9 ทศวรรษ ฉัตรชัยประชา
“อยากฝากงานเขียนให้กับแผ่นดิน” เปี๊ยก โปสเตอร์ หรือ สมบูรณ์สุข นิยมศิริ ในวัย 84 ปี ได้กล่าวไว้
โดย...มัลลิกา
“อยากฝากงานเขียนให้กับแผ่นดิน” เปี๊ยก โปสเตอร์ หรือ สมบูรณ์สุข นิยมศิริ ในวัย 84 ปี ได้กล่าวไว้
เปี๊ยก โปสเตอร์ เป็นช่างเขียน ผู้กำกับภาพยนตร์ไทย และได้รับเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ภาพยนตร์และละครโทรทัศน์) ประจำปี 2558 แต่หลายคนมักยังจดจำตำนานของ เปี๊ยก โปสเตอร์ ได้จากการเป็นช่างวาดภาพป้ายโฆษณาภาพยนตร์
และในวัย 84 เปี๊ยก โปสเตอร์ ก็ได้สร้างงานชิ้นสำคัญอีกครั้งในชีวิต ด้วยการเขียนภาพสีน้ำมัน พระบรมสาทิสลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 จำนวน 13 ภาพ ในชื่อชุด “9 ทศวรรษ ฉัตรชัยประชา” ซึ่งได้กลายเป็นของสะสมอันทรงคุณค่าและหายากไปแล้ว
“แม้จะเลิกทำหนังแล้ว แต่ยังรับเขียนรูป อยากฝากงานเขียนให้กับแผ่นดิน ในวัย 84 ปี ผมมีไอดอลเป็นสมเด็จย่า เคยวาดภาพพระราชกรณียกิจของพระองค์ด้วยความศรัทธาติดไว้ในบ้านเพื่อเตือนใจให้เสียสละเพื่อส่วนรวม”
ส่วนรูปของรัชกาลที่ 9 เปี๊ยก โปสเตอร์ ใช้ศาสตร์และศิลป์ของงานกำกับภาพยนตร์และช่างวาด นำเสนอในรูปแบบ “ใบปิดหนัง” เล่าเรื่องลำดับตั้งแต่พระประสูติ ทรงพระเยาว์ ขึ้นครองราชย์ อภิเษกสมรส พระราชประวัติ และพระราชกรณียกิจต่างๆ โดยชมรมวิจารณ์บันเทิง นำภาพมาพิมพ์เป็นหนังสือด้วยกระดาษวาดเขียน จำนวน 13 ภาพ ที่ควรค่าแก่การเก็บสะสม และรายได้ทั้งหมดจะมอบให้แก่ เปี๊ยก โปสเตอร์
“พอมาทำชุดนี้ก็เกิดความประหม่าหน่อยว่าจะสามารถทำงานระดับนี้ได้ไหม ทำอยู่ประมาณ 6 เดือน ตั้งแต่เดือน ก.ค. 2559 ก็มีลูกศิษย์มาช่วยด้วย ผมเคยเขียนรูปในหลวงรัชกาลที่ 9 ขนาดใหญ่ ตั้งตามสนามหลวง ตอนพระองค์ทรงพระเยาว์ ตอนกลับมาจากต่างประเทศครั้งแรก รัฐบาลจ้างให้เขียนรูปพระองค์ท่านสูง 10 เมตร ติดตั้งทั้ง 4 ด้านของสนามหลวง เวลาใกล้วันคล้ายพระประสูติก็จะมีคนจ้างเขียนเอาไปติดหน้าบ้าน หน้าอำเภอ เขียนแต่รูปพระองค์ท่าน ไม่มีรายละเอียดแบบชุดนี้”
ในหนึ่งภาพมีรายละเอียดนับร้อยและล้วนแสดงถึงความรักความห่วงใยต่อพสกนิกรของพระองค์ “เราเอารูปมารวมๆ กัน หลายร้อยรูปมาก แล้วเลือกภาพที่อยู่ในหมวดเดียวกัน องค์ประกอบภาพคล้ายกัน ต้องตัดทอนรายละเอียดเอาใส่หมดไม่ได้ ขั้นตอนนี้ก็ใช้เวลาเป็นเดือน ออกแบบอีก 2 เดือน ลงสี 3 เดือน หลายรูปเราเห็นพระองค์ถือแผนที่ประเทศไทย ผมรู้สึกพระองค์ทรงอุ้มประเทศไทยไว้ไม่ให้บอบช้ำ
แม้จะเคยวาดในหลวงมาก่อน แต่ก็เกร็ง ตื่นเต้น มีความตั้งใจสูง วาดต้องเหมือน ใครเห็นต้องจำได้ว่าใคร เพราะคนเราแต่ละจุดของใบหน้าจะแตกต่างกันนิดๆ หน่อยๆ องค์ประกอบอื่นๆ ในภาพก็มาจากเรื่องจริงทั้งหมด งานชุดนี้ของผมเรียลิตี้มาก แต่เราลำดับเรื่องไม่ต่างจากหนัง ตั้งใจถ่ายทอดพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจของรัชกาลที่ 9 ออกแบบเชิงโปสเตอร์หนัง มีการจัดองค์ประกอบ มีสีสันดึงดูด”
ทุกวันนี้ เปี๊ยก โปสเตอร์ ยังรับจ้างวาดภาพเหมือน เขาให้เหตุผลที่ยังทำงานในวัย 84 ปี ว่า “เวลาทำงานผมมีความสุข ผมรักการเขียนรูปมาตั้งแต่เจ็ดขวบ ผมอยากเป็นช่างเขียน เพราะข้างบ้านมีวัยรุ่นเขาเรียนอยู่สถาปัตย์ จุฬาฯ เขาเขียนรูปเก่ง ใจเราเลยไปอยู่กับเขา โตขึ้นเราต้องเป็นอย่างนี้ พอโตขึ้นจริงๆ เราจบ ม.หกต้องเลือกวิชาอื่นทางครอบครัวต้องการให้เป็นทหาร แต่ทุกวันนี้ผมก็ยังเขียนรูป”
แม้ยุคสมัยเปลี่ยนผ่าน นวัตกรรมใหม่ๆ เข้ามาแทนที่ เสน่ห์ของสีน้ำมันบนใบปิดหนังขนาดใหญ่ที่เห็นตามหน้าโรงภาพยนตร์ และติดบนรถยนต์เพื่อวิ่งรอกโฆษณาโปรแกรมหนัง เด็กรุ่นนี้คงไม่มีโอกาสได้สัมผัส หากแต่ภาพเล่านั้นได้เป็นมรดกของชาติ เป็นประวัติศาสตร์ของวงการภาพยนตร์ไทย
เปี๊ยก โปสเตอร์ เป็นผู้บุกเบิกการใช้เทคนิคการเขียนภาพด้วยสีโปสเตอร์ ยุคแรกๆ เปี๊ยกจะเซ็นชื่อว่า เปี๊ยก ในใบปิดทุกเรื่อง แล้วต่อมาจึงเปลี่ยนมาใช้ตามฉายาที่ได้มาว่า เปี๊ยก โปสเตอร์ ผลงานในใบปิดหนังไทยยุค 16 มม. ของเปี๊ยก โปสเตอร์ เช่น เล็บครุฑ แสงสูรย์ ธนูทอง เสือเหลือง เป็นต้น
ผลงานป้ายโฆษณาภาพยนตร์ต้นฉบับของเปี๊ยก โปสเตอร์ ได้ถูกเก็บไว้ที่พิพิธภัณฑ์ภาพยนตร์ไทย หอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน)
ส่วนผลงานชุด “9 ทศวรรษ ฉัตรชัยประชา” ในรูปเล่ม สามารถชมและซื้อได้ที่งานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ ครั้งที่ 45 และสัปดาห์หนังสือนานาชาติ ครั้งที่ 15 ระหว่างวันนี้ถึง 9 เม.ย. ณ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์
