สายฟิตต้องรู้ ออกกำลังกายหนักเสี่ยงภาวะกล้ามเนื้อหัวใจหนา
ปัจจุบันเทรนด์รักสุขภาพถือว่าได้รับความนิยมมากขึ้นในทั่วทุกมุมโลก ซึ่งเชื่อว่าหลายคนในที่นี้คงมีแนวคิดว่ายิ่งออกกำลังกายเยอะและหนักจะยิ่งดีต่อร่างกาย แต่ในความเป็นจริงแล้วกล้ามเนื้อหัวใจเราอาจจะขยายใหญ่ขึ้นได้จนเสี่ยงต่อภาวะหัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน
เราอาจเคยเห็นนักกีฬาหลายคนมีภาวะหัวใจล้มเหลวเฉียบพลันขณะออกกำลังหรือเล่นกีฬาจนวูบหมดสติไปกลางสนาม ซึ่งสาเหตุเกิดได้จากหลายปัจจัยเช่น กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ หัวใจเต้นผิดจังหวะ หรือแม้กระทั่งกล้ามเนื้อหัวใจหนา ซึ่งเป็นโรคที่พบได้บ่อยในหมู่นักกีฬาหรือสายฟิตที่ออกกำลังอย่างหนักหน่วง
ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจหนา (Athlete’s Heart) ที่อาจส่งผลต่อหัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน
เมื่อเราออกกำลังกาย หัวใจเราจะมีการสูบฉีดเลือดและอัตราการเต้นที่เพิ่มขึ้นมากกว่ากิจกรรมอื่นๆที่เราทำในชีวิตประจำวัน ส่งผลให้ความดันโลหิตก็จะสูงขึ้นตาม กล้ามเนื้อหัวใจห้องล่างซ้ายที่มีหน้าที่สูบฉีดเลือดก็จะขยายตัวหนาขึ้นตามกลไกเพื่อรองรับกับกิจกรรมหนัก ซึ่งความอันตรายของภาวะหัวใจหนาคือเมื่อใดที่นักกีฬาเกิดภาวะนี้ก็มีโอกาสเสียชีวิตแบบ Sudden Death ได้เลยทันที
โรคหัวใจชนิดอื่นๆ มักมีอาการผิดปกติแสดงออกมาร่วมด้วย แต่ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจหนาจะไม่มีอาการผิดปกติใดๆแสดงออกมาเลยเนื่องจากเป็นเพียงหนึ่งในกลไกที่ร่างกายปรับตัวขณะที่เราออกกำลังเท่านั้น
หากระหว่างออกกำลังรู้สึก หน้ามืด ใจสั่น หายใจติดขัด แน่นหน้าอก ควรหยุดกิจกรรมในทันทีเพื่อลดโอกาสการเสียชีวิต
ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจหนาไม่ได้เป็นอาการที่คงอยู่ตลอดไป หากเราลดความหนักของการออกกำลังสัก 3-6 เดือน กล้ามเนื้อหัวใจจะสามารถกลับคืนสู่ปกติเองได้
นักกีฬาที่เผชิญกับภาวะหัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน
ที่ผ่านมามีนักกีฬามากมายที่เผชิญกับภาวะหัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน เช่น คริสเตียน อีริกเซ่น (Christian Eriksen) กองกลางทีมชาติเดนมาร์กที่ฟุบหมดสติกลางสนามระหว่างการแข่งขันฟุตบอลยูโร 2020 แต่แพทย์สนามเข้ามาช่วย CPR ได้อย่างทันท่วงที รวมถึงมีเครื่องกระตุ้นหัวใจไฟฟ้า หรือ AED ทำให้อีริกเซ่นสามารถกลับมาใช้ชีวิตตามปกติได้หลังจากพักฟื้นในโรงพยาบาลสักพักและผ่าตัดฝังเครื่องกระตุ้นหัวใจ
กุน อเกวโร สุดยอดศูนย์หน้าแห่งแคมป์นูก็พบว่ามีแน่นหน้าอก จากอาการหัวใจเต้นผิดจังหวะระหว่างการแข่งขันในเกมที่ บาร์เซโลน่า เปิดบ้านเสมอ อลาเบส จนทำให้เจ้าตัวต้องประกาศยุติเส้นทางสายลูกหนังเนื่องจากปัญหาด้านสุขภาพ
นอกจากนี้ มาร์ค วิเวียน-โฟเอ้ แข้งชาวแคเมอรูนก็มีอาการล้มหมดสติกลางสนามะหว่างทำศึกคอนเฟเดเรชั่นส์ คัพ ปี 2003 จนถึงแก้ชีวิต เมื่อแพทย์วินิจฉัยพบว่าเขามีอาการหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ ซึ่งเป็นภาวะทางพันธุกรรมที่เสี่ยงต่อการเสียชีวิตกระทันหันขณะออกกำลังกาย