประชุมมหาเถรสมาคม น่าจะรู้