ผักริมรั้ว ครัวในกระถาง

โดย...พรเทพ เฮง [email protected]

ความงามของชีวิตที่งอกเงย ความสุขในชีวิตประจำวัน บางทีก็ไม่ต้องคิดอะไรอื่นไกล เพียงแต่ทำให้ชีวิตเรียบง่าย ไม่ต้องแสวงหาให้ยุ่งยากมากมาย เพียงเท่านี้ก็ทำให้เกิดความสงบ สะอาด สว่าง ทั้งกาย วาจา ใจ ได้             

ในโลกที่ทุกคนมัวแต่ยุ่งกับเรื่องใหญ่ไกลตัว โดยหลงลืมเรื่องเล็กๆ ทว่าดีงาม มีหลายสิ่งหลายอย่างที่สามารถกลับตัวแบบ 360 องศา ให้หันกลับมามองชีวิตแล้วสนุกกับมัน มากกว่าที่จะวิ่งแข่งแบบเร็วแรงจนไม่เห็นด้านลึกและข้างในจิตใจตัวเอง

การได้เห็นมหาวิทยาลัยไทยหลายแห่งกลับไปสู่พื้นฐานของการผลิตเพื่อใช้สอยกันในมหาวิทยาลัย ผ่านการปลูกพืชผักสวนครัวในหลายรูปแบบ คิดว่าเป็นเรื่องที่ดีที่มีการฝึกฝนนักศึกษาให้มีจิตสำนึกและมีกระบวนการคิดในเรื่องสร้างทำด้วยตัวเองกับสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ใกล้ตัวกับปัจจัยสี่ คือ อาหารในชีวิตประจำวัน แทนที่จะมองข้ามด้วยการใช้เงินซื้อเพียงอย่างเดียว

การปลูกผักสวนครัว หากมองในทางลึกในระดับการขัดเกลาตัวเองของผู้คนแล้วนั้น ไม่ใช่แค่การปลูกผักเพื่อบริโภคเพียงอย่างเดียว แต่เป็นการขัดเกลาเพื่อย้อนไปสู่รากเหง้าของการใช้ชีวิตแบบพื้นฐานให้มีความสุข

เคยเจอเพื่อนหรือคนรู้จักหลายคน ปฏิเสธที่จะปลูกต้นไม้หรือพืชผัก เนื่องจากว่าเป็นคนมือร้อน ปลูกอะไรก็ไม่ขึ้น ปลูกอะไรก็ตาย

ความหมายในที่นี้ “มือร้อน” หมายถึง คนที่ไม่ค่อยมีโชคทางด้านการทำเกษตรกรรมหรือเพาะปลูกพืชผล ปลูกอะไรไปก็ไม่ค่อยได้ผล ไม่ว่าจะเป็นผักหรือผลไม้ต่างๆ แม้ว่าจะทำตามหลักวิชาการหรือดูแลเอาใจใส่อย่างดีแล้วก็ตาม

ในขณะที่ “มือเย็น” จะมีความหมายที่ตรงกันข้ามกัน กล่าวคือคนที่โชคดีมีพรสวรรค์ทางด้านการทำเกษตรกรรม ปลูกผักหรือผลไม้ใด ก็เติบโตงอกงามและได้ผลดีไปเสียทั้งหมด ไม่ค่อยได้ดูแลเอาใจใส่เลยก็ตาม

ประเด็น “มือร้อน” หรือ “มือเย็น” ก็น่าสนใจไม่น้อย ในเรื่องความเชื่อและมายาคติ ซึ่งทำให้คนกลายเป็นคนชอบปลูกพืชผลและไม่ชอบปลูกไปจากประสบการณ์ครั้งแรกหรือไม่กี่ครั้ง โดยเอาจุดนี้เป็นตัวชี้วัด

หากมองอีกด้าน ประเด็นมือร้อนมือเย็น น่าจะเหมาะกับข้ออ้างของคนที่ขี้เกียจปลูกมากกว่า จะได้ใช้เป็นข้ออ้างโดยชอบธรรม

เมื่อจะปลูกก็ไม่ต้องมีข้ออ้างและต้องมีอุตสาหะในการดูแลพืชผักในระดับฝึกฝนวินัยในตัวเอง สำหรับในมหานคร ผักริมรั้ว ครัวในกระถาง ที่สอดคล้องกับชีวิตคนเมือง หรือผักสวนครัวแนวดิ่งในพื้นที่ว่างแคบๆ ของห้องพักในตึกหรืออาคารสูง น่าจะเป็นคำตอบของโจทย์เรื่องอาหารการกินและช่วยลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือนไม่มากก็น้อย และสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีในการกินผักปลอดสารพิษที่มั่นใจได้จากมือของตัวเอง