เอิ้น ‘เสือดาว’ กะได้

โดย...ปริญญา ผดุงถิ่น

เสือดาว (Leopard) มีแหล่งกระจายพันธุ์ที่กว้างขวางเหนือกว่าพวกแมวป่าทุกชนิด ครอบคลุมทวีปแอฟริกา เอเชีย โดยสามารถอยู่ได้ในถิ่นอาศัยอันหลากหลาย ตั้งแต่ทุ่งหญ้า ป่าดิบ ชายขอบทะเลทรายอันร้อนระอุ ยันความหนาวเยือกติดลบ ในรัสเซียตะวันออก

องค์กร IUCN แบ่งเสือดาวออกเป็น 9 ชนิดย่อย ตัวที่อยู่ในไทยชื่อว่า เสือดาวอินโดจีน (เช่นเดียวกับเสือโคร่งของเรา ก็ชื่อว่า เสือโคร่งอินโดจีน) ขนาดตัวของแต่ละชนิดย่อยจะแตกต่างกันไป โดยพวกเสือดาวแถวเอเชียกลางจะตัวเล็กแค่ครึ่งต่อครึ่งของเสือดาวตามทุ่งหญ้าในแอฟริกา

เสือดาวขนาดใหญ่สุดที่บันทึกไว้หนักถึง 96.5 กิโลกรัม ความยาวเฉพาะหัวและลำตัว ไม่รวมหาง 190 เซนติเมตร ลองหลับตาเทียบกับสัดส่วนร่างกายมนุษย์ จะพบว่าไอ้นี่คือเสือดาวยักษ์โดยแท้

ธรรมชาติออกแบบมาให้เสือดาวมีรูปลักษณ์ของแมวที่ขาสั้น หางยาว ซึ่งแปลว่าจะมีความสามารถในการปีนป่ายที่เก่งกาจ เทียบเคียงได้กับนักปีนต้นไม้ตัวฉกาจอย่างอีเห็น ก็มาอีหรอบเดียวกันเป๊ะ

รู้จักสัตว์ใหญ่อันตราย 5 ชนิดแห่งแอฟริกา ที่เรียกว่า Big Five หรือไม่? จริงเท็จแค่ไหนไม่ยืนยัน แต่ผมอ่านผ่านตามาแต่เด็กแล้ว พวกพรานโหวตให้เสือดาวนี่แหละเป็นตัวอันตรายหมายเลข 1 เหนือกว่าสิงโต ควายป่า แรด และช้าง ด้วยเหตุผลว่ามันเป็นสัตว์ที่เจ้าเล่ห์และอำพรางตัวเนียนกว่าสิงโต แม้ตัวจะเล็กกว่าใคร แต่ถ้าเข้าถึงตัวคนได้ละก็ ตายฉับพลันเหมือนกัน

เสือดำ (Black Leopard) ก็คือเสือดาวที่มีขนดำ ผมออกจะชอบเสือดำมากกว่าเสือดาว เพราะดูเป็นสัตว์ลึกลับ ไม่ซุกซน แต่น่าค้นหา แต่ถ้าคะแนนความสวย ก็ต้องยกให้เสือดาว

เรื่องน่าแปลกอย่างหนึ่ง เสือดาวในเมืองไทยไม่ค่อยมีพฤติกรรมหิ้วเหยื่อไปแขวนบนต้นไม้ แบบที่เสือดาวแอฟริกันชอบทำ เรียกว่าไม่เคยมีบันทึกการพบเห็นในเมืองไทยเลยด้วยซ้ำ แค่พฤติกรรมปีนขึ้นไปนอนหลับนอนเล่นบนต้นไม้ก็หาชมยากมาก แต่ก็มีนะ ไม่ใช่ไม่มี

ครั้งหนึ่ง ภาพประกวดเสือดาวบนต้นไทร ถูกกรรมการปรับตกทันทีที่เห็น เพราะคิดว่าไปเอาภาพเสือดาวเมืองนอกมาแหกตา แต่สุดท้ายก็ยอมรับ แล้วกลายเป็นภาพชนะเลิศไปในที่สุด

ซึ่งผมเองก็ตามย้อนรอย “ไอ้เสือไทร” ไปยังต้นไทรประวัติศาสตร์ สถานที่ถ่ายทำอันน่าตื่นเต้นนี้มาแล้วด้วย แหะๆ