จุฬาฯเปิดให้ชม!บัตรพระนามในหลวงรัชกาลที่4อายุ150ปี

บัตรพระนามใน พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว 150 ปีแห่ง เอกสารอันทรงคุณค่าของไทย

ในปีพ.ศ. 2408  รัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้คณะราชทูตไทยเดินทางไป เข้าเฝ้าพระเจ้าโปเลียนที่ 3 แห่งฝรั่งเศส พร้อมนำพระราชสาสน์ และเจริญสัมพันธไมตรีระหว่างประเทศทั้งสอง

ขณะที่คณะราชทูต พำนักอยู่ ณ กรุงปารีสการเข้าพบของ “ขุนสุนทรสาทิสลักษณ์” หรือนามเดิมว่า นายเรอเน  พรูเดน  ดากรอง ช่างภาพประจำราชสำนักฝรั่งเศส เข้าพบ และนำไปสู่จุดกำเนิด ผลงานพระฉายาลักษณ์ที่นายดากรองจัดทำถวาย รูปถ่าย พระฉายาลักษณ์ของพระองค์ ในชุดฉลองพระองค์แบบต่าง ๆ พระฉายาลักษณ์พระราชโอรส พระราชธิดา

กาลเวลาผ่านไป บางส่วนของประวัติศาสตร์ถูกเก็บไว้กับ “ตระกูลดากอง” จนกระทั่ง จอร์จ ดากอง ชาวฝรั่งเศส ทายาทของนาย รุ่นที่ 3 ของ ขุนสุนทรสาทิสลักษณ์ เปิดกล่องสมบัติของครอบครัว ภายในนั้น พบซองกระดาษสีน้ำตาล ซึ่ง บรรจุบัตรพระนาม และพระราชหัตถเลขา ในรัชกาลที่ 4  รวม 40 ฉบับใน ทั้งหมดเป็น เอกสารอายุกว่า 150 ปี นี้   

จนถึงวันนี้ ตระกูลดากอง ตัดสินใจมอบเอกสารทั้งหมด ให้ประเทศไทยเพราะคิดว่าจะมีคุณค่ามากที่จะอยู่ในประเทศบ้านเกิด เตรียมทูลเกล้าฯถวายสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ไว้เป็นสมบัติชาติ

ม.ร.ว.กัลยา ติงศภัทิย์ รองอธิการบดีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า พิพิธภัณฑ์เทคโนโลยีทางภาพ ในพระอุปถัมภ์ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลป์ยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ และภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางภาพถ่ายและเทคโนโลยีทางการพิมพ์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้รับการประสานงาน ในการมอบบัตรพระนามและพระราชหัตถเลขา  หรือเอกสารที่เขียนด้วยลายพระหัตถ์ต้นฉบับ ในรัชกาล ที่ 4 ให้พิพิธภัณฑ์เทคโนโลยีเจ้าของบัตรพระนาม ร.4 อายุกว่า 150 ปีเตรียมนำทูลเกล้าฯถวายเป็นสมบัติชาติไทย

บัตรพระนาม

ด้าน ดร. อรัญ  หาญสืบสาย หัวหน้าภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางภาพถ่ายและเทคโนโลยีทางการพิมพ์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ เล่าว่า หลักฐานที่ค้นพบเป็นสิ่งที่ยืนยันชิ้นส่วนประวัติศาสตร์ว่า  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเป็นผู้ ริเริ่มให้มีการพิมพ์หนังสือ โดยขณะที่ยังผนวช ณ วัดบวรนิเวศวิหาร ทรงเล็งเห็นประโยชน์ของการพิมพ์ ในการช่วยเผยแผ่พระพุทธศาสนา

ทั้งนี้ ในปี พ.ศ. 2385 ทรงตั้งโรงพิมพ์ขึ้นในวัด บวรนิเวศวิหาร มีแท่นพิมพ์ 1 แท่น ตัวพิมพ์อักษรโรมันหลายแบบ แม่ทองแดงหล่อตัวพิมพ์และเบ้าหล่อตัวพิมพ์ นอกจากนี้พระองค์ทรงสร้างตัวอักษรขึ้นชุดหนึ่งคือ ตัวอักษรอริยกะ สิ่งพิมพ์ส่วนใหญ่เป็นภาษาบาลี หลังจากพระองค์ทรงครองสิริราชสมบัติแล้ว ในปีพ.ศ. 2401 ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างโรงพิมพ์ในบริเวณพระราชวัง เป็นอาคารสองชั้น พระราชทานชื่อว่า โรงพิมพ์อักษรพิมพการ พิมพ์หนังสือราชกิจจานุเบกษา ซึ่งเป็นหนังสือทางราชการฉบับแรก ที่เผยแพร่ข่าวของพระราชสำนักและความประกาศของหน่วยงานราชการต่าง ๆ ระบบพิมพ์ที่ใช้มีทั้งระบบพิมพ์หิน (lithography) และระบบตัวเรียง (letterpress)

หลักฐานทางประวัติศาสตร์ 40 ชิ้นที่ได้รับมานี้  ที่เป็นของในพระองค์  ประกอบด้วยลายพระหัตถ์  สิ่งพิมพ์  และพระบรมฉายาลักษณ์ พระฉายาลักษณ์ และในส่วนของบัตรพระนามจะประกอบด้วย 2 ชุดคือ พิมพ์ด้วยทองคำแท้ และพิมพ์ด้วยสี 3 สีคือ เงิน ฟ้า แดง รวมถึงเอกสารอีก 1 ชิ้นซึ่งเป็นการแจ้งข่าวการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์ ระบุว่าสวรรคตเมื่อวันที่ 1 ต.ค. 2411 โดยเอกสารทั้งหมด ยังอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์มาก

ทั้งนี้ เอกสารทั้งหมดจะเปิดให้ประชาชนได้ชมตั้งแต่ 28 มี.ค.-8 เม.ย. ที่พิพิธภัณฑ์เทคโนโลยีทางภาพฯ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ