"ยิ่งลักษณ์" ติดคุก ต่อลมหายใจ "เพื่อไทย"

โดย...ทีมข่าวการเมืองโพสต์ทูเดย์

ปริศนาว่าด้วย “ยิ่งลักษณ์ Where are you?” ยิ่งลักษณ์ไปอยู่ที่ไหนเริ่มได้รับการคลี่คลายเป็นลำดับพอสมควรนับตั้งแต่ตัดสินใจหันหลังให้แผ่นดินเกิดเมื่อวันที่ 25 ส.ค.ที่ผ่านมา หลังจากก่อนหน้านี้แม้แต่ฝ่ายความมั่นคงเองที่ติดตามอดีตนายกฯ แบบหายใจรดต้นคอมาตลอดยังหาคำตอบไม่ได้

จุดเปลี่ยนสำคัญที่คำตอบเริ่มปรากฏขึ้นเห็นจะเป็นการพบภาพจากกล้องวงจรปิดที่เป็นการแสดงให้เห็นถึงยานพาหนะที่พา “ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร” หลบหนี จนมาสืบทราบภายหลังว่างานนี้มีตำรวจนอกแถวเป็นผู้ให้การสนับสนุน

จนกระทั่งล่าสุด พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ออกมายอมรับว่าพบสถานที่กบดานแล้ว คือ นครรัฐดูไบ ประเทศสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ซึ่งอย่างที่ทราบดีว่าเป็นแหล่งพำนักพักพิงของ “ทักษิณ ชินวัตร” อดีตนายกรัฐมนตรีในช่วงหลายปีมานี้

การหายตัวของยิ่งลักษณ์ แง่หนึ่งสร้างความเสียหน้าให้กับ คสช.ไม่น้อย ซึ่งเป็นการสะท้อนให้เห็นถึงการหละหลวม และยังเป็นคำถามว่าถึงที่สุดแล้วหน่วยงานของรัฐไทยจะสามารถใช้กฎหมายระหว่างประเทศส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดนได้หรือไม่ แต่อีกมุมหนึ่ง คสช.ก็อาจจะได้คะแนนในทางการเมืองขึ้นมาบ้างเช่นกันจากการที่ยิ่งลักษณ์อ้างว่าตัวเองเป็นประชาธิปไตย แต่กลับหลบหนีกระบวนการยุติธรรม

อย่างไรก็ตาม เรื่องการติดตามตัวยิ่งลักษณ์มารับโทษจำคุก 5 ปี ตามคำพิพากษาของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองไม่ต่างอะไรกับหนังชีวิตที่ต้องดูกันยาว แต่หากมองลงไปในคำพิพากษาของศาลฎีกาฯ เมื่อวันที่ 27 ก.ย. จะพบว่ามีบางมุมในทางการเมืองที่น่าสนใจเช่นกัน

ก่อนอื่นเวลานี้ยังไม่มีคำพิพากษาฉบับเต็มเผยแพร่จากทางศาลฎีกาอย่างเป็นทางการ ทำให้ต้องดูจากเอกสารข่าวของศาลฎีกาที่เป็นการสรุปคำพิพากษาของศาลฎีกาเมื่อวันที่ 27 ก.ย.เป็นหลัก

ในเอกสารสามารถสรุปเป็นประเด็นสำคัญที่ศาลฎีกาได้วินิจฉัยเป็น 3 ประเด็น

1.ศาลฎีกาฯ พิพากษาว่านโยบายจำนำข้าวแม้จะเป็นนโยบายของรัฐบาลที่แถลงไว้ต่อรัฐสภาแต่อยู่ในขอบอำนาจที่คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ตรวจสอบได้

2.รัฐบาลได้วางกรอบการทำงานในการป้องกันการทุจริตของนโยบายรับจำนำข้าวเอาไว้ล่วงหน้าก่อนแล้ว และในระหว่างการดำเนินนโยบายดังกล่าวได้เข้าไปดำเนินการตรวจสอบ ในประเด็นนี้จึงยังรับฟังไม่ได้ว่ายิ่งลักษณ์ละเว้นการปฏิบัติหน้าที่

3.ยิ่งลักษณ์รับทราบถึงปัญหาและความเสียหายในการระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ หรือจีทูจี จากการอภิปรายไม่ไว้วางใจในที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎร และถึงแม้กระทรวงพาณิชย์จะตั้งคณะกรรมการตรวจสอบแต่ทำการตรวจสอบไม่ตรงกับประเด็นที่มีการอภิปราย ตามพฤติการณ์แสดงให้เห็นว่ายิ่งลักษณ์รับทราบถึงความเสียหายแต่ไม่ได้มีการระงับยับยั้ง การกระทำของยิ่งลักษณ์จึงเป็นการละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยทุจริต

เรียกได้ว่า หมัดน็อกยิ่งลักษณ์ อยู่ที่โครงการจีทูจี ซึ่งเป็นคดีที่ศาลฎีกาฯ เพิ่งพิพากษาจำคุก “บุญทรง เตริยาภิรมย์” อดีต รมว.พาณิชย์ เป็นเวลาร่วม 4 ทศวรรษนั่นเอง หรือถ้าจะพูดให้เข้าใจง่ายกว่านั้นคือ นโยบายรับจำนำข้าวไม่ผิด แต่ผิดตรงที่มีการทำจีทูจีทุจริตนั่นเอง

ในภาพใหญ่ที่ออกมาเช่นนี้ ในมุมของพรรคเพื่อไทยย่อมใจชื้นอยู่บ้าง เพราะหลายปีมานี้โดนกล่าวหามาตลอดว่าการรับจำนำข้าวเป็นนโยบายที่ล้มเหลวลงอย่างสิ้นเชิง

พอคำพิพากษาออกมาเช่นนี้ แม้จะมีการเอ่ยว่า มีความเสียหายก็จริง แต่นั่นเป็นความเสียหายในทางปฏิบัติไม่เกี่ยวกับนโยบายของรัฐบาลโดยตรง ย่อมช่วยให้พรรคเพื่อไทยหายใจได้โล่งมากขึ้นท่ามกลางภาวะที่พรรคการเมืองกำลังอยู่ในช่วงขาลงเช่นนี้

จากคำพิพากษาที่ปรากฏออกมาสู่สาธารณะนั้น เป็นทั้งวิกฤตและโอกาสของพรรคเพื่อไทยไปในคราวเดียวกัน

มุมวิกฤตคงจะเป็นในมิติของครอบครัวชินวัตรที่มีอดีตนายกฯ ถึงสองคนที่ถูกศาลพิพากษาให้จำคุก จนเริ่มเป็นที่อกสั่นขวัญแขวนของบรรดาสมาชิกพรรคเพื่อไทยว่าคนตระกูลชินวัตรจะทิ้งพรรคเพื่อไทยไว้กลางทางและเผชิญหน้ากับ คสช.โดยลำพังหรือไม่

ส่วนในมุมที่เป็นโอกาสนั้น แน่นอนว่าจะเป็นจังหวะสำคัญที่พรรคเพื่อไทยจะได้ปฏิรูปโครงสร้างของพรรคเพื่อสลัดจากเงาของทักษิณให้มากที่สุดและลดแรงเสียดทานจากภายนอก

ยิ่งไปกว่านั้น พรรคเพื่อไทยจะได้มีที่ยืนในสนามเลือกตั้งมากขึ้นด้วย

กล่าวคือ พรรคฝ่ายตรงข้ามก็อาศัยผลของคดียิ่งลักษณ์มาโจมตีพรรคเพื่อไทยระหว่างการหาเสียงได้สะดวกมากนัก เนื่องจากศาลฎีกาฯ เองไม่ได้ให้ความเห็นลงไปแน่ชัดว่า ตัวนโยบายจำนำข้าวมีความผิดหรือไม่ เพราะอย่างที่ปรากฏออกมา คำพิพากษาของศาลเน้นไปในทางปัญหาทางปฏิบัติเป็นสำคัญ

ด้วยเหตุนี้ในการเลือกตั้งครั้งหน้าพรรคเพื่อไทยน่าจะมีแรงฮึดเพื่อกลับมาเป็นผู้ชนะได้มากขึ้น เว้นเสียแต่จะมีอุบัติทางการเมืองบางอย่างที่ทำให้พรรคเพื่อไทยต้องติดหล่มอีกรอบ หรือการเลือกตั้งถูกเลื่อนออกไปอย่างไม่มีกำหนด