คุณกบและคุณคางคก ผลงานแปลครั้งแรกของพี่น้องประสานทอง

นิทานภาพบอกเล่าถึงความงดงามของมิตรภาพอันน่ารักบนความแตกต่างของ กบและคางคก ผ่านการผจญภัยหลากหลายรูปแบบ...

โดย...อินทรชัย พาณิชกุล

ใครๆ ก็ไม่รัก "กบ" พอๆ กันกับที่ใครต่อใครต่างก็พากันเกลียด "คางคก"

อาจเป็นเพราะเจ้าสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำตัวน้อยทั้งสองสายพันธุ์นี้ ต่างมีรูปร่างหน้าตาอัปลักษณ์ไม่ชวนให้พิสมัยเอาเสียเลย อ้วนก็อ้วน ดวงตาก็ปูดโปน ปากกว้าง ผิวหนังยังขรุขระตะปุ่มตะป่ำเป็นเมือกลื่นน่าขยะแขยง ไปไหนแต่ละทีก็เคลื่อนที่ด้วยการกระโดดโหยงเหยง ไม่เท่เหมือนนกยามบินร่อนบนท้องฟ้า ไม่เจ๋งเหมือนปลาเวลาแหวกว่ายสายธารด้วยลีลาพลิ้วสลวย

คุณว่าไหม ?

แต่มีหนังสือนิทานภาพอยู่เล่มหนึ่งที่ใช้สัตว์น่าเกลียดน่ากลัวในสายตาใครต่อใครทั้งสองชนิดนี้ เป็นตัวละครหลักในการเดินเรื่อง บอกเล่าถึงความงดงามของมิตรภาพอันน่ารักบนความแตกต่างไม่เหมือนกันของสองเพื่อนรัก นั่นก็คือกบและคางคก ผ่านการผจญภัยหลากหลายรูปแบบ จนนำมาซึ่งประสบการณ์ล้ำค่าและข้อคิดแสนประทับใจ

หนังสือเล่มนี้ชื่อว่า "คุณกบและ คุณคางคก" ผลงานของอาร์โนล์ด โลเบล นักเขียนวรรณกรรมเยาวชนชาวอเมริกัน ผู้มีชื่อเสียง การันตีด้วยรางวัลเกียรติยศเหรียญเงิน (Caldecott Honor) ประเภทหนังสือภาพดีเด่นสำหรับเด็ก ครองใจผู้อ่านมายาวนานกว่า 40 ปีทั่วโลก

วันนี้ สำนักพิมพ์โพสต์บุ๊กส์ ได้นำมาจัดพิมพ์แล้วในชุดหนูอ่านเอง (สำหรับเด็กเริ่มหัดอ่าน) แบ่งออกเป็น 4 เล่ม ประกอบด้วย "คุณกบกับคุณคางคกเพื่อนรัก" "คุณกบกับคุณคางคกเพื่อนรักทุกฤดู" "วันเวลาอันแสนสนุกของคุณกบและคุณคางคก" และ "คุณกบกับคุณคางคกเพื่อนกันตลอดกาล" ทั้งหมดแปลเป็นภาษาไทย ด้วยฝีไม้ลายมือของสองพี่น้องนักวาดภาพประกอบชื่อดัง ภัทรีดา และนวลตอง ประสานทอง

 

 

"หลังได้รับการติดต่อจากพี่แต้ว-ระพีพรรณ พัฒนาเวช บรรณาธิการพิเศษของหนังสือเล่มนี้ ว่าให้ลองอ่านหนังสือชุด คุณกบและคุณคางคกเวอร์ชันภาษาอังกฤษดู เขากำลังอยากจะหาคนแปลเป็นภาษาไทย พี่เขาบอกว่านวลกับแป้งน่าจะชอบ เพราะเหมาะกับคาแรกเตอร์ของเราทั้งคู่มากๆ" นวล ผู้เป็นน้อง บอกให้ฟังถึงจุดเริ่มต้นในการรู้จักหนังสือเล่มนี้

ขณะที่แป้ง-ภัทรีดา พี่สาว บอกว่าใช้เวลาอ่านจบเพียงไม่นาน ก็รีบติดต่อกลับไปทันทีว่าสนใจจะแปลหนังสือเป็นภาษาไทย ด้วยเหตุผลว่า เห็นความสำคัญของหนังสือดีๆ สำหรับเด็ก ยิ่งถ้าได้เป็นส่วนหนึ่งในการสร้างหนังสือดีๆ สักเล่มหนึ่งให้เด็กไทยได้อ่านกัน ก็คงจะภาคภูมิใจไม่น้อย

"แป้งคิดว่าเรื่องราวของคุณกบและคุณคางคกน่ารักมาก รู้สึกเหมือนความสัมพันธ์ของเราสองคนมาก นวลเขาจะเหมือนกบ ขณะที่เราเปรียบเหมือนคางคก (หัวเราะ) ยกตัวอย่างเช่นมีตอนหนึ่งมันคล้ายกับประสบการณ์วัยเด็กของเรา คุณคางคกเข้านอน คุณกบหาเพื่อนเล่นไม่ได้ก็เข้ามาปลุก จากนั้นก็ไปเล่นสนุกด้วยกัน" เธอเล่าด้วยแววตาและรอยยิ้มสดใส

หนังสือเด็กอ่านเองชุดคุณกบกับคุณคางคกทั้ง 4 เล่ม รวบรวมออกมาเป็นเรื่องราวสั้นๆ ในสำนวนภาษาที่อ่านง่าย เข้าใจง่าย ประโยคสั้นกระชับ ตัวอักษรชัดเจน เป็นหนังสือที่มีความสร้างสรรค์เต็มเปี่ยม สอดแทรกข้อคิด โดยเฉพาะเรื่อง 'มิตรภาพและความมีน้ำใจ' ผ่านบทสนทนาระหว่างคุณกบและคุณคางคก คู่เพื่อนรักที่มีมุมมองใสซื่อบริสุทธิ์

สองพี่น้องช่วยกันเล่าว่า เนื้อหาของหนังสือเล่มนี้ เป็นการเปรียบเทียบให้เห็นถึงมิตรภาพบนความแตกต่าง ความสัมพันธ์อันลึกซึ้งระหว่างตัวละครทั้งสอง ความสนุกสนานน่าสนใจที่สอดคล้องกับประสบการณ์ตามวัยของเด็ก ยิ่งอ่านก็น่าจะยิ่งชอบ ยิ่งประทับใจในความรักของกบที่มีให้คางคกเพื่อนรักโดยไม่มีเงื่อนไข

"ก็เหมือนเราทั้งสองคนที่มีความเหมือนและแตกต่างกัน เราเป็นทั้งเพื่อนและพี่น้องกัน บางครั้งเราก็มีทะเลาะกันบ้างด้วยเพราะความต่างกัน เหมือนคุณกบและคุณคางคกที่มีความเห็นและความคิดที่แตกต่างกัน แต่มิตรภาพของความเป็นเพื่อนนั้นมั่นคงทำให้ไม่เคยโกรธหรือเกลียดกันเลย" แป้งและนวลพยักหน้า ให้กัน

ความน่าสนใจอีกอย่างของหนังสือชุดคุณกบและคุณคางคกก็คือเป็นผลงานการแปลครั้งแรกของทั้งคู่ แม้แป้งและนวลจะเคยวาดรูปประกอบร่วมกันในหลายชิ้นงาน แต่สำหรับการแปลนั้น ถือว่าเป็นประสบการณ์ใหม่ที่ท้าทาย

"นี่คงจะเป็นหนังสือแปลเรื่องแรกและเรื่องเดียวของนวลค่ะ" นวลตองพูดเสียงอ่อยๆ ขณะที่ผู้เป็นพี่หัวเราะครึกครื้น

"รู้สึกว่ายากมาก (ลากเสียงยาว) ค่ะ การสื่อสารด้วยภาษาแตกต่างจากสื่อสารด้วยภาพ งานวาดภาพประกอบง่าย กว่าเยอะ แต่โชคดีได้รับคำแนะนำจากบรรณาธิการและแป้ง เมื่อแปลได้ตอนหนึ่ง ความมั่นใจเพิ่มมากขึ้น"

ในการแปลหนังสือของภัทรีดาและนวลตองครั้งนี้ พวกเธอเล่าว่าต่างคนต่างแบ่งเนื้อหากันแปลในแต่ละบท คนหนึ่งแปล อีกคนช่วยแก้ไข ถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน แต่ก็เหมือนกับคุณกบและคุณคางคกในเรื่องที่มีเถียงกันบ้างในบางอย่างที่ความคิดเห็นไม่ตรงกัน แต่ก็ไม่ยากเกินกว่าจะทำความเข้าใจ

"ผลงานแปลชุดนี้เราพี่น้องอยากคงความงดงาม อารมณ์ และการใช้ภาษาที่อ่านง่ายของผู้เขียนเอาไว้ มันมีความอ่อนโยนมาก แล้วก็มีเรื่องต่างๆ ให้เด็กได้เรียนรู้ ทั้งความรู้รอบตัว ความกล้าหาญ มิตรภาพ และความมีน้ำใจ" แป้งว่าบ้าง

สิ่งล้ำค่ายิ่งกว่าอื่นใดในหนังสือนิทานภาพชุดนี้ สองพี่น้องบอกเหมือนกันว่าหลักใหญ่ใจความที่เธอและผู้อ่านจะได้เรียนรู้ก็คือ "มิตรภาพบนความต่าง" ที่สามารถนำไปปรับใช้ได้ในชีวิตจริง ไม่ว่าจะเด็กหรือ ผู้ใหญ่ก็ตาม

"ประเด็นสำคัญก็คือเราสามารถเป็นตัวของตัวเองได้ แต่เราก็ต้องเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกับคนอื่นที่มีความแตกต่างจากเราได้ เพียงเพราะความไม่เหมือนกันใช่ว่าเราจะไปตัดสินเขาได้ว่าดีหรือไม่ดี จนเกิดเป็นความขัดแย้งขึ้นมา หนังสือเล่มนี้สอนให้เราเข้าใจว่าทำอย่างไรจะสามารถอยู่ร่วมกันบนความแตกต่างได้อย่างแฮปปี้ทั้งสองฝ่าย และสอนให้รู้ว่าความหมายของคำว่า เพื่อนกันตลอดกาล" นี่เป็นสิ่งที่นวลตองได้จากหนังสือเล่มนี้

ส่วน แป้ง-ภัทรีดา บอกว่าข้อคิดจากนิทานภาพเล่มนี้ ทำให้เธอรู้ซึ้งถึงคุณค่าแท้จริงของคำว่า "เพื่อน" เข้าใจถึงมิตรภาพอันสวยงามที่เพื่อนให้กับเพื่อนโดยไม่มีเงื่อนไข และอยากจะให้เด็กๆ รวมทั้งผู้ใหญ่ทุกคนได้อ่านหนังสือเล่มนี้กันเยอะๆ เพราะนอกเหนือจากเนื้อหาสนุกสนานเพลิดเพลิน ภาพสีสวยลายเส้นสวยๆ น่ารัก ยังมีความละเอียดอ่อนลึกซึ้งของ ข้อคิดที่แฝงไว้อย่างคมคาย เข้าใจได้ไม่ยาก

น้องๆ หนูๆ วัยรุ่น นักเรียนนักศึกษา หนุ่มสาววัยทำงานไปจนถึงพ่อแม่ผู้ปกครอง หากได้สัมผัสถึงเรื่องราวสนุกสนานที่เต็มไปด้วยแง่คิดจากหนังสือเล่มนี้ ก็คงจะเปลี่ยนใจกลับมาหลงรัก "คุณกบและคุณคางคก" มากยิ่งขึ้นกว่าเดิม

เพราะความรักบริสุทธิ์ที่ทั้งสองมีให้แก่กันในหนังสือเล่มนี้นั้น อาจทำให้มนุษย์บางคนถึงกับอายไปเลย