ทุกปัญหาแก้ได้ด้วยสติปัญญานั่นเอง (ตอน ๔)

ปุจฉา : ในสถานการณ์การเมืองที่ไม่นิ่ง ผันผวน ซึ่งเป็นผลมาจากระบบในสังคมที่ล้มเหลว

โดย...พระอาจารย์อารยะวังโส

ปุจฉา : ในสถานการณ์การเมืองที่ไม่นิ่ง ผันผวน ซึ่งเป็นผลมาจากระบบในสังคมที่ล้มเหลว หมู่ชนอ่อนแอ จนทำให้เสียสติ ส่วนใหญ่ไหลตามกระแสไปอย่างขาดความถูกต้องชอบธรรม ดังผลแห่งการเลือกตั้งที่แสดงออกมา ซึ่งอาจจะไม่ใช่ทางเลือกที่ถูกต้องของสังคม ซึ่งเมื่อผลปรากฏเป็นเช่นนี้ ควรทำอย่างไรต่อการอยู่ร่วมในสังคมที่ขาดเสถียรภาพ ขาดความชอบธรรม ขาดความถูกต้อง ใคร่ขอทราบแนวคิดของพระอาจารย์ เพื่อการปรับสภาพจิตใจให้สามารถดำรงอยู่ในสังคมแบบนี้ได้ อย่างไม่สูญเสียคุณภาพและคุณค่าของความเป็นพุทธศาสนิกชน...

จาก อุบาสิกาแก้ว/เชียงใหม่

วิสัชนา : ที่พยายามแสวงหาจุดดำรงอยู่ตามธรรม โดยพยายามปรับเปลี่ยนตนเองไปตามสภาพการณ์ เพื่อแสวงหาความสมดุลในความไม่สมดุล... หากสาธุชนมีสติปัญญามองปรากฏการณ์ดังกล่าวอย่างพยายามเข้าใจ และเข้าถึงสภาพเงื่อนไขหรือเหตุปัจจัยของสังคม ก็คงจะยอมรับกับสภาพความจริงดังกล่าว เพื่อนำสภาพธรรมนั้นมาศึกษา เรียนรู้ ในอันที่จะนำไปสู่การปรับเปลี่ยนตนเองให้ดำรงอยู่อย่างสอดคล้องกับสภาพสังคมแบบนี้ โดยคำนึงถึงการไม่สูญเสียคุณค่าของความดีเป็นสำคัญ ก็คงจะลดความหวาดวิตกลงไปได้มาก ทั้งนี้...ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นในสังคมนี้ หรือสภาพสังคมจะเคลื่อนย้ายเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร... ก็ไม่น่าเป็นห่วงหากเข้าใจ...เข้าถึงธรรมในโลกนี้จริง

โดยหากสาธุชนดำรงตนอยู่อย่างมีสติปัญญา...รู้เท่าทันกับเหตุปัจจัยของแรงกระเพื่อมแห่งสังคม ก็คงสามารถผ่อนถ่ายแรงกระทำจากภาคสังคมให้เบาบางลงไปได้ ไม่ว่าเป็นแรงกระเพื่อมด้านบวก...หรือลบ หรือในทางกลับกันก็สามารถแปรเปลี่ยนให้เกิดความเคลื่อนไหวส่งต่อไปในทิศทางที่เราประสงค์ได้อย่างไม่ยาก หากคุณภาพสติปัญญาของเราดีจริง ซึ่งทั้งนี้ต้องกล้าหาญและมีปัญญาที่จะเรียนรู้ เพื่อการเปลี่ยนแปลงให้ทันต่อการปรับสภาพความเคลื่อนไหวของสภาวะในสังคม...

สำหรับการที่จะหยุดยับยั้งความเคลื่อนไหว หรือขัดขืนต่อสภาพธรรมที่เคลื่อนย้ายเปลี่ยนแปลงไปตามวิถีนั้น มิใช่ฐานะที่ควรจะกระทำ เพราะเป็นการฝ่าฝืนธรรมชาติ ซึ่งเป็นไปได้ยาก แต่สามารถปรับเปลี่ยนให้ดำรงการเคลื่อนย้ายไปสู่ทิศทางที่พึงประสงค์ได้ โดยใช้กฎแห่งกรรมเป็นเครื่องมือในการถ่ายเทจากชั่วไปดี หรือจากลบไปหาบวก หรือจากอกุศลไปสู่ความเป็นกุศล ซึ่งสามารถกระทำได้ด้วยสติปัญญาของมนุษย์ที่เป็นอาวุธอันสำคัญของการต่อสู้ เพื่อดำรงตนให้รอดพ้นปลอดภัยจากเหตุการณ์เรื่องราวต่างๆ ดังที่เคยมีมาจากในอดีตของบรรพชนทั้งหลายที่ได้ก่อร่างสร้างสังคมส่งสืบต่อกันมา ซึ่งก็อาศัยสติปัญญานี้แหละเป็นเครื่องมือ... หรือเป็นอาวุธในการกระทำการ หรือต่อสู้กับข้าศึกทุกชนิด จนสามารถรักษาเผ่าพันธุ์ให้ดำรงสืบเนื่องมาได้จนถึงยุคปัจจุบัน

แม้ในสมัยเหตุการณ์ปัจจุบันก็เช่นเดียวกัน จากสถานการณ์ความไม่เรียบร้อยของสังคมประเทศชาติและของประชาคมโลก ที่ต้องเผชิญกับภัยพิบัตินานาประการมากขึ้น ทั้งจากธรรมชาติและจากน้ำมือของมนุษย์ด้วยกัน... สมาชิกในสังคมก็สามารถแก้ปัญหาจากภัยวิบัติดังกล่าวได้ โดยการเข้าถึงปัญหาและเรื่องราวเหล่านั้นด้วยสติปัญญา ที่ต้องสร้างขึ้นด้วยอำนาจแห่งคุณความดีที่ก่อเกิดขึ้นจากจิตที่เรียกว่า คุณธรรม...

อ่านต่อฉบับพรุ่งนี้