'สัตว์สโมสร' สุธี คุณาวิชยานนท์

โดย...พริบพันดาว ภาพ เฟซบุ๊ก Sutee Kunavichayanont, Number1gallery

ซอยสีลม 21 ย่านธุรกิจอันคับคั่งจอแจของกรุงเทพฯ เป็นจุดหมายปลายทาง เพราะเป็นที่ตั้งของ นัมเบอร์วัน แกลเลอรี่ (Number 1 Gallery) ที่ก่อตั้งมาครบ 10 ปี แต่ย้ายสถานที่ใหม่มาตั้งหลักปักฐานที่นี่ พร้อมกับมีนิทรรศการศิลปะชุดใหม่ล่าสุดของ รศ.สุธี คุณาวิชยานนท์ ศิลปิน อาจารย์ และนักวิชาการทางด้านศิลปะของคณะจิตรกรรม ประติมากรรม และภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

“สัตว์สโมสร” (Animal Club) เป็นชื่อที่ยวนยั่วให้เข้าไปสัมผัสนิทรรศการครั้งนี้เป็นอย่างยิ่ง

 รศ.สุธี ผ่านการแสดงเดี่ยวมาหลายสิบครั้งทั้งในไทยและต่างประเทศ สร้างชื่อเสียงจากผลงานที่มีเนื้อหาเน้นหนักในประเด็นวิจารณ์สังคม การเมือง ประวัติศาสตร์และความเป็นไทย ผลงานโดดเด่นของเขาในอดีตมีทั้งแนวศิลปะจัดวางที่คนดูสามารถมีส่วนร่วมได้ เช่น ประติมากรรมยางรูปช้าง เสือและควายที่คนดูจะต้องเป่าลมเพื่อต่อชีวิต และห้องเรียนประวัติศาสตร์ที่คนดูสามารถพิมพ์ตำราประวัติศาสตร์จากหน้าโต๊ะนักเรียนด้วยตัวเอง นอกจากนี้ ยังทำงานที่มีหลากหลายสื่ออีกด้วย เช่น งานวิดีโอแอนิเมชั่น และผลงานที่ใช้ภาษาที่เป็นทั้งแบบลายลักษณ์อักษรและภาพผสมกัน

 

 เท่าที่ผ่าน ภาวะย้อนแย้ง (Paradox) โดยเฉพาะแนวคิดที่สะท้อนออกมาในเรื่องชาตินิยม เป็นงานที่สร้างชื่ออย่างยิ่งยวดของ สุธี ยิ่งในเฟซบุ๊กของ ศ.ดร.สันติ เล็กสุขุม นักประวัติศาสตร์ศิลปะคนสำคัญของเมืองไทย เขียนแสดงความคิดเห็นหน้าวอลล์ตัวเองไว้ว่า

 “งานศิลปะครั้งนี้ของ รศ.สุธี มีประเด็นหลักชื่อ สัตว์สโมสร อาจารย์ปล่อยให้งานบอกตัวมันเอง รายละเอียดจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับผู้ดู ผมจึงชอบดูงานประเภทนี้ โดยเฉพาะงานของอาจารย์สุธีที่คิดอะไรใหม่ๆ ชวนให้ติดตามเสมอ โดยที่ผู้ดูไม่ต้องติดยึดกับเกณฑ์ใดๆ งานแสดงครั้งนี้ อาจารย์ปล่อยมุขขำขันไว้ด้วย เห็นแล้วก็อดอมยิ้มไม่ได้”

 สำหรับ “สัตว์สโมสร” เป็นนิทรรศการจิตรกรรมแสงนีออน ที่ถูกนำเสนอในบรรยากาศของคลับ/สโมสร ที่เป็นจุดนัดพบระหว่างคนรักศิลปะกับเหล่าสัตว์ 12 ชนิดตามปีนักษัตรที่ผูกพันกับชาวไทยและชาวเอเชียมากที่สุด รศ.สุธี ให้สัมภาษณ์ไว้ว่า นิทรรศการศิลปะของเขาชุดนี้เป็นชุดที่สนุกๆ เบาๆ เป็นการพัฒนาต่อยอดมาจากงานเมื่อเกือบ 5 ปีที่แล้ว ที่มีการทำเป็นลักษณะไฟนีออน แล้วว่างเว้นไปทำอย่างอื่น

 

 “ก็รู้สึกว่าน่าจะมีอะไรทำต่อได้อีก ก็ยังติดค้างอยู่ในใจยังรู้สึกสนุกอยู่ เลยมาทำต่อชุดรูปสัตว์ ก็มีคิดถึงสัตว์ที่คนไทยและคนเอเชียผูกพันก็คือ 12 ปีนักษัตร เห็นไฟนีออนเราก็นึกถึงสถานที่เที่ยวยามค่ำคืน เมืองไทยเราก็มีของแบบนี้เยอะเหมือนกัน”

 ผลงานชุดนี้ของ รศ.สุธี เป็นการผสมผสานระหว่างการระบายจิตรกรรมสีอะครีลิกในแบบจารีตกับการแสดงออกในเรื่องของสีและเส้นด้วยไฟนีออน โดยมีแผ่นไม้เก่าย้อนยุคเป็นพื้นรองรับ ทั้งภาพสัตว์ 12 ชนิดในปีนักษัตรตามความเชื่อแบบโบราณกับการวาดที่ผสมระหว่างการระบายสีแนวเก่ากับสื่อสมัยใหม่ ตลอดจนการนำเสนอในบรรยากาศของคลับจะนำคนดูไปสู่ประสบการณ์ใหม่ในการรับรู้รับชมงานจิตรกรรม

 เขาขยายความถึงการใช้ไฟนีออนมาเป็นวัสดุและแสงสีในการเชื่อมโยงกับพื้นที่ความคิด รวมถึงการเลือกกรอบรูปเป็นทรงกลมอย่างเป็นเอกภาพว่า

 

“แสงสีไฟนีออนอะไรต่างๆ ที่จริงก็เป็นวัสดุที่เก่าแล้วเหมือนกัน หลอดไฟนีออนที่เอามาดัดมันก็เป็นของวินเทจไปแล้ว ดูแล้วนึกถึงอดีตเมื่อ 50-60 ปีที่แล้ว เป็นความตั้งใจเหมือนกันว่าให้งานที่ออกมาดูเป็นบรรยากาศย้อนยุค สอดคล้องกันไปได้ดีกับชื่องาน ลักษณะงาน ไฟนีออนกับสถานที่ซึ่งดูแล้วเหมือนกับเป็นบาร์ก็ไปกันด้วยดีด้วยความบังเอิญ แล้วบรรยากาศและบุคลิกของหอศิลป์ที่นี่ก็น่าสนใจดีเป็นบ้านไม้เก่าๆ ลายฉลุไม้เก่าๆ ห้องนิทรรศการก็เป็นห้องโล่งๆ ขาวๆ หลังคากระจก ได้แสงธรรมชาติแตกต่างจากบรรยากาศภายใน มีบุคลิกที่พิเศษออกไปส่วนกรอบทรงกลมรู้สึกถึงความกระชับของตัวมันเองดี เหมือนเลื่อนไหลไปได้เรื่อยๆ ซึ่งน่าจะเหมาะกับกรอบสี่เหลี่ยมที่ค่อนข้างจะตัน พอมาเล่นกับเรื่องไฟนีออนก็นึกไปถึงแผ่นป้ายตามร้านต่างๆ ที่ติดไฟนีออนเป็นสัญลักษณ์ทรงกลม"

 รูปที่ชอบมากที่สุด รศ.สุธี บอกว่า ทำแล้วสนุกที่สุดก็น่าจะเป็นไก่ เพราะมีขนมีปีกมีหางอะไรต่างๆ แต่สัตว์บางตัวอย่าง หนู จะทำอย่างไรให้คนรับได้ หรือว่าหมูเขาไม่ได้มีรูปทรงอะไรที่โลดโผนมากนัก ทำอย่างไรจึงจะดูน่าสนใจ ร่วมค้นหาความคิดความเชื่อผ่านสัตว์ทั้ง 12 ตัวในปีนักษัตร ได้ที่นิทรรศการศิลปะแสงนีออน จัดแสดงที่ นัมเบอร์วัน แกลเลอรี่ จนถึงวันที่ 30 ก.ค. 2559 สอบถามโทร. 08-3445-8333 และ 02-630 2523