พระธาตุของคนปีระกา

โดย...วีรวงศ์ วงศ์ปรีดี

พระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร ตั้งตระหง่านในวัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร วัดเก่าแก่แห่งหนึ่งของ จ.ลำพูน ตั้งอยู่ใจกลางเมืองมีถนนล้อมรอบ 4 ด้าน คือ ถนนอัฏฐารส-ทางทิศเหนือ ถนนชัยมงคล-ทางทิศใต้ ถนนรอบเมือง-ทางทิศตะวันออก และถนนอินทยง-ทางทิศตะวันตกสร้างขึ้นตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 17 ถือเป็นโบราณสถานอันสำคัญของนครหริภุญชัย ที่พระเจ้าอาทิตยราชเป็นผู้สถาปนา เพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ สถาปัตยกรรมมีลักษณะเป็นสถูปสี่เหลี่ยมทรงปราสาท เป็นพระธาตุประจำปีเกิดของคนปีระกา ที่ชาวภาคเหนือนิยมไหว้พระธาตุประจำปีเกิดของตนเอง โดยแต่ละวัดส่วนใหญ่จะอยู่ในดินแดนภาคเหนือ เช่น จ.เชียงใหม่ เชียงราย แพร่ เป็นต้น ยกเว้นปีมะเมีย พระธาตุชเวดากอง เมียนมา ปีวอก พระธาตุพนม นครพนมและปีจอ พระธาตุอินทร์แขวน ในเมียนมา คำว่า พระธาตุ หมายถึงสถานที่หรือเจดีย์ที่มีพระบรมธาตุบรรจุ ที่ต่อมาสถานที่เหล่านี้มักจะกลายเป็นเมืองสำคัญ