ชลดา เวยื่อ ความสุขของคนรักบ้านดิน

โดย...วรธาร

เอ่ยชื่อ ครูจุ้ย-ชลดา เวยื่อ ครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนเทศบาล 2 (แม่ต๋ำดรุณเวทย์) สังกัดเทศบาลเมืองพะเยา น้อยคนใน จ.พะเยา จะไม่รู้จัก เพราะเปิดสอนการสร้างบ้านดินให้กับคนที่สนใจต้องการนำองค์ความรู้ที่ได้ไปถ่ายให้คนอื่นๆ รวมถึงคนที่อยากจะมีบ้านดินของตัวเอง โดยที่ไม่ต้องไปจ้างช่างอันเป็นการสิ้นเปลืองงบสร้างบ้าน โดยไม่จำเป็นมาร่วมเกือบ 10 ปี โดยใช้เวลาในวันหยุดเสาร์-อาทิตย์

ยิ่งพอตั้งเพจบ้านดินคำปู้จู้ live & learn mud house ขึ้นมา จึงมิใช่เฉพาะคนพะเยาเท่านั้นที่รู้จักครูจุ้ย แต่ทุกภาคทั่วประเทศเดินทางมาเรียนและหาความรู้เรื่องบ้านดินกับเธอไม่ขาดสาย โดยเปิดสอนทำบ้านดินหลายคอร์สให้เลือกเรียนตามความต้องการและความสะดวกของแต่ละคน ส่วนราคาแต่ละคอร์สก็แตกต่างกันไป

ทว่า ใช่จะมีแต่คอร์สที่ต้องจ่ายค่าเรียนเท่านั้น ครูจุ้ยยังให้ทุนเรียนฟรีอีกด้วยคือ “ทุนเพื่อคนรักบ้านดินจริงจังหวังสร้าง” ซึ่งจะเปิดให้สมัครเป็นระยะๆ รับครั้งละ 4 คน คนที่สมัครต้องมีคุณสมบัติข้อใดข้อหนึ่งต่อไปนี้ 1.เป็นครูอายุระหว่าง 25-40 ปี ที่อยากเอาความรู้ไปบูรณาการกับการเรียนการสอนและครูที่ไม่อยากเป็นหนี้มหาศาลเพราะบ้าน 2.คนที่ทำบ้านดินแล้วประสบปัญหาในการสร้างบ้านดิน 3.ผู้ที่คิดว่าบ้านดินคือความหวังที่จะเติมเต็มชีวิต 4.ผู้มีใจอยากเรียนรู้และฝึกฝนตนเอง และ 5.เป็นคนตั้งใจมาเรียน กินง่าย อยู่ง่าย ไม่เป็นภาระ ส่วนวิธีการสมัครและการเปิดรับสมัครขอทุนจะเป็นช่วงไหนนั้นครูจะแจ้งไว้ในเพจบ้านดินคำปู้จู้

 

บ้านดินบ้านในสไตล์ตัวเอง

ครูจุ้ยที่เป็นครูมา 15 ปี เล่าถึงที่มาของการหลงรักรักบ้านดินให้ฟังว่า เริ่มจากตอนที่ไม่มีบ้านก็คิดอยากจะมีบ้านเหมือนคนอื่นๆ ที่ยังไม่มี แต่บ้านต้องตรงกับไลฟ์สไตล์และการใช้ชีวิตที่เป็นตัวเองมากที่สุด ซึ่งเธอเป็นคนชอบวิถีธรรมชาติ เพราะฉะนั้นบ้านที่สร้างตามโครงการต่างๆ ที่แม้จะดูสวยงามแต่ก็ไม่ใช่บ้านในฝันหรือในสไตล์ของตัวเอง จึงพยายามเสาะแสวงหาไปในที่ต่างๆ จนในที่สุดก็รู้ว่าบ้านดินคือคำตอบ สามารถตอบโจทย์การใช้ชีวิตในแบบที่ต้องการได้

“แรกๆ จุ้ยชอบบ้านแบบปูนเปลือย ดูธรรมดา เรียบง่าย ไม่ยุ่งยาก สวยงามแบบมีสไตล์ดีเหมือนกัน แต่ช่วงหลังมีโอกาสไปเห็นบ้านดินแล้วมีเหตุผลหลายอย่างที่ทำให้ตกหลุมรักบ้านดิน เช่น หน้าร้อนอากาศข้างในเย็นพอดีไม่ร้อน ส่วนหน้าหนาวก็อุ่น ที่สำคัญการสร้างบ้านดินเป็นวิถีของการพึ่งตนเองอย่างแท้จริงสร้างเองได้ด้วยมือเรา ราคาไม่แพง ประหยัดงบมากกว่าสร้างบ้านทั่วไปเพราะไม่ต้องจ้างช่าง

ในปี 2551 จึงเริ่มศึกษาหาข้อมูลเรื่องบ้านดิน ทว่าในช่วงนั้นความรู้เกี่ยวกับการสร้างบ้านดินหาได้ยากมาก เพราะอินเทอร์เน็ตไม่ได้เข้าถึงทุกคน ทำให้ต้องเดินทางไปทั่วภาคเหนือทุกที่ที่มีการทำบ้านดิน เช่น ที่พันพรรณของพี่โจน จันได ตอนนั้นพี่โจนยังไม่ได้เขียนตำราแต่มีซีดีทำบ้านดินออกมาก็ซื้อซีดีมาดูตอนหลังมีหนังสือออกมา รวมทั้งศึกษาตำราบ้านดินของกลุ่มอาศรมวงศ์สนิท เก็บข้อมูลมาเรื่อยๆ ทำให้เข้าใจบ้านดินมากขึ้น

 

ต่อมาในปี 2553 ได้ทำวิจัยเรื่องการก่อสร้างเรือนดินดิบแบบยกพื้นใต้ถุนสูงสำหรับชาวชนบทไทย กรณีตัวอย่างเรือนดินดิบสำหรับชาวชนบท 8 จังหวัดภาคเหนือ ของจุ้ยจะทำของ จ.พะเยา เป็นการทำร่วมกันกับผู้วิจัยหลักคืออาจารย์สถาปัตย์ จากมหาวิทยาลัยสวนสุนันทา ยิ่งทำให้มั่นใจว่าบ้านดินคือบ้านในสไตล์ตัวเอง จากนั้นก็หาพื้นที่สร้างบ้านและตัดสินใจทำด้วยตัวเอง” ครูจุ้ยเล่าความสนใจในบ้านดิน

สร้างบ้านดินที่สวยงามน่าอยู่

ในปี 2555 ครูจุ้ยพร้อมสามีจึงเริ่มถมที่ จากนั้นเริ่มสร้างบ้านด้วยตัวเอง โดยใช้วิชาความรู้จากตำราต่างๆ ที่สะสมมา และดูจากซีดีของโจน จันได ทุกวันหลังจากกลับจากสอนหนังสือที่โรงเรียนและในวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ ทั้งคู่มาทำอิฐ ค่อยๆ สร้างมาเรื่อยในที่สุดบ้านก็เสร็จโดยใช้เวลาสร้าง 2 ปีเท่านั้น

“บ้านดินของเรา 4 ห้องนอน 3 ห้องน้ำ 1 ห้องโถงใหญ่ พื้นที่รวม 150 ตร.ม. จากราคาบ้านทั่วไป 3 ล้านกว่าบาท แต่เราทำอยู่ที่ 1.2 ล้านบาท และถ้าหากทำอีกครั้งตามความรู้ ณ ปัจจุบันบอกเลยว่าหลังขนาดนี้ แน่นๆ แบบนี้ ไม่เกิน 4 แสนบาทค่ะ นี่คือบ้านดินทำเอง

 

เราสร้างบ้านหลังนี้ด้วยตัวเอง เหยียบ อัด ก่อ ฉาบ ทำสี ทุกอย่างหรืออะไรที่เป็นงานดินเราทำเองทั้งหมด จะมีก็แค่โครงสร้างเท่านั้นที่ให้ช่างทั่วไปมาขึ้นโครงให้ตามที่เราออกแบบไว้ อยากได้บ้านดินร่วมสมัย สวยงาม อยู่ง่าย ทำได้เองแบบหลังนี้ประหยัดค่าสถาปัตย์ไปเยอะมาก

ขณะที่สตูดิโอหลังเล็กของเราใช้งบประมาณ 3 หมื่นบาท ทำเองตั้งแต่ฐานรากยันหลังคาพื้นที่ 16 ตร.ม. ใช้อิฐดินไป 1,100 ก้อน ก่อและทำเฟอร์นิเจอร์ เชื่อไหมประหยัดเงินและเวลาได้มากกว่านี้ เพียงแค่มีความรู้ในงานดินและงานช่างก็ทำได้แล้ว”

การที่ครูจุ้ยสร้างบ้านดินของตัวเองออกมาแข็งแรง สวยงาม ดูดีมีสไตล์ และน่าอยู่นั้นถือเป็นการฉีกภาพของบ้านดินแบบเดิมๆ ที่คนทั่วไปมักจะมองว่าเป็นบ้านซอมซ่อ ดูเหมือนกระต๊อบเก่าๆ ไปอย่างสิ้นเชิง ครูจุ้ย กล่าวว่า ทุกคนสามารถสร้างบ้านดินให้สวยงาม ดูดี น่าอยู่และมีสิ่งอำนวยความสะดวกครบครันที่เราต้องการได้ ขึ้นอยู่กับการออกแบบ แต่ถ้าคิดว่าพออยู่อาศัยก็จะได้บ้านดินอีกแบบ

“ทุกวันนี้จุ้ยและครอบครัวมีความสุขมากกับบ้านหลังนี้ เพราะเป็นความภาคภูมิใจเนื่องจากเราสร้างเองด้วยมือของเรา และด้วยความภูมิใจนี้ก็อยากแบ่งปันความรู้และความสุขที่ได้รับให้กับคนอื่นที่อยากจะมีบ้านแนวนี้ของตัวเอง จึงได้สร้างเพจบ้านดินคำปู้จู้ live & learn mud house ขึ้นมาเพื่อเป็นช่องทางในการติดต่อสื่อสารและแบ่งปันความรู้ด้วยการเปิดสอนให้กับคนทั่วไปที่สนใจในบ้านดิน”

 

ครูจุ้ยเชื่อว่าบ้านดินทุกคนสามารถสร้างได้ด้วยตัวเอง ไม่จำเป็นต้องไปจ้างช่างและแรงงานให้เสียงบประมาณ เพียงแต่ต้องศึกษาเรียนรู้ให้เกิดความรู้ความเข้าใจในทุกขั้นตอนต่อไปก็จะเกิดความชำนาญเอง

“เรื่องบ้านดินครูก็เริ่มจากไม่รู้อะไรมาก่อน แต่เพราะอยากมีบ้านของตัวเองและบ้านเป็นสิ่งสำคัญ ดังนั้นครูจึงต้องเสาะแสวงหาความรู้ทุกอย่างด้วยตัวเองจากการศึกษาจากตำราต่างๆ โดยที่ไม่ได้ผ่านการฝึกอบรมที่ไหนเลย แล้วระยะเวลาเมื่อมีความรู้ก็ลงมือสร้างเองแล้วครูก็ทำได้และทำสำเร็จอย่างดี ครูจึงเชื่อว่าทุกคนทำได้”

ใครที่อยากจะมีบ้านดินลองไปเรียนกับครูจุ้ยดู เชื่อว่าประสบการณ์เกือบ 10 ปี ของครูสามารถที่จะย่นย่อทุกเนื้อหาความรู้ให้กับทุกคนโดยไม่ต้องลองผิดถูก อยู่ที่กล้าแลกไหมเรียนหลักพัน สร้างบ้านหลักล้าน อย่างคุ้มค่า