ตามรอย (เมือง) พ่อขุน

ไปแล้วไม่ไปลับ “สุโขทัย” ไปกี่รอบ หรือจะเพิ่งเคยไป คุณจะรู้สึกหลงรักจังหวัดนี้แน่นอน

ลมหนาวพัดตึง ตึง คราวนี้เราไม่ได้ไปภูกระดึงเหมือนอย่างในเพลงฮิต แต่นั่งเครื่องไปลงที่สุโขทัย อากาศดี๊ดีที่สุโขทัย ที่สำคัญ ใครชอบถ่ายภาพ เหมาะมาก พกกล้องดีๆ สักตัว ที่เหลือก็มองหามุมกันเอาเอง (นะ) แล้วก็ลงมือแชะภาพมาฝากคนที่ไม่ได้ไป ยั่วน้ำลาย ถ้าไม่นึกอยากไป ก็ให้รู้ไปสิ (จ๊ะ)

เจ้าภาพ “เคทีซี” พาทุกชีวิตเช็กอินที่ “สุโขทัย เฮอริเทจ รีสอร์ท” เก๋ๆ สวยๆ ถูกใจและชอบมาก ที่พักที่เพียบพร้อมด้วยความสะดวกสบาย ใกล้สนามบิน ตกแต่งคลาสสิกกึ่งบูติก อิงกับธรรมชาติ ปลูกผักทำสวนเอง จากฟาร์มสู่โต๊ะ คอนเซ็ปต์ที่ใช่เลย

 

ความมุ่งหมายของการมาทริปนี้ เจ้าภาพอยากให้สุโขทัยอยู่ในแผนท่องเที่ยวของเหล่านักท่องเที่ยว ชมความงามเมืองโบราณ ย่ำอุทยานประวัติศาสตร์ สัมผัสกลิ่นอายวิถีเรียบง่ายชาวบ้าน ซึมซับเรื่องราวที่มาแต่เก่าก่อน ในธีม “เดอะยูนิค คอลเลคชั่น ออฟ โฮเต็ล แอนด์ รีสอร์ท”

เราอิ่มเอมกับที่พักแล้ว ก็ยกขบวนไปนั่งกินข้าวเย็นที่ริมทุ่งนา ข้าวออกรวงแต่ยังไม่ได้เก็บเกี่ยว อาหารจากวัตถุดิบออร์แกนิก สด ใหม่ สะอาด ปราศจากเคมี ถูกทยอยเสิร์ฟบนโต๊ะ เสียงกบเขียดระงมไปทั่วท้องทุ่ง นึกถึงภาพยนตร์ “มนต์รักลูกทุ่ง” ขึ้นมาทันควัน เป็นเสน่ห์ที่ยากจะลืมสำหรับทริปนี้

 

 จบจากดินเนอร์กลางทุ่งนา เรามีโอกาสไปตามรอยพ่อขุน ความยิ่งใหญ่ของอุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัยตั้งตระหง่านตรงหน้า โบราณสถาน 215 แห่ง ซึ่งตามหลักฐานปรากฏสำรวจค้นพบ 204 แห่ง วันเดียวคุ้มค่ามหาศาลกับการนั่งรถราง จริงๆ ว่าไปจะให้เต็มอิ่มจุใจสัก 2 วัน กำลังดี เที่ยวแบบไม่รีบร้อน มีเวลาพักเหนื่อย ถามไถ่ ถ่ายภาพ แต่ถ้าไม่มีเวลามากขนาดนั้น วันเดียวก็พอไหว ได้ชมความงาม ได้ตามรอยพ่อขุน ก็ถือว่าสมราคาการมาเยือนเมืองมรดกโลก

วัดกลายเป็นสัญลักษณ์ของที่นี่ มาเยือนอุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัยต้องมาเข้าวัด ใครเป็นคนไกลวัด อย่าเพิ่งเบื่อ เพราะวัดแต่ละแห่งมีประวัติให้เรียนรู้ คนสมัยก่อนใช้วัดเป็นศูนย์กลางทุกสิ่งอย่าง แต่คนสมัยนี้มักหนีห่างวัด ไม่อยากเข้าวัด กลัววัด จนไม่รู้ว่าเนื้อแท้ของวัด

 

ที่อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัยมีวัดมากมาย ถ่ายภาพสวยมากกกกก คอนเฟิร์ม กำแพงเก่า พระพุทธรูป กระทั่งลวดลายที่ปรากฏในกำแพง ล้วนเป็นงานศิลปะที่ควรค่าแก่การชื่นชม ลุงไกด์เล่าให้ฟัง บางชิ้นอายุหลายร้อยปี ประเมินค่ามิได้ ไม่มาชมจะเสียดาย ถ้าวันหนึ่งวันใดบุบสลายไปตามกาลเวลา

ลุงไกด์พาเราแวะวัด ไม่ใช่ทุกวัน บางวัดเล่าประวัติก็ผ่านเลย แต่บางวัดต้องแวะ เพื่อให้คนต่างถิ่นได้สัมผัสกับเรื่องราวและความงาม บรรดาเซียนถ่ายภาพต่างคักคึกหยิบกล้องคู่กายเตรียมแชะภาพ อากาศดี ลมเย็น แดดสวย ช่วยได้มาก “วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ” ถ่ายมุมไหนก็สวย วัดนี้เรียกอีกชื่อว่า “วัดพระบรมธาตุเมืองเชลียง” ตามชื่อเก่าของเมืองศรีสัชนาลัย แต่ชาวบ้านติดปากในชื่อ “วัดพระปรางค์” มีกลุ่มโบราณสถานขนาดใหญ่ได้รับยกให้เป็นพระอารามหลวงชั้นราชวรวิหาร ภายในโดดเด่นด้วยปรางค์ประธาน ก่อศิลาแลงฉาบปูน ประดิษฐานพระพุทธรูปขนาดใหญ่ปางมารวิชัยและพระพุทธรูปปูนปั่นปางลีลา

 

อีกวัดที่น่าสนใจ “วัดเขาพนมเพลิง” ตั้งอยู่บนยอดเขาพนมเพลิงภายในกำแพงเมือง มีเจดีย์ประธานทรงกลมและมณฑปก่อด้วยศิลาแลงเป็นที่เชิดหน้าชูตา ไม่ไกลกันนัก “วัดเขาสุวรรณคีรี” น่าสนใจเพราะมีกลุ่มโบราณสถานที่สำคัญ อาทิ เจดีย์ประธานทรงกลมองค์ระฆังขนาดใหญ่ก่อด้วยศิลาแลง ฐานเขียงใหญ่ 5 ชั้น ใช้สำหรับเป็นลานประทักษิณ ซุ้มพระทั้ง 4 ด้าน ตรงก้านฉัตรมีพระพุทธรูปปูนปั้นปางลีลาเดินจงกรมรอบก้านฉัตร ด้านหลังเจดีย์ประธานมีเจดีย์ทรงกลมล้อมรอบด้วยแนวกำแพงศิลาแลง

“วัดช้างล้อม” สวยสง่าด้วยเจดีย์ประธานทรงลังกา ตั้งอยู่ภายในกำแพงแก้วสี่เหลี่ยมจัตุรัส สังเกตให้ดีจะล้อมรอบด้วยช้างปูนปั้นยืนหันหลังชนผนังเจดีย์ นับได้เบ็ดเสร็จ 39 เชือก ลักษณะเป็นช้างทรงเครื่อง มีลวดลายปูนปั้นประดับที่คอ ต้นขา และข้อเท้า อีกทั้งด้านหน้ายังมีพุ่มดอกบัวปูนปั้นประดับอย่างงาม

 

นี่ก็ควรแวะ “วัดเจดีย์เจ็ดแถว” ใกล้ๆ วัดช้างล้อม คนท้องถิ่นย้ำว่าสวยที่สุด เพราะเจดีย์แบบต่างๆ เรียงรายให้ต้องยกกล้องขึ้นถ่ายภาพ ว่ากันว่าเป็นงานศิลปะสุโขทัยขนานแท้ บางชิ้นผสมกลมกลืนกับศิลปะศรีวิชัย โบราณสถานที่สำคัญ ได้แก่ เจดีย์ประธานรูปดอกบัวตูมล้อมรอบด้วยเจดีย์ขนาดเล็กจำนวน 33 องค์ มีกำแพงแก้วกั้นอีกชั้นหนึ่ง โดยมีรูปแบบที่หลากหลายและต่างที่มา เช่น ลังกา พุกาม ตามประวัติระบุว่า สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงสันนิษฐานวัดแห่งนี้คือที่ประดิษฐานพระอัฐิของพระราชวงศ์สุโขทัย

ชมวัดอย่างจุใจนานสองนาน เรารู้เลยว่าวัดแต่ละแห่งแม้จะเก่า ทว่ากลับยังมีชีวิตชีวา ไม่ใช่แค่ศิลปะงามๆ ที่ซ่อนอยู่ในวัด แต่ชาวบ้านเองก็ยังตระหนักเห็นความสำคัญ เด็กบางรายวิ่งเล่นในวัด บ้างก็ถือเสียมแล้วสวมวิญญาณนักล่าจิ้งหรีด ผู้เฒ่าบางคนนั่งตีระนาดหน้าโบสถ์ ขับกล่อมผู้มาเยือน นี่ละคือสิ่งที่เชื่อมโยงให้วัดชิดใกล้กับคนท้องถิ่น

ได้เวลาจรลีกลับเสียที ก่อนกลับลุงไกด์แนะว่า ควรฝากท้องมื้อเที่ยงด้วย “ก๋วยเตี๋ยวสุโขทัย” ไม่ก็ “ขาวพันผัก” อาหารเลื่องชื่อชาวสุโขทัย เราแวะร้าน “เจ๊หมี” ก๋วยเตี๋ยวสุโขทัยกับข้าวพันผักพร้อมเสิร์ฟร้อนๆ ทุกคนไม่พูดมาก สั่งคนละชามสองชาม บางอย่างก็สั่งมาแชร์กัน อร่อยและอิ่มแปล้ ไม่เสียแรงที่ลงทุนบินจากกรุงเทพฯ มาตามรอยพ่อขุน