ปาร์ตี้นี้มีไวน์ให้ชิม

 

เมื่อแสงอาทิตย์บอกลาท้องฟ้า เทียนเล่มน้อยถูกจุดขึ้นมาให้แสงสว่างเพียงรำไร ทว่าสร้างสีสันและบรรยากาศให้ห้องดูอบอุ่น เสียงเพลงที่เปิดเพียงแผ่วเพิ่มความรู้สึกสบายๆ เสียงพูดคุยหัวเราะของผู้คนดังแข่งกับเสียงกร๊องแกร๊งของเสียงชนแก้ว เครื่องดื่มขวดแล้วขวดเล่าถูกเปิดออกมาเพื่อรินให้ได้ดื่มชิม 

 

เวลายิ่งเนิ่นนาน...เสียงพูดคุยหัวเราะ เสียงชนแก้วยิ่งเพิ่มระดับความดัง และความเป็นกันเองก็หลั่งไหลเข้ามาครอบคลุมบรรยากาศ นั่นคือ ภาพของราตรีแห่งปาร์ตี้ชิมไวน์ ทั้งหมดที่เกิดขึ้นและเป็นอยู่ช่างแตกต่างไปจากภาพของปาร์ตี้ชิมไวน์หรือ Wine Tasting Party ที่บางคนซึ่งไม่คุ้นเคยวาดภาพเอาไว้ในหัวอย่างลิบลับ

อาจจะเพราะว่า ไวน์อาจจะถูกมองว่าเป็นของฟุ่มเฟือยหรือเป็นเครื่องหมายของการยกระดับทางสังคมของผู้ดื่มให้สูงขึ้น ดังนั้นทุกเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับไวน์จึงหมายถึง ความหรูหรา เป็นทางการ ฯลฯ หากแท้จริงแล้วไวน์ก็เป็นเพียงเครื่องดื่มชนิดหนึ่ง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมการดื่มกินจากตะวันตกที่เผยแพร่มาสู่คนไทย ไวน์ที่มีราคาตั้งแต่ระดับร้อยไปจนถึงเรือนแสนบาท มีหลากชนิดทั้งไวน์ขาวหรือไวน์แดง มีไวน์จากแหล่งผลิตหลากท้องถิ่นทั้งโลกเก่าและโลกใหม่ รวมทั้งมีไวน์อายุการหมักที่แตกต่างกันออกไป 

 

โลกของไวน์นั้นกว้างใหญ่และลึกล้ำ ไวน์นั้นเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ที่ต้องอาศัยเวลารวมทั้งประสบการณ์เพื่อที่จะเรียนรู้ แต่ทั้งหมดที่ว่ามานั้นจะมีค่ามากน้อยเพียงไรแค่ไหนก็ขึ้นอยู่กับความต้องการของแต่ละคนว่า ชมชอบการดื่มหรือชิมไวน์อย่างไรและเพื่ออะไร ?

สำหรับงานปาร์ตี้ชิมไวน์นั้น หลายคนมักที่จะคิดว่า ทุกอย่างจะต้องเป็นทางการ แน่ละ-การชิมไวน์อย่างเป็นทางการหรือเป็นวิชาการนั้นย่อมมี แต่นั่นคือ การจัดเพื่อให้การศึกษาหรือนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับไวน์โดยมีผู้เชี่ยวชาญมาร่วมอยู่ในงานด้วย นอกจากนั้นก็ยังมีงานไวน์ เทสติ้ง ซึ่งจัดขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์ทางด้านการตลาด ไม่ว่าจะเป็นการจัดโดยบริษัทหรือร้านที่จัดจำหน่ายไวน์ รวมทั้งร้านอาหารต่างๆ ซึ่งจัดเพื่อส่งเสริมการขาย รวมทั้งการเพื่อขอบคุณลูกค้า บางร้านก็จัดขึ้นทุกเดือน อย่างเช่น ที่ร้านอาหารเซอร์เคิลในซอยร่วมฤดีนั้นจัดให้มีไวน์ เทสติ้งทุกวันพฤหัสบดีที่ 3 ของเดือน หรือที่โรงแรมรีเจ้นท์ สี่แยกราชประสงค์จัดให้มีทุกเดือน เป็นต้น 

สำหรับร้านขายไวน์บางแห่งก็จัดตามวาระ เช่นเมื่อบริษัทที่นำเข้าไวน์ต้องการจะโปรโมทสินค้าตัวใหม่ที่ยังไม่เป็นที่รู้จัก เช่นไวน์จากแคลิฟอร์เนีย ซึ่งนับเป็นไวน์จากโลกใหม่ที่นักดื่มยังไม่คุ้นเคยและนิยมเท่าไวน์จากโลกเก่าอย่างฝรั่งเศส แต่ผู้นำเข้าเชื่อว่าเป็นไวน์ดีและอยากทำตลาด บริษัทเหล่านั้นก็ไปนำเสนอให้ร้านที่เป็นคู่ค้าของตนจัดงานแล้วก็นำไวน์ที่ต้องการโปรโมทไปให้มีการทดลองชิม และร้านเหล่านั้นก็จะส่งบัตรเชิญไปให้กับลูกค้าขาประจำ ซึ่งก็จะได้ประโยชน์กันทุกฝ่ายบริษัทและร้านจำหน่ายได้ยอดขายเพิ่ม ลูกค้าก็ได้มีโอกาสชิมไวน์นั้นๆ ก่อนที่จะตัดสินใจซื้อ แถมการซื้อไวน์ในงานนั้นก็ยังมักจะมีส่วนลดด้วย 

นอกจากนั้น เรายังสามารถจัดให้มีการจัดไวน์ เทสติ้ง ปาร์ตี้แบบส่วนตัวซึ่งเราสามารถจัดขึ้นได้เองที่บ้าน ซึ่งเรื่องช่วงเวลาในการจัดไม่เรื่องใหญ่ เพราะว่าการจัดงานไวน์ เทสติ้ง ปาร์ตี้ คือ การนำเอาเพื่อนๆ คนสนิทชิดเชื้อของคุณมารวมตัวกัน เพราะฉะนั้น เมื่อไหร่ที่คุณอยากเจอและพบปะพวกเขาก็เมื่อนั้นล่ะ หรือว่าจะเป็นเมื่อคุณมีไวน์ใหม่ๆ มาให้ทุกคนได้ลองอย่างสนุกสนานและเป็นกันเอง

สถานที่การจัดงานนั้นสามารถเลือกได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นที่รโหฐานเป็นกันเองสบายๆ เป็นส่วนตัว ร้านอาหาร โรงแรม หรือแม้แต่ในช็อปขายไวน์ ในต่างประเทศนั้นมีการจัดทัวร์ไร่องุ่นหรือโรงงานผลิตไวน์ ส่วนมากแล้วไร่องุ่นแต่ละที่จะจัดห้องชิมไวน์ไว้อยู่แล้ว ซึ่งทำให้ผู้เข้าชมไวน์นั้นได้ชิมไวน์หลังจากการทัวร์ และสิ่งที่ต้องจำไว้อย่างหนึ่งก็คือว่า การจัดให้มีการชิมไวน์ที่แหล่งผลิตนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะให้เราซื้อไวน์ของเขาติดไม้ติดมือกลับออกมาด้วยนั่นเอง นอกจากนั้นไร่องุ่นบางแห่งที่ก็จัดงานไวน์ เทสติ้ง ปาร์ตี้แบบส่วนตัวให้กับลูกค้าได้ด้วย 

 

สิ่งที่ต้องคำนึงหากว่าเราจะจัดงานปาร์ตี้ชิมไวน์นั้น นอกเหนือจากการจัดอำนวยความสะดวกกับแขกตามปกติ อย่าง การจัดแก้ว น้ำ แคร็กเกอร์หรือขนมปังที่ไม่มีเกลือ หรือว่า อุปกรณ์อื่นๆ ให้เพียงพอในการต้อนรับแขกของคุณ รวมทั้งสิ่งแวดล้อมในการจัดงาน ไม่ว่าจะเป็นความสะดวกสบายของเก้าอี้นั่ง ซึ่งควรตั้งในที่ๆ ไม่ถูกรบกวนไม่ว่าเป็นยุงหรือแมลงตัวเล็กตัวน้อยก็ตามที ที่ควรระวังสำหรับปาร์ตี้ชิมไวน์โดยเฉพาะคือ อย่าจุดธูป กำจาย หรือใช้เครื่องหอมปรับอากาศต่างๆ ที่มีกลิ่นแรงในระหว่างที่จะมีการเทสต์ ไวน์ เพราะว่าอาจจะเป็นการรบกวนการลิ้มรสและกลิ่นของไวน์ได้ 

ในงานปาร์ตี้ชิมไวน์บางแห่งนั้นมักจะตามด้วยมื้อเย็น นั่นจะเป็นการเรียนรู้ที่ดีสำหรับการจับคู่ไวน์กับอาหาร ตั้งแต่อาหารเรียกน้ำย่อยไปจนถึงของหวาน บางครั้งก็มีการจัดไวน์และอาหารให้คู่กัน เช่น เมื่อมีการจัดชิมไวน์จากออสเตรเลีย ผู้จัดงานปาร์ตี้ก็จัดเตรียมอาหารสไตล์ออสเตรเลียนไว้ให้รับประทานด้วย สำหรับผู้สันทัดกรณีบางรายนั้นแนะนำว่า ปาร์ตี้ชิมไวน์นั้นต้องมีซิการ์ แต่นั่นก็อาจจะเป็นเพียงคำแนะนำหนึ่งที่ไม่จำเป็นถึงกับขาดไม่ได้

การชิมไวน์นั้นบางครั้งมักจะให้ข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับไวน์ที่นำมาให้ลองว่าเป็นไวน์ชนิดใดมาจากแหล่งผลิตไหน ปีใด เป็นต้น ขณะที่อีกประเภทหนึ่งนั้นจะปิดไม่ให้ผู้ชิมรู้ ก่อนที่จะมาเฉลยในตอนหลัง ซึ่งให้ความสนุกสนานและตื่นเต้นไม่น้อย อย่างน้อยก็ไม่มีอคติต่อไวน์ขณะชิม ทั้งยังสามารถเอามาทายกันได้ด้วยว่า ที่ชิมกันนั้นเป็นไวน์ชนิดใด ในการจัดปาร์ตี้ชิมไวน์แบบส่วนตัวนั้นบางครั้งผู้จัดก็อาจจะขอให้ผู้มาร่วมงานนำไวน์มาติดตัวมาด้วย และในการเปิดไวน์เพื่อชิมนั้นก็มักที่จะเริ่มจากไวน์ที่เบาบางไปจนถึงเข้มข้น สำหรับขั้นตอนในการชิมไวน์นั้นเราจะใช้ทั้งตา จมูก ปากในการชิม จัดเป็นขั้นตอนคือ ดู ดม และ ชิม โดยคร่าวๆ ดังนี้...

ดู - ตาเรานั้นสามารถที่จะบอกเกี่ยวกับไวน์ได้หลากหลาย เริ่มจากเราต้องรินไวน์ใส่ในแก้วใสสะอาด และถือไว้หน้าวัตถุที่เป็นสีขาวอย่างผ้าปูโต๊ะ กระดาษ หรือว่าหน้าแสงสีขาวเป็นต้น นั่นจะช่วยให้เรามองเห็นสีสันของไวน์ได้ชัดเจน สีสันของไวน์นั้นก็มีหลากหลาย อย่างไวน์ขาวนั้นจริงๆ แล้วไม่ได้มีสีขาวอย่างเดียว แต่ว่ามีไล่โทนสีมาตั้งแต่เขียว เหลือง หรือน้ำตาล ซึ่งสีสันเหล่านี้เป็นตัวบ่งบอกรสชาติ หรืออายุของไวน์ได้ ขณะที่ไวน์แดงนั้น สีของมันก็มีตั้งแต่สีแดงซีดๆ ไปจนถึงสีน้ำตาลแดงเข้มๆ นอกจากสีสันความอ่อนแก่ของไวน์แล้ว เรายังดูร่องรอยของไวน์ที่ปรากฏอยู่ในแก้วด้วย เราทำได้โดยเขย่าไวน์เบาๆ จากนั้นก็มองดูที่ขอบของไวน์ที่ปรากฏอยู่บนแก้ว ซึ่งสีสันที่ปรากฏอยู่นี่เองที่สามารถบอกถึงวัยของไวน์ อย่างเช่น ถ้าเป็นสีม่วง ไวน์นั้นอาจจะบ่มยังไม่ได้ที่ ไม่เหมือนกับสีส้มหรือสีน้ำตาล นอกจากนั้นการเขย่าไวน์ก็จะทำให้เราได้เห็นความเข้มข้นของเนื้อไวน์ เป็นต้น

ดม - เพื่อซึมซาบเอา กลิ่นอาย หรือ อโรมา (Aroma) ของไวน์ที่เราชิม จำเป็นอย่างยิ่งที่เราจะต้องมีการดมไวน์ ผู้สันทัดกรณีเรื่องไวน์นั้นจึงสามารถที่จะได้กลิ่นผลไม้ ดอกไม้ ช็อกโกแลต สมุนไพร ควันบุหรี่ ฯลฯ ซึ่งอยู่ในไวน์ได้ โดยในการดมก็ต้องเขย่าเพื่อให้กลิ่นออก เมื่อดมแล้วก็อย่าเพิ่งชิมโดยทันที ต้องให้เวลากับจมูกและประสาทสัมผัสได้ทำงานและแยกแยะ เทคนิคการดมนี้อาจจะฟังดูเหมือนง่าย แต่แท้ที่จริงแล้วการฝึกฝนเพื่อให้รู้เกี่ยวกับเรื่องนี้นั้นเป็นเรื่องที่ยาก อาจจะยากเสียยิ่งกว่าการใช้ลิ้นเพื่อสำรวจรสชาติของไวน์ เพราะว่าเรื่องกลิ่นหรืออโรมานั้นเป็นเรื่องที่ซับซ้อนมาก

ชิม - ว่ากันว่า คุณภาพของไวน์ที่ดีคือ ความสมดุลระหว่างความหวานกับความเปรี้ยว ในการทดลองชิมเมื่อจิบไวน์เข้าปากแล้วสันทัดกรณีบอกว่า เราต้องกลั้วไวน์ในปากชั่วครู่เพื่อที่จะให้ปุ่มรับรสที่อยู่บนลิ้นของเรานั้นจะช่วยให้เราแยกรสชาติได้ จากนั้นก็สำรวจความรู้สึกว่าได้รับรู้ถึงความเข้มข้นหรือจืดจางหรือนุ่มนวลหรือฝาด หลังจากนั้นเรายังต้องสังเกตถึง อาฟเตอร์เทสต์ หมายถึง หลังจากปล่อยให้ไวน์นั้นไหลลงลำคอไปแล้ว รสชาติที่ยังหลงเหลืออยู่นั้นนานแค่ไหน ให้ความรู้สึกที่พึงพอใจหรือเปล่า ซึ่งก็คงต้องใช้เวลาสักครู่เพื่อที่จะตระหนักรู้ถึงสิ่งที่คุณได้กลืนกินลงไปว่า ไวน์นั้นๆ มีลักษณะอย่างไร

เชื่อว่า หากได้ชิมไวน์มากชนิดขึ้นและเราได้ใส่ใจในการชิมไวน์ในแต่ละครั้ง นั่นจะทำให้เราสามารถที่จะสามารถซึมซาบและเรียนรู้ รวมทั้งอธิบายลักษณะของไวน์ได้หลากหลายยิ่งขึ้น 

เพราะว่า การชิมไวน์ นั้นเป็นศิลปะซึ่งต้องใช้เวลาเพื่อที่จะเรียนรู้ แต่หากเราไม่มีจุดมุ่งหมายที่จะเรียนรู้จักไวน์อย่างจริงจังเพื่อที่จะเป็นผู้สันทัดกรณีซึ่งเชี่ยวชาญและแตกฉานในเรื่องไวน์  เพียงความรู้สึกชอบหรือไม่ชอบ พอใจหรือไม่พอใจกับสิ่งที่ได้ลิ้มชิมรสนั้นก็เพียงพอแล้วสำหรับการชิมไวน์ และครั้งหน้าเมื่อมีการ์ดเชิญร่วมงานปาร์ตี้ชิมไวน์ร่อนมาถึง เราไม่จำเป็นจะต้องไปร่วมงานอย่างกริ่งเกรง แต่ไปเพื่อเรียนรู้และลิ้มลองรสชาติเครื่องดื่มที่เราโปรดปราน โดยทำตัวสบายๆ และสนุกสนานอย่างเป็นตัวของตัวเอง "ไวน์เป็นสิ่งมีชีวิต" และทุกเรื่องราวที่เกี่ยวกับไวน์นั้นไม่ได้กำหนดจารึกเป็นกฎเกณฑ์ตายตัว 

ทั้งหมดนั้นขึ้นอยู่กับว่า รสชาติแบบใดของไวน์จะดีสำหรับปากหรือความรู้สึกรวมทั้งกระเป๋าของเรา และคงไม่มีใครหักคะแนนความประพฤติหรอก หากว่าเราผิดหรือพลาดอะไรไปบ้างในปาร์ตี้ชิมไวน์