บอตสวานาสไตล์ และ Game Drives in Mokolodi

สัปดาห์นี้โลก 360 องศา ยังคงอยู่ในบอตสวานาดินแดนเหมืองเพชรแห่งแอฟริกา ประเทศผู้ผลิตเพชรที่มีมูลค่าอันดับหนึ่งของโลก

โดย...ปวีณา สิงห์บูรณา

สัปดาห์นี้โลก 360 องศา ยังคงอยู่ในบอตสวานาดินแดนเหมืองเพชรแห่งแอฟริกา ประเทศผู้ผลิตเพชรที่มีมูลค่าอันดับหนึ่งของโลก

ทรัพยากรธรรมชาติและแร่ธาตุต่างๆ โดยเฉพาะเพชร มีส่วนสำคัญที่ทำให้การเติบทางเศรษฐกิจของบอตสวานาสูงมากเป็นลำดับต้นๆ ของโลก คุณภาพชีวิตประชาชนค่อนข้างดีในระดับปานกลาง มีระบบสาธารณูปโภค ถนนหนทาง การโทรคมนาคม ที่จัดอยู่ในระดับมาตรฐานสากล แต่นั่นก็เป็นเพียงวิถีชีวิตของคนเมืองที่อยู่ในกรุงกาโบโรเน เมืองหลวงของประเทศ ขณะที่วิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวชนบทส่วนมากยังคงต้องพึ่งพาการเกษตรเป็นหลัก

หลังจากที่ตระเวนศึกษาหาข้อมูล ได้รู้จักและพบเห็นกับรูปแบบการใช้ชีวิตในเมืองแล้ว เราจึงได้เดินทางออกนอกเมืองกันบ้าง โดยมีวัตถุประสงค์หลัก เพื่อที่จะมีโอกาสมาเรียนรู้และหาประสบการณ์กับการดูวิถีชีวิตของผู้คนที่อยู่ตามเขตนอกเมือง

จุดหมายของเราคือหมู่บ้านโอลดี (Oodi, Gaborone, SouthEast, Botswana) หมู่บ้านในชนบทแบบฉบับของชาวบอตสวานาดั้งเดิม

ตลอดการนั่งรถกว่าหนึ่งชั่วโมง เรามองเห็นความแตกต่างระหว่างเมืองกับชนบทได้อย่างชัดเจน ออกนอกเมืองกาโบโรเน เพียงแค่ไม่กี่นาทีก็ปราศจากตึกรามบ้านช่องสมัยใหม่ ปราศจากอาคารคอนกรีต ปราศจากศูนย์การค้า ไร้ซึ่งศูนย์อาหาร มองไปโดยรอบก็จะเห็นต้นไม้สลับกับทุ่งหญ้าประปราย

พื้นที่ส่วนใหญ่ค่อนข้างแห้งแล้ง เพราะอยู่ในอาณาเขตของทะเลทรายคาลาฮารี (Kalahari) ซึ่งมีอาณาบริเวณครอบคลุมหลายประเทศในเขตแอฟริกาตอนใต้

การเดินทางท่ามกลางทุ่งหญ้าสะวันนา แสงแดดแรงแต่อากาศกลับค่อนข้างเย็นแบบแห้งๆ และไม่มีเหงื่อ ต่างกับอากาศร้อนชื้นในเมืองไทย ถือว่าเป็นเส้นทางที่แปลกไปอีกแบบ

สถานที่ซึ่งเรามาเยือน เป็นฟาร์มปศุสัตว์ของญาติคุณป้าที่ชื่อ ซารา ซึ่งทางไกด์ของเราได้แนะนำให้พวกเขามีรูปแบบวิถีการดำรงชีวิตที่เรียบง่าย ตัวอาคารบ้านพักอาศัยทำจากดิน ไม่มีไฟฟ้า ไม่มีน้ำประปา ตามแบบฉบับชาวชนบทของบอตสวานา

ฟาร์มปศุสัตว์มีเนื้อที่ขนาดใหญ่หลายไร่ มีการแบ่งพื้นที่เป็นสัดเป็นส่วนอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นพื้นที่ปลูกบ้าน พื้นที่เลี้ยงสัตว์ พื้นที่ปลูกผัก รวมถึงลานขนาดกว้างสำหรับตากพืช

สำหรับสัตว์เลี้ยงในฟาร์มแห่งนี้ก็มีอยู่หลายชนิดด้วยกัน อาทิ ไก่ แพะ แกะ หมู ซึ่งสัตว์ทุกชนิดถือเป็นทั้งสัตว์เศรษฐกิจและอาหาร

แพะเป็นสัตว์ที่ฟาร์มแห่งนี้เลี้ยงไว้เป็นจำนวนมากกว่าสัตว์ชนิดอื่นๆ เพราะว่าคนบอตสวานา นิยมรับประทานเนื้อแพะ ดังนั้นเราจึงสามารถพบเห็นแพะได้ในพื้นที่ปศุสัตว์หลายแห่งของประเทศนี้

รูปแบบการดำรงชีวิตของคนชนบทในบอตสวานา เป็นวิถีชีวิตในแบบที่เรียบง่าย ไม่มีความฟุ้งเฟ้อ พึ่งพาการเกษตรแบบผสมผสานเป็นหลัก ดูไปแล้วก็คล้ายกับปรัชญาวิถีชีวิตพอเพียง ทฤษฎีที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงแนะนำให้กับคนไทย

หลังจากที่ได้ทำความรู้จักและเรียนรู้กับรูปแบบชีวิตของชาวชนบทในบอตสวานาแล้ว ทีมงานโลก 360 องศา ได้เดินทางต่อไปยังพื้นที่ป่าสงวนโมโกโลดี (Mokolodi Nature Reserve) เพื่อไปทำเกมไดรฟ์ (Game Drives) ซึ่งถือว่าเป็นธุรกิจที่กำลังอยู่ในช่วงขาขึ้นของประเทศนี้

ธุรกิจท่องเที่ยวในลักษณะเกมไดรฟ์หรือการขับรถท่องเที่ยวป่าซาฟารีดูวิถีชีวิตสัตว์ป่าในทุ่งหญ้าสะวันนา กำลังเป็นที่นิยมอย่างมากในหลายประเทศของทวีปแอฟริกา เพราะนอกจากจะใกล้ชิดธรรมชาติแล้ว ยังให้ความรู้สึกลุ้นตลอดเวลาว่าจะพบกับสัตว์ชนิดใดบ้าง

รัฐบาลของบอตสวานาเองก็กำลังเร่งประชาสัมพันธ์และส่งเสริมการท่องเที่ยวแบบซาฟารี โดยมีเป้าหมายอยู่ที่ตลาดลาดระดับบน คือ กลุ่มคนที่ฐานะค่อนข้างดี ซึ่งในแต่ละปีจะมีนักท่องเที่ยวเดินทางเข้ามาในประเทศบอตสวานาเป็นจำนวนเกือบสองล้านคนเลยทีเดียว สำหรับนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ก็เป็นชาวแอฟริกัน ยุโรป และสหรัฐเอมริกา ส่วนชาวเอเชียมีน้อยมาก

การทำเกมไดรฟ์ในโมโกโลดี ถือว่าเรามีโชคพอสมควร ได้เห็นสัตว์ป่าที่ถือว่าเป็นสัญลักษณ์ของป่าซาฟารีหลายชนิดเลยทีเดียว อาทิ ยีราฟ อิมพาลา ม้าลาย นกกระจอกเทศ หมูป่า ส่วนสัตว์ที่ถือว่าเป็นอันตราย เช่น เสือชีตาห์ และหมาป่าไฮยีนา ทางเจ้าหน้าที่จะแยกไว้ต่างหากและสร้างกรงตาข่ายป้องกันเอาไว้ เพื่อความปลอดภัยของนักท่องเที่ยว

หากจะเปรียบเทียบกับประสบการณ์การทำเกมไดรฟ์ในหลายประเทศที่ทีมงานโลก 360 องศา ได้เคยไปสัมผัสมาอย่างเช่นประเทศเคนยา นามิเบีย หรือแอฟริกาใต้ ต้องยอมรับว่าประเทศเหล่านั้นมีโอกาสพบเห็นสัตว์ป่ามากกว่าอยู่บ้าง แต่เรื่องการได้เห็นสัตว์นั้นมีปัจจัยหลายอย่าง โดยเฉพาะโชค บางครั้งสัตว์อาจมีเยอะ แต่ไม่ได้ออกมาปรากฏตัวให้เราเห็น

สิ่งสำคัญอีกประการคือเรื่องการจัดการการท่องเที่ยว บอตสวานายังขาดการจัดการที่ดี และยังต้องพัฒนาในอีกหลายๆ ด้าน ทั้งด้านการบริการอาหาร ที่พัก โรงแรม รีสอร์ต ซึ่งเป็นงานที่คนไทยเราเก่งและทำได้ดี การจัดการธุรกิจท่องเที่ยวเป็นอีกช่องทางที่น่าสนใจสำหรับคนไทย

โดยรวมแล้วการทำเกมไดรฟ์ในป่าสงวนโมโกโลดีจัดว่าสนุกไปอีกแบบ โดยเฉพาะการได้ลุ้น เพราะถ้าหากว่าอยากจะดูสัตว์เราสามารถไปตามสวนสัตว์ต่างๆ เราก็จะเห็นสัตว์ได้ชัดกว่าด้วยซ้ำ แต่การทำเกมไดรฟ์หรือว่าการท่องเที่ยวในซาฟารีนั้นคือการลุ้นว่าเราจะมีโอกาสเจอสัตว์ใหญ่สัตว์ สัตว์น้อย มากน้อยขนาดไหน อาจจะเป็นเพียงหนึ่งนาที หรือหนึ่งวินาที ก็มีความสุขแล้ว

ติดตามวิถีชีวิตพอเพียงแบบบอตสวานา รวมทั้งร่วมกันทำเกมไดรฟ์ในป่าสงวนโมโกโลดี และเรื่องราวอื่นๆ อีกมากมาย ได้ในรายการโลก 360 องศา วันเสาร์ 3 ทุ่มครึ่ง ทาง ททบ.5