วีรภัทร คำรัตน์ อาจารย์ท่องโลก

โดย...รอนแรม ภาพ... วีรภัทร คำรัตน์

เมื่ออาจารย์สอนภาษามาเป็นไกด์พาเที่ยวรัสเซีย การเดินทางจึงมีความหมายมากขึ้นปอนด์-วีรภัทร คำรัตน์ อาจารย์สอนภาษารัสเซียของโครงการรัสเซียศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รู้จักรัสเซียครั้งแรกบนแผนที่ แต่เหมือนกับว่า เขาเป็นขั้วบวก รัสเซียเป็นขั้นลบสองอย่างจึงดึงดูดเข้าหากัน ทุกวันนี้ชีวิตคลุกคลีกับรัสเซียทุกวัน ไม่ว่าจะเป็นภาษา ภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และศาสตร์แห่งการท่องเที่ยว

รัสเซียบนแผนที่

อาจารย์ปอนด์เป็นอาจารย์พิเศษได้รับเชิญไปสอนภาษารัสเซียและด้านอื่นๆ เช่น ภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และรัสเซียปัจจุบัน โดยจุดเริ่มต้นของความสนใจมาจากเรื่องเล็กๆ อย่างแผนที่และฟุตบอล

“คุณตาเป็นทหารอากาศที่ต้องศึกษาแผนที่โลก ผมเองก็ชอบดูเห็นประเทศหนึ่งที่ใหญ่มาก ตอนนั้นชื่อ สหภาพโซเวียต ก็เริ่มสนใจมาตั้งแต่เด็กๆ พอโตขึ้นเริ่มดูการแข่งขันฟุตบอลอย่างจริงจัง มีนักฟุตบอลคนหนึ่งที่ชื่นชอบเป็นชาวรัสเซีย เลยอยากอ่านข้อมูลอ่านข่าวเกี่ยวกับตัวเขา แต่ไม่มีข้อมูลภาษาไทยภาษาอังกฤษก็ไม่ค่อยมี ก็เลยคิดเรียนภาษารัสเซียตั้งแต่นั้นมา”

 

อาจารย์ปอนด์เริ่มเรียนภาษารัสเซียในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ตอนจบมายังไม่ทราบว่าจะทำงานอะไรที่เกี่ยวข้องกับรัสเซีย แต่พอดีได้ทุนรัฐบาลรัสเซียได้ไปเรียนต่อที่กรุงมอสโก 3 ปี ชีวิตของเขาจึงใกล้ชิดกับประเทศรัสเซียตั้งแต่นั้น

“ถ้าไปรัสเซียครั้งแรก อันดับแรกต้องไปที่จุดเริ่มต้นของประเทศอยู่ที่พระราชวังเครมลิน”เขาแนะนำ พระราชวังเครมลินเป็นของพระเจ้าซาร์ กษัตริย์แห่งรัสเซีย เดิมทีเมืองจะอยู่ในเครมลินจากนั้นก็ค่อยๆ ขยายออกมาจนปัจจุบันจนกลายเป็นประเทศที่ใหญ่ที่สุดในโลก

“หากมีเวลามากหน่อยต้องไปเมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก อดีตเมืองหลวงช่วงศตวรรษที่ 18 ถึง 20 ตั้งอยู่ปากแม่น้ำเนวา ริมอ่าวฟินแลนด์ในทะเลบอลติกเพื่อง่ายต่อการค้าขายกับยุโรป และยังได้รับความรู้และเทคโนโลยีจากยุโรปทำให้รัสเซียสามารถขยายอาณาเขตไปทางตะวันออกด้วยองค์ความรู้และเปลี่ยนเป็นจักรวรรดิรัสเซีย”

 

สถานที่ท่องเที่ยวต้องห้ามพลาดคือ ป้อมปีเตอร์ แอนด์ ปอลด์ สิ่งก่อสร้างแรกก่อนสร้างเมืองนับเป็นจุดเริ่มต้นของเมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก จากนั้นไปเดินเล่นที่ถนนเนฟสกี้ ถนนสายหลักของเมืองที่เชื่อมต่อไปยังเมืองทางเหนือของรัสเซีย โดยรอบข้างรายล้อมไปด้วยอาคารเก่าสมัยศตวรรษที่ 18 พระราชวัง สำนักงานต่างๆ และห้างสรรพสินค้า

รัสเซียที่อัลไต

นอกจากนี้อาจารย์ปอนด์เพิ่งเดินทางกลับจากเทือกเขาอัลไต เทือกเขาที่เกี่ยวโยงกับรัสเซียในสมัยที่ขยายอาณาเขตไปทางตะวันออกช่วงศตวรรษที่ 18-19 มีวัฒนธรรมชนเผ่าบนหลังม้า วัฒนธรรมมองโกลที่ยิ่งใหญ่ของเจงกิสข่าน เทือกเขาอัลไตมีขนาดใหญ่มีหลายแนวเขา มีพื้นที่อยู่ตรงกลางระหว่าง 4 ประเทศ ได้แก่ รัสเซีย มองโกเลีย จีน คาซัคสถาน(ไล่ไปตามเข็มนาฬิกา) ซึ่งทุกมณฑลที่อยู่ตามแนวเทือกเขาจะชื่อว่า อัลไต

“ส่วนใหญ่คนไทยจะไปอัลไตทางประเทศจีนแต่คราวนี้เข้าไปทางรัสเซีย ไปจนสุดทางที่ถนนจะไป เริ่มจากเมืองโนโวซิบิร์สก์ ไปทางถนนสายหลักชุยย่าไฮเวย์ ถนนที่ยาวถึงสองพันกิโลเมตรจรดชายแดนมองโกเลีย”

 

เส้นทางสู่เทือกเขาอัลไตเริ่มตั้งแต่ลงเครื่องบินที่สนามบินทอลมาเชโว โนโวซิบิร์สก์ ใช้เส้นทางถนนชุยสกี้ไฮเวย์ที่จะผ่านหลายเขต หลายภูมิประเทศ และสภาพอากาศ เมืองแรกอยู่ที่กอร์โนอัลไตสก์ เมืองหลวงจองสาธารณรัฐอังไต จากนั้นเดินทางไปยังเขตเชมาล แหล่งเลี้ยงกวางแดง และแหล่งพักตากอากาศในเขตเทือกเขา เขตออนกูได แหล่งป่าสนไทก้าและแนวเขาชั้นต้นของเทือกเขาอัลไต มีจุดชมวิวบนเนินเขาเซมินสกี้ที่สูง 1,717 เมตร เขตอุทยานในหุบเขาคาราโคลสกายาโดลินา แหล่งทุ่งหญ้าสเต็ปป์ และแหล่งอารยธรรมชนเผ่าซิเธียนและชนเผ่าเติร์กเขตอัคตาช อยู่ริมฝั่งแม่น้ำคาตุน สีฟ้าอมเขียวและแม่น้ำชูยา สีโคลน เขตอูลากัน ที่ตั้งของทะเลสาบเมียร์ทโวเยและทะเลสาบไกเซอร์

จากนั้นเดินทางเข้าสู่ไฮไลต์ของการเดินทางที่เขตคูราย ดินแดนกลางหุบเขาสูงจากระดับน้ำทะเลมากกว่า 3,000 เมตร ต้องเดินเท้าจากแคมป์เชิงเขาอัคตรูไปตามหาธารน้ำแข็งอัคตรู และทะเลสาบโกลูบอย ก่อนไปสิ้นสุดที่เมืองบิสก์เมืองเก่าของไซบีเรียตอนใต้ซึ่งเป็นเมืองสุดท้ายของถนน

ใครที่อยากไปตามอาจารย์ปอนด์ เขาจะไปอีกครั้งในทริปสีสันแห่งอัลไตในเดือน ต.ค. ภายใต้ความร่วมมือระหว่างเวิลด์เอ็กซ์พลอเรอร์ กับบัตรเครดิตเคทีซี เปิดขายเป็นทัวร์ให้แก่ผู้ที่สนใจ

 

รัสเซียริมไบคาล

เขายังพูดถึงทีเด็ดแห่งรัสเซียที่ทะเลสาบไบคาล ทะเลสาบที่ลึกที่สุดในโลก และแหล่งน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีความยาวประมาณ 800 กิโลเมตร เทียบได้กับกรุงเทพฯ ถึงเชียงใหม่ และลึกประมาณเกือบ 2 กิโลเมตร โดยนักท่องเที่ยวสามารถลงไปเล่นน้ำได้แถวๆ ชายฝั่งได้ในฤดูร้อน ส่วนในฤดูหนาวทะเลสาบจะกลายเป็นน้ำแข็ง

“ผมคลุกคลีกับรัสเซียมานานแต่ก็ยังเที่ยวได้ไม่ครบ แม้ว่าจะเที่ยวปีละสถานที่ที่ก็ยังไม่ครบ ยังมีอีกหลายที่อยากไป แต่ปัญหาหลักๆคือการเดินทางที่ไม่มีเที่ยวบินตรง ไม่มีสนามบิน บางที่ต้องนั่งเรือไปหรือเช่าฮอลิคอปเปอร์ไป” เขาตั้งใจที่จะไปเที่ยวรัสเซียให้มากที่สุดเพื่อไปพิสูจน์ให้เห็นกับตาว่าข้อมูล ตำรา แท้จริงเป็นอย่างไร

อาจารย์ปอนด์เป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องประวัติความเป็นมาของสถานที่ต่างๆ ในรัสเซีย ได้เข้าไปอยู่ในวงการท่องเที่ยวตั้งแต่เรียนที่รัสเซีย โดยแอบรับจ้างเป็นไกด์ให้กลุ่มคนไทย จากนั้นเมื่อกลับบ้านเกิด เขาได้ลงเรียนวิชาไกด์อย่างเป็นทางการ ปัจจุบันจึงเป็นทั้งอาจารย์ ล่าม และไกด์เชี่ยวชาญรัสเซีย ผู้มีปณิธานจะเผยแพร่ความรู้แก่ชาวไทยในสถานที่จริง