กระบวนการสำคัญกว่าเป้าหมาย

โดย...ทวี สุรฤทธิกุล

***************

รัฐกำลังรับมือกับม็อบด้วยความอดทนและละมุนละม่อม

ในช่วงเดือนสองเดือนที่ผ่านมา มีเสียงเรียกร้องจากผู้ที่สนับสนุนรัฐบาลให้ใช้มาตรการ “หนัก ๆ” กับการจัดการม็อบ แต่ดูเหมือนรัฐบาลจะไม่ตามใจบรรดากองเชียร์เท่าใดนัก เพราะยังคงใช้ลีลา “เนิบๆ” ที่จะจัดการกับม็อบ จากเดิมที่เคยตั้งกองกำลังออกมาเผชิญหน้ากับม็อบ ก็มาใช้ตู้คอนเทนเนอร์มาวางขวางทางไว้แทน ทั้งยังปล่อยให้ม็อบทำอะไรได้ตามใจ โดยเชื่อว่าม็อบคงจะ “หมดแรงไปเอง” รวมถึงการจับแกนนำหรือผู้เกี่ยวข้องกับการก่อม็อบ ผ่านการใช้กฎหมายเข้าจับกุมและดำเนินคดี ด้วยยุทธวิธีที่เรียกว่า “เล็มหัว - เล็มหาง” กัดกร่อนกระบวนการม็อบไปเรื่อย ๆ โดยคาดว่าม็อบคงจะ “หมดมุก” เร็ว ๆ นี้

เมื่อหลายเดือนก่อน ผู้เขียนได้รับหมายเรียกจากพนักงานของกรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ) ในข้อหาว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับการก่อม็อบของ กปปส. ในช่วงเดือนพฤศจิกายน 2556 ถึงเดือนพฤษภาคม 2557 ซึ่งในคดีนี้มีผู้ถูกหมายเรียกหลายคน กลุ่มของผู้เขียนถูกเรียกไปเป็นชุดแรกมีจำนวนประมาณ 10 คน เมื่อเข้าไปในห้องสอบสวนของดีเอสไอที่ศูนย์ราชการ ถนนแจ้งวัฒนะ ก็ไม่ได้มีการแยกสอบสวน แต่ให้อยู่ในห้องรวมแล้วจับคู่กันกับพนักงานสอบสวน

ในห้องนั้นจึงแออัดและมีแต่เสียงเซ็งแซ่ของการซักถามตลอดเวลากว่าชั่วโมงนั้น จากนั้นในสัปดาห์ต่อมาก็มีเรียกผู้เกี่ยวข้องอีกกลุ่มหนึ่งมาซักถามในแบบเดียวกัน ทราบจากทนายความที่มีผู้จัดหามาให้ว่า คดีนี้คงจะเรียบร้อยในอีกไม่นาน เพราะดีเอสไอกำลังรีบเร่งดำเนินการอยู่ แต่ก็ขออย่าได้ตื่นเต้นตกใจ เพราะผู้ที่ถูกเชิญมาส่วนใหญ่จะเป็นนักวิชาการ ไม่ได้เป็นแกนนำหรือ “ผู้ก่อการ” แต่อย่างใด แม้บางคนจะขึ้นพูดบนเวทีหลายครั้ง แต่ก็เป็นการ “ให้ความรู้และวิพากษ์วิจารณ์โดยสุจริตใจ”

หลังจากที่ให้ปากคำแก่ดีเอสไอแล้วเสร็จ พวกเรามาทานอาหารกันในร้านอาหารที่ชั้นล่างของศูนย์ราชการ ผู้เขียนได้นั่งคุยกันกับ “อดีตคนเดือนตุลา” ซึ่งปัจจุบันอายุเกือบ 70 ปี ซึ่งเป็นผู้ถูกกล่าวหาในเรื่องม็อบ กปปส.นี้ด้วยอีกคนหนึ่ง เขาบอกว่าเขาได้ร่วมเคลื่อนไหวกับแนวร่วมนิสิตนักศึกษาแห่งประเทศไทย มาตั้งแต่ พ.ศ. 2515 ตั้งแต่ที่เป็นนิสิตปี 1 ในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยมีการก่อม็อบครั้งแรกที่หน้าทำเนียบรัฐบาลเพื่อต่อต้านสินค้าญี่ปุ่น (ผู้เขียนที่ยังเรียนอยู่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ก็ไปร่วมฟังปราศรัยในครั้งนั้นเช่นกัน)

จากนั้นก็มีการร่วมเคลื่อนไหวกับนักศึกษาของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ในการต่อต้านฝ่ายบริหารของมหาวิทยาลัยที่รับใช้เผด็จการทหาร ทั้งยังได้ไปร่วมให้กำลังใจแก่คณะบุคคลที่ถูกตำรวจจับกุมที่สถานกักขังโรงเรียนพลตำรวจ บางเขน เพราะไปเดินแจกใบปลิวเรียกร้องรัฐธรรมนูญในต้นเดือนตุลาคม2516 จนกระทั่งมีการชุมนุมเรียกร้องกันมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ อันนำมาสู่เหตุการณ์วันมหาวิปโยคในวันที่ 14 ตุลาคมปีนั้น ซึ่งเขาก็เป็นคนที่ “อยู่วงใน” ของการชุมนุมนั้นมาโดยตลอด ทั้งยังได้ร่วมเคลื่อนไหวในการชุมนุมที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จนกระทั่งทหารเข้ามาล้อมปราบในวันที่ 6 ตุลาคม 2519 นั้นด้วย ซึ่งเขากำลังจะจบการศึกษาในปีนั้นพอดี แต่เขาต้องหนีเข้าป่าไปทำงานให้พรรคคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยเป็นเวลาหลายปี

จนกระทั่งในปี 2527 จึงได้ออกมาจากป่าด้วยนโยบายการเมืองนำการทหาร ด้วยคำสั่งของสำนักนายกรัฐมนตรี ฉบับที่ 66/2523 แล้วได้ทำงานที่บริษัทแห่งหนึ่ง แต่ก็ยังร่วมกิจกรรมทางการเมืองต่าง ๆ มาอย่างต่อเนื่อง ทั้งในม็อบเดือนพฤษภาคม 2535 ม็อบเสื้อเหลือง พ.ศ. 2548-2549 จนถึงม็อบ กปปส.นี้

ในความเป็น “ม็อบมืออาชีพ” ของพี่คนนี้ เขาได้นำมาอธิบายการเคลื่อนไหวของม็อบเยาวชนที่เคลื่อนไหวต่อต้านรัฐบาลอยู่ในขณะนี้ว่า ขออย่าให้มองแค่ว่าคนเหล่านี้กำลังเรียกร้องอะไร แต่อยากจะให้มองถึง “กิจกรรม” หรือ “กระบวนการ” ที่พวกเขากำลังกระทำกันอยู่นั้นมากกว่า ซึ่งพี่บอกว่ามันคือ “กระบวนการในการหล่อหลอม” เริ่มจากหล่อหลอมในความรู้สึกเกลียดชังต่อระบอบการปกครองนี้ร่วมกัน โดยใช้ความเป็นรัฐบาลเผด็จการเป็น “เป้าชก” มีทหารเป็นลำตัว และสถาบันเป็นศีรษะให้ชก ส่วนที่จะน็อคเมื่อไหร่นั้นไม่ใช่เป้าหมายสำคัญ เอาแค่ “นวด” ไปเรื่อย ๆ ให้บอบช้ำ แล้วสิ่งที่เขาต่อสู้นั้นก็จะ “ล้ม” ไปเอง

พี่เขาบอกว่าในการต่อสู้กับเผด็จการทหารในช่วงเดือนตุลาคม 2516ก็เกิดจากการบ่มเพาะให้เกิดความรู้สึกเกลียดชังทหารร่วมกัน เพียงแต่ว่าหลังจากนั้นผู้ที่มาใช้อำนาจรัฐเป็นฝ่ายที่ไปกวักมือเรียกทหารเข้ามาเอง จนกระทั่งเกิดเหตุการณ์6 ตุลาคม 2519แต่กระนั้นในการต่อสู้กับเผด็จการ รสช. ในเดือนพฤษภาคม 2535 ก็สามารถโค่นล้มทหารได้อีก ดังนั้นเยาวชนเหล่านี้จึงเชื่อว่า ด้วยการ “กระหน่ำ” ผ่านสื่อโซเชียลที่เยาวชนเหล่านี้ค่อนข้างจะได้เปรียบ น่าจะค่อย ๆ บ่อนเซาะให้การต่อสู้นี้ได้รับชัยชนะในที่สุด

เยาวชนเหล่านี้อาจจะเป็น “มวยวัด” แต่ถ้ารัฐบาลตั้งการ์ดไม่ดี ก็มีสิทธิ์ถูกน็อคได้เช่นเดียวกัน

*******************************