‘ความจริง’ สู่ ‘ของปลอม’

โดย...นกขุนทอง 

ผ่านสนามการประกวดงานศิลปะมาแล้วหลายแห่ง มีโอกาสได้จัดแสดงผลงานกลุ่มก็หลายหน เรียกได้ว่าเป็นศิลปินรุ่นใหม่ที่มีผลงานโดดเด่นเข้าตาอีกหนึ่งคน สำหรับ “ประวิทย์ ล้ำเจริญ” มาถึงวันนี้เขาได้นำผลงานที่สร้างสรรค์เป็นเวลารวม 2 ปี จัดแสดงเดี่ยวเป็นครั้งแรก ในชื่อนิทรรศการ “ของปลอม”

ผลงานที่ย้อนแย้งความจริงที่เป็นไปในสังคมเมือง “ของปลอม” ถูกสร้างสรรค์ขึ้นเพื่อถ่ายทอดสถานการณ์ ณ ปัจจุบันโดยมีอำนาจของ มายาวัตถุ เป็นเครื่องชี้นำทางในการดำเนินชีวิต ผ่านผลงานทางทัศนศิลป์ ตามแนวความคิดและจินตนาการ สะท้อนให้เห็นว่า ทุกสิ่งที่เป็นไปนั้นแท้จริงแล้วล้วนเป็นของจริงหรือไม่ หรือเป็นของปลอมหรือเปล่า

ผลงานนี้ไม่ได้ชี้คำตอบไปว่า เป็นของปลอม แต่ล้อเล่นกับคำว่า “ของ” กับคำว่า “ปลอม” โดยชื่อนิทรรศการ ที่มีขีดกลางคั่น ทำให้เกิดคำถามว่า มันจริงหรือปลอมกันแน่ ซึ่งคำตอบมีอยู่ในนิทรรศการตามแต่ใครจะค้นพบ

“ความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีที่ทันสมัยและวิทยาการต่างๆ อย่างไม่หยุดยั้ง ซึ่งอาจเรียกได้ว่าปัจจุบันเป็นยุคของวัตถุดิบ อันเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ผู้คนหลงใหลตามกระแสในค่านิยมแปลกใหม่ ปล่อยให้วัตถุนิยมครอบงำอยู่เหนือจิตใจโดยไม่รู้จบ ส่งผลให้พฤติกรรมของคนในสังคม หรือรูปแบบการดำเนินชีวิตเปลี่ยนไปและมีแนวโน้มไปทางลบเพิ่มมากขึ้น ขาดความเชื่อมั่นในสติ จริยธรรม ความอยากความต้องการกับความโลภมากก็เป็นใหญ่ โทสะกับโมหะก็เกิดกับตนเองจนหาทางออกไม่เจอ จนอาจกล่าวได้ว่าโลกกำลังประสบวิกฤตการณ์ถาวรขึ้นอย่างน่าวิตก” ประวิทย์ว่าไว้แบบนั้น

การเข้ามาเกาะกุมวิถีชีวิตคนของเทคโนโลยี จนถึงลงลึกในจิตใจ ที่ดูเหมือนจะขาดสิ่งเหล่านี้ไปไม่ได้ ส่งผลให้การสร้างงานครั้งล่าสุดของศิลปินใช้เทคนิคที่แตกต่างจากงานครั้งก่อนๆ

“เนื้อหาในการนำเสนอที่ผ่านมาของผมมีทั้งเรื่องพุทธศาสนา และเรื่องของตัวเอง ความรู้สึกทั้งสิ่งที่พบเจอ การทำงานก็เขียนเป็นรูปตัวเอง แสดงความรู้สึกอารมณ์ท่าทางต่างๆ เป็นคนมีเลือดเนื้อชีวิตจิตใจ แต่ทำไปทำมารู้สึกว่าเรายังไม่ลึกซึ้งพอ งานมันก็ไม่พัฒนา เลยถอยตัวเองออกมา และทำเรื่องของสังคม ลงไปหาข้อมูลจริง ดูฟิกชั่นของคนว่ามีท่าทางแสดงออกยังไง และผมเลิกเขียนตัวเอง แต่ใช้เด็กแทน มันเหมือนตลกร้าย เด็กที่ดูเหมือนไม่มีพิษมีภัย ไร้เดียงสา แต่จริงๆ ก็อาจจะร้ายกาจได้นะ เด็กน่ารักแต่ร้าย พื้นผิวผมก็ไม่ใช้สีเนื้อตามเทคนิคเดิม แต่เขียนแบบผิวสังเคราะห์ เป็นฟอยล์ ทำให้ดูไม่ใช่คนไม่มีเลือดเนื้อ ดูเป็นคนปลอมๆ ก็ได้”

ถึงแม้ว่ากระแสวัตถุนิยมจะมีบทบาทในชีวิตการดำรงอยู่ของมนุษย์ แต่ภายใต้จิตสำนึกและจิตวิญญาณของมนุษย์ย่อมมีความต้องการทางจิตใจที่สงบสุข หากใช้สติปัญญาพิจารณาในการแก้ปัญหาต่างๆ มาเป็นเครื่องนำทางจะทำให้มองเห็นหรือมีทางออกที่ถูกต้อง เพราะความสุขโดยแท้ล้วนเกิดจากจิตวิญญาณที่สงบสุขเป็นที่ตั้งในการเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ ประวิทย์ยังคิดหวังเช่นนั้น

“ผมเป็นเด็กต่างจังหวัดด้วย (สุราษฎร์ธานี) มาอยู่กรุงเทพฯ ก็พบกับรูปแบบการดำเนินชีวิตอีกแบบหนึ่ง รูปแบบชีวิตมันเร็วมาก ผมว่าการใช้ชีวิตกับวัฒนธรรมมันไปด้วยกัน วิถีชีวิตมันเชื่อมโยงกับวัฒนธรรม เมื่อไหร่ที่การใช้ชีวิตเปลี่ยน สังคมเปลี่ยน วัฒนธรรมก็เปลี่ยนตาม วิทยาการต่างๆ เจริญมากขึ้น เข้ามาครอบงำมนุษย์มากขึ้น เหมือนการหลอกให้ชินตาโดยธรรมชาติ ของปลอมก็เหมือนตัวมายา ฟังก์ชั่นของวัตถุถูกพัฒนาเพื่ออำนวยความสะดวกของคนมากขึ้น ทำให้คนสูญเสียตัวตนไป เป็นโลกของวัตถุนิยมมากขึ้น ในบางรูปผมดึงเอาสายใยครอบครัว ความสัมพันธ์ของพ่อแม่ลูกมาใส่ ผมรู้สึกว่าความรู้สึกนี้ละเอียดอ่อน และมันเป็นความรู้สึกจริงที่มีอยู่ซึ่งมันก็ย้อนแย้ง คล้ายกับเป็นเรื่องของเปลือก ความสัมพันธ์ที่เป็นของจริงแต่คนเป็นของปลอม”

ท้ายสุดประวิทย์บอกว่า ผลงานของเขาไม่ได้ต่อต้านต่อสิ่งใด แต่แสดงให้เห็นอีกมุมหนึ่งของวิถีชีวิตสังคมที่กำลังเดินอยู่ แล้วแต่ผู้ชมดูผลงานแล้วจะรู้สึกว่ามันเป็นของปลอมจริงๆ หรือมันเป็นของจริงที่ปลอม

เข้าชมนิทรรศการของปลอม ได้ตั้งแต่วันที่ 19 มิ.ย.12 ก.ค. ณ นัมเบอร์วันแกลอรี ชั้น 4 ห้อง 404 อาคาร เดอะสีลมแกลเลอเรีย กรุงเทพฯ

ประวัติศิลปิน

ประวิทย์ ล้ำเจริญ

การศึกษา : ปี 2552 ศิลปบัณฑิต สาขาจิตรกรรม วิทยาลัยเพาะช่าง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์

ปี 2556 ปริญญาศิลปมหาบัณฑิต สาขาจิตรกรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร

การแสดงผลงาน : ปี 2543 ศิลปกรรมและเยาวชนฟิลิปส์ ครั้งที่ 18 ปี 2547 โปสเตอร์เด็กและเยาวชนนานาชาติ (UNFPA) ครั้งที่ 13 ปี 2554 ศิลปกรรมร่วมสมัยศิลปินรุ่นเยาว์ ครั้งที่ 24 ฯลฯ

เกียรติประวัติ : ปี 2547 รางวัลพิเศษ ระดับเยาวชน 1417 ปี ศิลปกรรม ครั้งที่ 19 รางวัลชมเชยการประกวดโปสเตอร์ “ข้าวคือชีวิต” มูลนิธิข้าวไทย ปี 2556 รางวัลพิเศษ การประกวดศิลปกรรมโตชิบา ครั้งที่ 24 รางวัลยอดเยี่ยมอันดับ 2 การประกวดจิตรกรรมร่วมสมัย พานาโซนิค ครั้งที่ 15 ทุนสนับสนุนสร้างสรรค์ศิลปะ มูลนิธิรัฐบุรุษ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ เป็นต้น