โชห่วยระส่ำรับศึกรอบทิศ จี้รัฐอุ้มติดเครื่องอีดีซีกู้ยอด

นอกจากจะโดนกระทบจากการแข่งขันของร้านโชห่วยด้วยกันแล้ว ยังถูกค้าปลีกรายใหญ่เข้ามาตีตลาด

***********************

โดย...จะเรียม สำรวจ

จากการแข่งขันที่รุนแรงของธุรกิจค้าปลีก ปัจจุบันไม่ได้แข่งขันกันเฉพาะช่องทางค้าปลีกในรูปแบบออฟไลน์เท่านั้น แต่รวมไปถึงการแข่งขันในรูปแบบออนไลน์ด้วย ประกอบกับปัจจุบันผู้บริโภคมีพฤติกรรมชอบความสะดวก ส่งผลให้ผู้ประกอบการธุรกิจค้าปลีกต้องปรับตัว เพื่อรับมือการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นดังกล่าว ไม่ว่าจะเป็นการย่อขนาดสาขาให้มีขนาดเล็กลง หรือการปรับร้านให้ออกมาในรูปแบบของรถโมบายหรือรถเคลื่อนที่เร่ขายเพื่อให้เข้าถึงแหล่งชุมชนต่างๆ ได้ง่ายขึ้น

สำหรับรูปแบบที่คนส่วนใหญ่ให้ความสำคัญเป็นพิเศษช่วงนี้ คือ ร้านค้าปลีกในรูปแบบโมบาย หรือรถเคลื่อนที่ เพราะการเกิดขึ้นของร้านค้าปลีกในรูปแบบดังกล่าว ทำให้มีหลายคนตั้งคำถามขึ้นมาว่า หากค้าปลีกยักษ์ใหญ่เดินหน้าลุยขยายรถโมบายเจาะไปตามแหล่งชุมชนต่างๆ เพิ่มขึ้น ไม่เพียงรถเร่ของพ่อค้าแม่ค้ารายเล็กเท่านั้น ในส่วนของร้านโชห่วยที่อยู่ตามแหล่งชมชนในซอยจะทำอย่างไร เมื่อรายใหญ่แปลงร่างจากร้านย่อส่วนเป็นรถเร่ตามชิงส่วนแบ่งถึงก้นซอย

การตั้งคำถามดังกล่าวเริ่มเป็นกระแสในสังคมมากขึ้น หลังจากบริษัท บิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ ผู้ดำเนินธุรกิจบิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ เปิดช่องทางขายผ่านรถเร่มินิบิ๊กซี เพื่อทดลองช่วงปีก่อนผ่านโครงการก้าวคนละก้าวที่จัดขึ้น จากที่ก่อนหน้านี้ร้านแฟมิลี่มาร์ทได้เคยทดลองเปิดร้านในรูปแบบรถโมบายใปตามแหล่งชุมชนต่างๆ ในช่วงปี 2559 ที่ผ่านมาเน้นจำหน่ายของกินของใช้ที่จำเป็นประมาณ 500-600 รายการ

จากกระแสการต่อต้านที่ออกมาค่อนข้างรุนแรงสำหรับการเปิดให้บริการรถโมบายของห้างค้าปลีกรายใหญ่ ส่งผลให้ผู้ประกอบการค้าปลีกที่มีรถโมบายต้องออกมาชี้แจงข้อเท็จจริง เริ่มจากห้างบิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ ที่ออกมาชี้แจงว่า รถมินิบิ๊กซีเป็นเพียงรถต้นแบบที่บริษัทสร้างขึ้นมาเพียงคันเดียว โดยนำมาวิ่งในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล จากแนวความคิดของรถมินิบิ๊กซีที่เข้าร่วมโครงการ “ก้าวคนละก้าว” ซึ่งบริษัทอยู่ในระหว่างศึกษาตลาด ต้นทุน และผลกระทบในด้านต่างๆ เท่านั้น

นอกจากนี้ ยังระบุว่า บิ๊กซีฯ คำนึงถึงอยู่เสมอว่าเป็นส่วนหนึ่งของชุมชน ต้องการมีส่วนร่วมและเติบโตไปพร้อมชุมชน บิ๊กซีฯ ขอบพระคุณในทุกความเห็นจากสังคม และขอน้อมรับเพื่อเป็นข้อมูลประกอบการพิจารณา และจะดำเนินการทุกอย่างให้อยู่ภายใต้กฎหมาย เพื่อให้ชุมชนได้รับสิ่งที่ดีที่สุด

ขณะเดียวกัน ร้านแฟมิลี่มาร์ท ก็ทำหนังสือออกมาชี้แจงว่า ปัจจุบันรถโมบายแฟมิลี่มาร์ทมีจำนวน 1 คัน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของรูปแบบร้านที่จำหน่ายสินค้าเฉพาะงานอีเวนต์เท่านั้น โดยกลุ่มเป้าหมายเป็นลูกค้าที่เข้ามาร่วมงาน หรืออยู่ในเฉพาะพื้นที่จัดงานไม่ใช่พื้นที่สาธารณะ และไม่ได้เราจำหน่ายสินค้านอกพื้นที่กำหนด อีกทั้รถดังกล่าวไม่สามารถเคลื่อนย้ายได้

ปัญหาที่เกิดขึ้นดังกล่าวร้อนมาถึงหน่วยงานภาครัฐที่กำกับดูแลผู้ประกอบการค้าปลีกอย่างกรมการค้าภายในที่ต้องออกมาแสดงความคิดเห็น โดย บุณยฤทธิ์ กัลยาณมิตร อธิบดีกรมการค้าภายใน ได้ออกมาให้ความเห็นว่า กรมการค้าภายในจะติดตามดูเรื่องนี้อย่างใกล้ชิด เนื่องจากกรมการค้าภายในมีหน้าที่ในการดูแลระบบค้าปลีกให้เกิดความเป็นธรรมทั้งรายเล็กและรายใหญ่ ซึ่งจะดูแลให้เป็นไปตามกฎกติกาของกฎหมาย 2 ฉบับ ที่กำกับดูแลอยู่ ประกอบด้วย พ.ร.บ.ว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ พ.ศ. 2542 และ พ.ร.บ.การแข่งขันทางการค้า พ.ศ. 2560

ด้าน สมชาย พรรัตนเจริญ นายกสมาคมค้าส่ง-ปลีกไทย กล่าวว่า การที่ผู้ประกอบการค้าปลีกรายใหญ่หันมาพัฒนาช่องทางการจำหน่ายสินค้าผ่านรถโมบาย เพื่อเจาะเข้าไปทำตลาดตามชุมชนต่างๆ มองว่าส่งผลกระทบกับร้านโชห่วยแน่นอน แต่จะกระทบมากหรือกระทบน้อยขึ้นอยู่กับการร้านไหนมีเงินทุนมากหรือน้อย เพราะปัจจุบันผู้ประกอบการร้านโชห่วยได้รับผลกระทบจากการที่ภาครัฐให้ความช่วยเหลือผู้มีรายได้น้อยที่ถือบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ หรือบัตรคนจนอยู่แล้ว เนื่องจากปัจจุบันผู้บริโภคที่ถือบัตรดังกล่าวหันไปซื้อสินค้าในร้านโชห่วยที่ติดตั้งเครื่องชำระเงินอิเล็กทรอนิกส์ หรืออีดีซีเท่านั้น ทำให้ร้านที่ไม่ได้ติดตั้งเครื่องอีดีซียอดขายลดลงอย่างต่อเนื่อง

เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นดังกล่าว ส่งผลให้ภาพรวมตลาดร้านโชห่วยในช่วงไตรมาสแรกที่ผ่านมา เติบโตค่อนข้างชะลอตัว เพราะนอกจากจะโดนกระทบจากการแข่งขันของร้านโชห่วยด้วยกันแล้ว ยังถูกค้าปลีกรายใหญ่เข้ามาตีตลาด ด้วยการปรับรูปแบบร้านให้มีขนาดเล็กลงอีกด้วย

สมชาย กล่าวอีกว่า สมาคมอยากเสนอให้รัฐบาลเข้าไปติดตั้งเครื่องอีดีซีให้กับร้านโชห่วยและร้านค้ารถเร่ที่จำหน่ายสินค้าอุปโภคบริโภคบนรถยนต์ที่วิ่งไปตามตรอกซอกซอยต่างๆ ในชุมชน หมู่บ้านโดยเร็ว เพื่อพัฒนาให้รถเร่ในไทยที่ปัจจุบันมีอยู่เกือบ 1 แสนคัน มีความทันสมัยสามารถจำหน่ายสินค้าได้มากขึ้น เพื่อรับมือกับการแข่งขันในยุคที่ค้าปลีกรายใหญ่เข้ามาแย่งชิงลูกค้าในทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นการเปิดซูเปอร์มาร์เก็ต ร้านสะดวกซื้อ หรือส่งหน่วยรถเข้าไปตามแหล่งชุมมชนเช่นเดียวกับรถเร่

นอกจากนี้ ควรให้รถเร่ทั่วประเทศเข้ามาตีทะเบียนรถเช่นเดียวกับวินมอเตอร์ไซค์และแท็กซี่ให้ถูกต้อง เพื่อเข้าสู่ระบบและติดตั้งเครื่องอีดีซีได้เร็วขึ้น รวมไปถึงช่วยป้องกันปัญหาโดนมาเฟียรีดไถ