‘อัยยะ’ เงาะโรงเรียนอบแห้ง ของดีจากนาสาร สุราษฎร์ธานี
อ.บ้านนาสาร จ.สุราษฎร์ธานี นั้นถือว่าขึ้นชื่อในการเป็นแหล่งกำเนิดของเงาะพันธุ์ดี ที่ชื่อว่า “เงาะโรงเรียน”
โดย..ไชยวัฒน์ สาดแย้ม
อ.บ้านนาสาร จ.สุราษฎร์ธานี นั้นถือว่าขึ้นชื่อในการเป็นแหล่งกำเนิดของเงาะพันธุ์ดี ที่ชื่อว่า “เงาะโรงเรียน” ในแต่ละปีผลผลิตเงาะโรงเรียนเฉพาะในพื้นที่ อ.บ้านนาสาร มีจำนวนมากกว่า 2 หมื่นตัน หากรวมกับผลผลิตจากพื้นที่อื่นๆ ทำให้เกิดปัญหาผลผลิตเงาะโรงเรียนล้นตลาด ส่งผลกระทบให้ราคาตก ทำให้กลุ่มเกษตรกรต้องคิดหาวิธีแปรรูปเงาะให้เป็นสินค้าในรูปแบบต่างๆ และหนึ่งในนั้นคือ “อัยยะ” เงาะโรงเรียนอบแห้ง
รัตนาพร บรรเทิงจิตร์ เจ้าของผลิตภัณฑ์เงาะอบแห้งอัยยะ แห่ง อ.บ้านนาสาร จ.สุราษฎร์ธานี บอกถึงจุดเริ่มต้นของการแปรรูปเงาะว่า ในฐานะรุ่นที่ 3 ของครอบครัวเกษตรกรชาวสวนเงาะ ได้เห็นถึงปัญหาฤดูกาลของผลผลิต ซึ่งเงาะจะล้นตลาด จึงเริ่มคิดค้นการแปรรูป ในช่วงแรกทดลองทำเงาะกวน ภูมิปัญญาดั้งเดิมของท้องถิ่น นำมาบรรจุซองขายตามร้านขายของฝาก แต่ปัญหาคือจะเก็บเอาไว้ได้ไม่นานนัก เงาะกวนจะเปลี่ยนสีจนเป็นสีออกดำทำให้ไม่ได้รับความนิยม
แม้ว่าเงาะกวน ผลิตภัณฑ์แปรรูปชนิดแรกจะไม่ประสบความสำเร็จ แต่ก็ได้รับความช่วยเหลือจากสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย ถ่ายทอดเทคโนโลยีการทำผลไม้อบแห้ง จึงนำมาพัฒนาผลิตภัณฑ์เงาะอบแห้งบรรจุซองขายมาตั้งแต่ปี 2555
“นับได้ว่าเป็นนวัตกรรมใหม่ที่ยังไม่เคยมีใครทำมาก่อน ได้รับการตอบรับในกลุ่มลูกค้าบางกลุ่ม ต่อมาได้มีการพัฒนาออกมาเป็นรูปแบบของกล่องบรรจุภัณฑ์ให้ดูทันสมัยและมีมาตรฐานมากยิ่งขึ้น”
แม้ว่าเงาะอบแห้งจะเริ่มเป็นที่รู้จักและนิยมรับประทานมากขึ้น แต่ปัญหาสำคัญที่ตามมา คือ การสร้างห้องเย็นเพื่อเก็บรักษาผลเงาะไว้เป็นวัตถุดิบการผลิตตลอดทั้งปี รวมทั้งค่าแรงคนงานในการแกะเมล็ดเงาะ จึงทำให้ราคาของเงาะอบแห้งค่อนข้างสูง
“ต้องหาตลาดนอกพื้นที่ซึ่งมีกำลังซื้อ จุดวางขายส่วนใหญ่จึงเป็นในห้างท็อปส์ ซุปเปอร์มาร์เก็ต กลุ่มนักท่องเที่ยวต่างชาติ จุดวางขายจึงเป็นร้านขายของฝากตามสนามบินต่างๆ แต่ตลาดก็เติบโตขึ้นได้เรื่อยๆ ตอนนี้ปัญหาไม่ใช่การตลาดแล้วแต่เป็นเรื่องวัตถุดิบที่มีป้อนให้เราไม่ได้ตามความต้องการ”
“ตัวแรกที่ออกมา คือ ชาอู่หลงกลิ่นเงาะ นำเนื้อเงาะมาผสมลงไปในชาอู่หลง เป็นซองแบบชงสำเร็จรูป ได้รับการตอบรับดีพอสมควร จึงผลิตเพิ่มเติมออกมาให้เป็นสินค้าทางเลือก เช่น ชาทุเรียน ชาลองกอง ชากล้วย ชาลิ้นจี่ ชาสับปะรด ชามะม่วง ชามังคุด ชามะพร้าว ชาสับปะรด ฯลฯ ชากลิ่นผลไม้ทุกชนิด จะนำชาอู่หลงเกรดดีมาผสมผสานกับเนื้อผลไม้อบแห้งแท้ๆ ไม่มีการใช้กลิ่นสังเคราะห์แต่อย่างใด เช่น ชากลิ่นทุเรียน เราก็จะใส่เนื้อทุเรียนลงไปด้วย”
ผลิตภัณฑ์ผลไม้แปรรูปในชื่อแบรนด์ “อัยยะ” ถือได้ว่าเป็นอีกหนึ่งตัวอย่าง สำหรับการพัฒนาตัวเองของเกษตรกรชาวสวนที่ลุกขึ้นมาพัฒนาตัวเอง สู่ธุรกิจการแปรรูปผลไม้ที่จะมีก้าวต่อๆ ไปที่มากกว่าคำว่า “เกษตรกร”