LED Plant Factory เทรนด์ใหม่การเกษตร

โดย วราภรณ์ เทียนเงิน

โรงงานผลิตพืช (Plant Factory) เทคโนโลยีการปลูกพืชแบบปิดหรือกึ่งปิด ทำให้การปลูกพืชได้ทั้งคุณภาพและสารสำคัญตามที่ต้องการมีมูลค่าสูงขึ้น โดยไบโอเทค สวทช.ได้ผลักดันนำมาใช้ในประเทศเพื่อร่วมพลิกโฉมภาคเกษตรไทยและอุตสาหกรรมการเกษตร

“เฉลิมพล เกิดมณี” หัวหน้าห้องปฏิบัติการสรีรวิทยาและชีวเคมีด้านพืช ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เปิดเผยว่า ไบโอเทค สวทช. ได้ส่งเสริมการสร้างโรงงานต้นแบบผลิตพืช (Plant Factory) แห่งแรกที่ไบโอเทค จ.ปทุมธานี จัดตั้งอยู่ในอุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย เพื่อผลักดันสร้างโรงงานผลิตพืชสู่ประเทศไทย เพื่อทำให้ภาคเกษตรกรและภาคเอกชนได้รับประโยชน์

โรงงานผลิตพืช หรือ Plant Factory เป็นเทคโนโลยีผลิตพืชในระบบปิดหรือกึ่งปิด สามารถควบคุมสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมกับการปลูกพืช จึงปรับให้ปลูกพืชที่มีความต้องการสูง หรือมูลค่าสูง ทั้งปลูกผัก ให้ได้สาระสำคัญ เช่น ผักที่มีวิตามินซี การปลูกสมุนไพร ทำให้ผลิตสารสำคัญทางยาอย่างน้ำมันหอมระเหย (Essential oil) แคโรทีนอยด์ (Carotenoids) หรือแอนโทไซยานิน (Anthocyanin) เป็นต้น ตลอดจนสมุนไพรไทย เช่น ใบบัวบก เพื่อให้ได้สารตั้งต้น กระตุ้นคอลลาเจน ได้ตามที่ต้องการ

“ข้อดีของโรงงานผลิตพืชคือ ผลิตสารสำคัญที่มีความเสถียร ลดการปนเปื้อนจากโรค และลดการปนเปื้อนจากโลหะหลักทางการเกษตร และผลิตพืชที่นำไปใช้งานได้ทันที” เฉลิมพล กล่าว

ในปัจจุบันโรงงานผลิตพืชได้เข้าสู่การเป็นโรงงานผลิต LED Plant Factory ที่สามารถใช้ชนิดสีของแสงเป็นตัวกำหนดการเจริญเติบโต เช่น ใช้แสงสีน้ำเงินเร่งการเจริญเติบโตช่วงทำใบ หรือใช้แสงสีแดงช่วงเร่งการทำดอก เป็นต้น จึงเป็นผลดีต่อการเกษตรกรตรงกับความต้องการของอุตสาหกรรม

“เฉลิมพล” กล่าวต่อว่า ประเทศที่ได้พัฒนาและเป็นต้นแบบของการสร้างโรงงานพืชคือ ประเทศญี่ปุ่นได้พัฒนาต่อเนื่องกว่า 20 ปีแล้ว โดยในญี่ปุ่นจะมีโรงงานพืช สำหรับการปลูกผักเพื่อบริโภค หรือพืชที่กินใบและนำไปใช้ในอุตสาหกรรมอาหารเสริม

ทั้งนี้ ญี่ปุ่นจะมีค่าใช้จ่ายการลงทุน LED Plant Factory อยู่ที่ประมาณ 4,000 ดอลลาร์สหรัฐ/ตารางเมตร (ตร.ม.) หรือประมาณ 1.27 แสนบาท/ตร.ม. สร้างรายได้ปีละ 7.50 หมื่นบาท/ตร.ม. และคืนทุนภายใน 2-3 ปี โดยไบโอเทคได้นำ ศ.ไตโยกิ โคไซ ผู้เชี่ยวชาญด้านโรงงานผลิตพืชจากมหาวิทยาลัยชิบะ ประเทศญี่ปุ่น มาให้ความรู้ เพื่อร่วมมือหาเทคโนโลยีให้เหมาะสมกับไทย

ส่วนทั่วโลกมีโรงงานผลิตพืชรวมประมาณ 400 แห่ง และในต่างประเทศได้มุ่งสู่การสร้าง LED Plant Factory ทั้งญี่ปุ่นมีจำนวน 200 แห่ง ไต้หวัน 100 แห่ง จีน 50 แห่ง สหรัฐอเมริกา 25 แห่ง เกาหลี 10 แห่ง และสิงคโปร์ 2 แห่ง